Stamcellen van een klauwkikkerfoetus (A) worden behandeld (B) en vormen vervolgens ‘Pac-~Mannetjes’ (C) waarna ze zichzelf spontaan repliceren (blauwe pijltjes)(afb: Michael Levin et al./ PNAS)
Een cel leeft of is dood, toch? Peter Noble van de universiteit van Alabama en Alex Pozhitkov van het Beckmaninstituut (?) stellen dat er in een meercellig organisme nog een derde toestand zou zijn en die niet-dode cellen zouden weer nieuwe weefsels kunnen vormen. Lees verder
Groenlandse haai (Somniosus microcephalus) is een bedreigde diersoort (afb: WikiMedia Commons)
Alg met inwonende bacterie (Afb: Jonathan Zehr et. al/Cell)
Het ‘moderne” RNA-polymerase (afb: WikiMedia Commons)
De theorie van de RNA-wereld over hoe het leven op aarde ontstaan is, is weer ietsje steviger in haar schoenen komen te staan. Proeven zouden hebben aangetoond hoe een RNA-enzym zich zou hebben kunnen verbeteren. Daardoor zou het erfgoed, dat in de DNA-wereld in RNA is opgeslagen, nauwkeuriger gekopieerd kunnen worden. Lees verder
Linksdraaiend helicine heeft een voorkeur voor het rechter kobalteilandje, terwijl bij het kobalteiland links met een tegenovergestelde magnetiseringsrichting die linksdraaiende helicines slechts aan de rand verschijnen (afb: Empa/Karl-Heinz Ernst et. al)
Enantiomeren zijn stoffen die dezelfde scheikundige opbouw en eigenschappen hebben, maar met gespiegelde structuren die niet overlappen zoals de linker- en rechterhand. De verschillen zijn te zien door de draaiing die beide optische isomeren geven aan gepolariseerd licht: links- of rechtsom. Opmerkelijk is dat het leven van deze optisch actieve stoffen steeds de ene variant kiest. Zo zijn alle aminozuren die het leven gebruikt linksdraaiend. Waarom dat zo is heeft al heel wat wetenschappers onoplosbare hoofdbrekens bezorgt sinds de ontdekking van de enantiomerie door Louis Pasteur. Zouden elektrische of magnetische velden daar de oorzaak van kunnen zijn? Dat weten we nog niet zeker, maar het zou kunnen. Lees verder
Hybride DNA-eiwitstructuren (afb: Chenguang Lou et. al)
Onderzoekers met toevallig (?) een Chinese naam speculeren over de mogelijkheden om kunstmatig leven te creëren die als bestrijders zouden dienen om organismen zonder natuurlijke vijanden te bestrijden, zoals virussen. Hersenspinsels of een reële mogelijkheid? Lees verder
Het ribosoom
Links- en rechtsdraaiend hebben we wel eens langs horen komen in reclames, maar de meeste mensen zullen geen idee hebben wat daarmee bedoeld wordt. Het leven is op moleculair niveau nogal zuinig geweest met het gebruik van stoffen. Zo gebruikt het leven maar twintig aminozuren om eiwitten te bouwen uit een veelheid van aminozuren en gebruikt alleen maar linksdraaiende moleculen. Hoe dat komt is niet duidelijk, maar nu willen Chinese onderzoekers een gespiegeld leven creëren: rechtsdraaiend als de natuur linksdraaiend gebruikt. Ze denken dat dat wel eens handig zou kunnen zijn voor geneesmiddelen, want de natuur kent die spiegelvormen niet en zal ze ook niet afbreken, is de gedachte. Zijn ze dan nog wel werkzaam, vraag ik mij dan af… Lees verder
Natuurlijke en ‘synthetische’ muisembryo (afb: Magdalena Zernicka-Goetz Lab)
Er zijn natuurlijk al vaker zoogdierembryo’s gekweekt uit stamcellen, maar die houden er na enige tijd spontaan mee op. Nu schijnen uit verschillende typen stamcellen embryo’s van muisjes te zijn ontwikkeld waarbij ook de aanzet tot de vorming van organen was te zien. Iets soortgelijks wordt ook beschreven in een artikel in Cell.
Lees verder
Citroenzuur- of Krebscyclus (afb: WikiMedia Commons)
Er is al een hoop gespeculeerd over hoe het leven op aarde is ontstaan, maar de meeste hypotheses gaan toch uit van de ontwikkeling van genetische code als beginpunt van het ontstaan van leven. Daarbij heeft de theorie van de RNA-wereld waarschijnlijk momenteel de meeste aanhangers. Volgens de Britse biochemicus Nick Lane van het Universiteitscollege in Londen is het waarschijnlijk anders gegaan. In heetwaterspuiters in de diepe oceanen zou zich eerst een soort stofwisseling hebben ontwikkeld voordat er sprake zou zijn geweest van genetische informatie. De vraag is natuurlijk of je dat leven kunt noemen. Hoe zou zo’n pre-genetisch systeem zich hebben voortgeplant (denk ik dan als absolute leek op dit terrein) of is dat een erg domme vraag? Lees verder
De embryonale huidcellen organiseerden zich in een petrischaaltje tot een ring en, uiteindelijke, tot veerfollikelcellen (afb: Rockefelleruniversiteit)
Embryo’s bestaan oorspronkelijk uit dezelfde cellen. Al langer leeft de vraag hoe daaruit een organisme kan ontstaan met wel honderden verschillende celsoorten. Het lijkt er op dat trekken en duwen van de embryocellen leidt tot die celdifferentiëring, https://doi.org/10.1016/j.cell.2022.04.023“>zo concluderen onderzoeksters op basis van onderzoek aan kippenembryocellen. Geïsoleerde embryonale huidcellen van kippen organiseerden zich spontaan doordat cellen aan elkaar trekken en duwen. Daardoor vormden zich in 48 uur haarzakjes voor de veren van de kip in wording. Lees verder