Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)
Twee groepen synthetisch biologen hebben genetisch bewerkte bacteriën gekweekt die in staat zijn ziektes aan te tonen in urine. De een, een E. coli, is in staat tot het ontdekken van kankercellen in muizenpis, de ander, ook een E. coli, om suikerziekte aan te tonen in het afvalwater van mensen. De tweede bacteriële diagnostechniek zou kunnen worden uitgebreid naar het detecteren van andere ziektes. Lees verder
Een tekening van een prokaryote en een eukaryote cel (onder) (foto: BBC)
Je kunt de wereld van het leven in tweeën verdelen: die van de kerndragers (eukaryoten) en van de kernlozen (prokaryoten). Tenminste, zo was het tot voor kort, voordat een nog niet eerder waargenomen micro-organisme, Lokiarchaeota vernoemd naar de vindplaats het kasteel van Loki in de Noord-Atalantische Oceaan, werd ontdekt. Het ‘beestje’ behoort tot de Archaea, een aparte klasse micro-organismen. De structuur van de cel van deze microbe zou veel ingewikkelder zijn dan van andere micro-organismen en zou wel eens de ‘ontbrekende’ schakel kunnen zijn tussen de eukaryoten en de prokaryoten. Klein probleem is dat de onderzoekers nog geen volledig exemplaar in handen hebben. Dit pas ontdekte archaeon is gereconstrueerd uit in de oceaan gevonden genetisch materiaal. Lees verder
Nog een zesde base?
Op school leer je dat het levensmolecuul DNA uit vier bouwstenen, de nucleotiden, die worden aangeduid met het onderdeel daarvan: adenine, cytosine, guanine en thymine: A, C, G en T. Ik heb eventjes niet opgelet, maar er was al in de jaren 90 een vijfde nucleobase bijgekomen: gemethyleerde cytosine. Methylering is een belangrijk proces bij het (de)activeren van genen. Nu schijnt ook een gemethyleerde vorm van adenine in eukaryotische cellen te kunnen bestaan, mA, zo melden Catalaanse onderzoekers in het tijdschrift Cell. Ook die zesde base zou iets te maken hebben met de activiteit van de genen in het DNA. Lees verder
Biolego met gouddeeltjes en eiwtten (afb: univ.v.Freiburg)
Duitse onderzoekers hebben een soort legosysteem in elkaar geknutseld om met goud en eiwitten biomoleculen te construeren voor specifieke taken, aangeduid met het letterwoord PABNOA. Daarmee zijn gouddeeltjes en, ringvormige, eiwitten samen te bouwen tot structuren, waarbij de afstanden tussen de verschillende onderdelen nauwkeurig is vast te leggen. Het is de onderzoekers vooral te doen om plasmonische en optische toepassingen. Ook biomaterialen met magnetische eigenschappen zijn er mee te maken. Plasmonica is het vakgebied waarin de wisselwerking tussen elektromagnetische velden en (vrije) elektronen in metaal wordt bestudeerd.
Lees verder
Een plaatje van het kunstmatige virus met DNA (groen) en nanodeeltjes (blauw) (afb: UAB
Virussen zijn in staat hun erfgoed in te bedden in dat van de gastheer. Daarvan wordt gebruikt gemaakt bij gentherapie. De virussen worden dan wel eerst ‘kreupel’ gemaakt zodat ze hun normale vaak verwoestende arbied niet ten uitvoer kunnen brengen. Onderzoekers van de onafhankelijke universiteit van Barcelona hebben nu een kunstmatig virus ontworpen, speciaal voor de gentherapie. Het nepvirus zou ook kunnen worden ingezet bij het heel doelgericht bestrijden van kanker. Lees verder
dSlim is de handelsnaam voor de DNA-achtige moleculen, zoals MGN1703, waarmee het Duitse bedrijf Mologen AG experimenteert. (afb: Mologen AG)
Een experimenteel medicijn dat bestaat uit een enkelstrengige oligonucleotide, zeg maar een kort stukje ‘half’ DNA, dat de aanduiding MGN1703 heeft gekregen, zou het afweersysteem aanzetten zich tegen allerlei ontstekingen en tegen kankercellen te vechten zonder dat dat bijwerkingen zou geven, zo concludeerden Duitse en Spaanse onderzoekers op basis van muisproeven. Het middel zou al in klinische proeven worden getest op patiënten met verschillende soorten kanker. Lees verder
3,2 miljard jaar oud gesteente in Noordwest-Australië (afb: bdw)
Hoe het leven op aarde ontstaan is, is nog steeds onduidelijk, maar we weten zelfs nog niet bij benadering wanneer dat leven op aarde is ontstaan. Onderzoekers van de universiteit van Washington in Seattle denken, op basis van onderzoek aan oud gesteente in Australië en Zuid-Afrika te mogen zeggen dat 3,2 miljard jaar geleden al volop leven op aarde is geweest. In dat gesteente vonden ze indicaties van stikstofbinding door micro-organismen. Dat zou betekenen dat het leven op aarde zo’n miljard jaar eerder ontstond dan nu veelal wordt aangenomen. Lees verder
Een antilichaam
Muizenmoeders geven hun ‘eigen’ bacteriën door aan hun kinderen, zo kwamen onderzoekers de universiteit van Washington in St.Louis (VS) tot ontdekking. Al eerder bleek uit onderzoek dat de ‘darmflora’ een grote invloed heeft op het functioneren van het hele ‘systeem’ (mens of ander zoogdier). Ook zouden de resultaten van dit onderzoek licht kunnen werpen op onverklaarbaarheden in genetisch onderzoek bij muizen (of proefdieren in het algemeen).
Lees verder
Zoals vaker hier gemeld blijft het een beetje martelen met die biobrandstoffen. Het lijkt op het uitdrijven van de duivel (kooldioxide-uitstoot) met Beëlzebub (de biobrandstoffen). Biobrandstoffen concurreren met voedingsgewassen (het is of of) en het onderzoek naar de zogenaamde tweedegeneratie-biobrandstoffen, waarbij landbouwafval wordt omgezet in ethanol, benzine of diesel, wil maar niet echt van de grond komen. Door sommigen krijgen algen een glansrol toegekend. Japanse onderzoekers kwamen de microalg Fistulifera solaris op het spoor. Die groeit en produceert veel olie, schrijven Japanse onderzoekers. Lees verder
a. galwegen van de lever b. galblaas c. afvoerkanaaltje galblaas d. grote galblaas e. alvleesklier f. afvoerkanaaltje alvleesklier g. papil van Vater h. twaalfvingerige darm (illustratie: KWF)