Categorie archieven: Stamcellen

Huidcellen met cocktail om te vormen tot orgaancellen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Uit huidcel gevormde hartcel

Uit huidcel door chemische herprogrammering gevormde hartcel (afb: Gladstone-instituut)

We doen of het al helemaal normaal is, maar de methode om van gespecialiseerde cellen weer pluripotente stamcellen te maken en van daar uit weer gespecialiseerde cellen is nog jong. Bij die herprogrammering worden vier zogeheten transcriptiefactoren gebruikt. Voor de ontdekking van die methode kregen Shinya Yamanaka en John Gurdon in 2012 de Nobelprijs voor de geneeskunde. Nu zijn twee onderzoeksgroepen, hoofdzakelijk bestaand uit onderzoekers met Chinese namen, er in geslaagd uitgaande van huidcellen met behulp van een chemische cocktail orgaanspecifieke cellen te maken zoals hartcellen en hersenstamcellen.  Lees verder →

Kweekcellen produceren volop insuline

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gekweekte betacellen produceren insuline

Betacellen. Geel is insuline, rood de celkernen (afb: Corbis)

Ik dacht dat het al eerder vertoond was, maar het wordt als nieuws gebracht: onderzoekers van de ETH in Zürich hebben, uitgaande van pluripotente stamcellen, betacellen gekweekt die volop insuline produceren. Betacellen zijn de insulineproducerende cellen in de alvleesklier, waaraan het ontbreekt bij mensen met suikerziekte type 1 (‘erfelijkheidssuiker’).
Lees verder →

Vervangt orgaan-op-chip dierproeven?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Lever-op-chip

De lever-op-chip. Rechts uitvergroting minilever. (afb: Yaakov Nahmias)

Dierproeven zijn noodzakelijk, zo is het verhaal, om risico’s bij toepassing op/in mensen zo klein mogelijk te houden. Dan hebben we het vooral over kandidaat-medicijnen en -behandelingen. Probleem 1 is de ethische kant van dierproeven. Een ander groot probleem bij dierproeven is dat zeggingskracht daarvan voor de effecten op de mens niet altijd even groot zijn en daardoor is de hoop gevestigd op net echt, op systeempjes met menselijke (kweek)organen en -cellen, waarmee ‘natuurgetrouwer’ de effecten van stoffen en therapieën is vast te stellen: orgaan-op-chip. Israëlische onderzoekers denken zoiets gevonden te hebben met hun (kunst)lever-op-chip.
Lees verder →

Italiaanse stamcelonderzoeker Macchiarini ontslagen

Geplaatst op door
Beantwoorden
'Superster' en stamcelonderzoeker Paolo Macchiarini

‘Superster’ Paolo Macchiarini

De Italiaanse stamcelonderzoeker en ‘superster’ Paolo Macchiarini is ontslagen door zijn Zweedse werkgever, het Karolinska-instituut. Hij zou de uitvinder zijn van een revolutionaire luchtpijpchirurgie, waarbij dat orgaan deels was opgebouwd uit stamcellen van de patiënt, maar zes van de acht patiënten die hij met die methode behandelde gingen dood. De Italiaan is om meer dan een reden
ontslagen, onder meer voor wetenschappelijke onachtzaamheid en het vervalsen van zijn cv. Lees verder →

Neurale stamcellen in kippenei met mri gevolgd

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stamcel in een kippenei

Stamcel in kippenei

We doen wel geleerd, maar van veel dingen weten we nog maar heel weinig. Het lijkt er zelfs op hoe verder we komen, hoe meer gaten in onze kennis we ontdekken. Dat geldt zeker voor het immer verbazende proces dat we leven hebben genoemd (zonder dat we daar een definitie van kunnen geven). Zo is het wordingsproces van een levend wezen bijna één groot raadsel, maar laten we het simpel houden: hoe ontwikkelt zich en wat doet een hersenstamcel? Geen idee. Onderzoekers van de universiteit van Georgia (VS) hebben nu met behulp van mri een met ijzer gekleurde hersenstamcel dagenlang gevolgd in een kippenei. Spannend. Lees verder →

Stamcellen door tijdelijke blokkering gen in epiblastcellen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Muizenstamcellen verkregen mbv MM-401

Boven de epiblastcellen, onder de gevormde stamcellen na behandeling met MM-401 (afb: univ. van Michigan)

Met een stof, voorlopig MM-401 gedoopt, die het ‘genetische geheugen’ van een cel wist zouden enigszins gerijpte cellen eenvoudigweg kunnen worden omgetoverd in de zo fel begeerde embryonale stamcellen, zo lijken onderzoekers van de universiteit van Michigan gevonden te hebben. Bij muizen, dan. Nu maar afwachten of we niet weer te maken hebben met in sprookje, zoals in het begin van 2104, toen Haruko Obokata alleen een zuur badje nodig had om stamcellen te maken. Ik vraag me overigens af of deze methode echt een alternatief is/kan/worden voor de genetische methode van Takahashi en Yamanaka die uitgaat van volledige gerijpte cellen. Lees verder →

Eiwit C/EBPa maakt stamcelvorming heel effectief

Geplaatst op door
Beantwoorden
Effectieve omvorming in pluripotente stamcellen

Met behulp van het eiwit C/EBPa zijn B-cellen voor 95% om te zetten in pluripotente stamcellen (afb: Janus Johanson)

Sinds zo’n jaar of tien worden er nu rijpe cellen ‘omgeprogram-meerd’ tot (pluripotente) stamcellen. Daar wordt veel onderzoek mee gedaan, maar het probleem is de gebrekkige opbrengst. Nou schijnen onderzoekers rond Thomas Graf van het centrum voor genomie in Barcelona (Sp) grote vorderingen op dit terrein te hebben gemaakt met de ontdekking van een verrassend verband tussen geinduceerde pluripotente stamcellen, de vorming van bloedcellen en bloedkanker (leukemie). Met het eiwit C/EBPa zijn afweercellen om te vormen tot, wat genoemd wordt, ‘elitecellen’ die bijna een op een zijn om te vormen tot stamcellen. Lees verder →

Kloppende hartspier gemaakt uit ontcelde harten

Geplaatst op door
Beantwoorden
Een hart uit een bioreactor

Het ‘hart’ in wording (foto: Berhard Jank)

In het algemeen ziekenhuis van Massachusetts (VS) hebben onderzoekers kloppend hartweefsel gemaakt uitgaande van ontcelde mesenlijke donorharten en dat ‘karkas’ weer gevuld met hartspiercellen die waren ontwikkeld uitgaande van pluripotente stamcellen. Het is het idee dat op een dag op een soortgelijke wijze een hart voor transplantatie gemaakt kan worden met cellen van de ontvanger zelf, waardoor het eigen afweersysteem zich niet keert tegen het nieuwe hart (zoals bij donororganen met, uiteraard, vreemde cellen). Zover is het nog niet. Lees verder →

Oogaandoeningen hebben baat bij stamcellen

Geplaatst op door
3

Doorsnee van een oogTwee artikelen die deze week verschenen gaan over manieren om oogaandoeningen te repareren met behulp van stamcellen. Japanse en Britse onderzoekers hebben, uitgaande van pluripotente stamcellen hoornvliescellen gemaakt die proefdieren genazen van hoornvliesblindheid. Ook het , voornamelijk, Chinese onderzoeksteam gebruikte stamcellen. In dat geval waren het lensepitheelvoorlopercellen, om voor konijnen en makaken heldere ooglenzen te verwezenlijken.  We kunnen nog wel wat verwachten op dit terrein, zo lijkt. Lees verder →

Staartloze zaadcel muis in lab gekweekt

Geplaatst op door
Beantwoorden
Het kweken van zaadcellen uit embryonale stamcellen

Het proces van embryonale stamcel tot zaadcel (afb: Cell Stem Cell)

Het zat er natuurlijk aan te komen: die zaadcel uit het lab. Mannen hebben we niet meer nodig voor de voorplanting (bij muizen tenminste) en hoe lang zal het duren dat ook de eicel uit een petrischaaltje komt? En uiteindelijk zullen we het zonder baarmoeder kunnen. Chinese onderzoekers zijn er in geslaagd mannenmuizen op zijspoor te zetten door embryonale stamcellen om te zetten in functionele zaadcellen (zonder staart, weliswaar). Die kweekcellen bleken in staat in combinatie met een eicellen gezonde muisjes voort te brengen, zo heet het. Lees verder →