Stamcellen lijken ruim voorhanden maar ook gevaarlijk

Volwassen stamcellen

Ons lijf bevat overal volwassen stamcellen

Stamcellen zijn de alleskunners die in medische kringen voor grote ophef en opwinding zorgen, omdat die zich kunnen ontwikkelen tot elk type cel en daarmee van zeer grote therapeutische waarde zouden kunnen zijn, maar er zijn stamcellen en stamcellen. We weten echter nog maar weinig af van die magische cellen, zo blijkt uit een overzichtsartikel in Faseb, het wetenschappelijk tijdschrift van de Amerikaanse vereniging van experimentele biologie van, onder meer, de universiteit van Texas. Embryonale en kunstmatige geproduceerde pluripotente stamcellen zouden niet de enige cellenbron hoeven zijn die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling de gedifferentieerde cellen. Volgens de auteurs van het artikel zijn volwassen pluripotente (=veelkunnende) stamcellen in het hele lichaam aanwezig. Die kunnen zich omvormen tot elk type cel, vooropgesteld dat ze de juiste ‘instructies’ krijgen. Dat zou betekenen dat we helemaal niet zoveel moeite hoeven doen om omnipotente (=alleskunnende) stamcellen te kweken. Die adulte stamcellen zouden echter ook een rol spelen bij het ontstaan van kanker. Lees verder

Samenstelling ‘kankermedicijn’ RNA-ligase ontrafeld

Archease

Het enzym archease maakt deel uit van RNA-ligase, ontdekten Weense onderzoekers (afb: Wikicommons)

Onderzoekers van het instituut voor moleculaire biotechnologie in Wenen (IMBA) hebben de laatste bouwsteen gevonden waarmee RNA-ligase in mensen als een volwaardig enzym functioneert. Het is de bedoeling met die ligase kankertypen als borstkanker en bepaalde vormen van leukemie (bloedkanker) te bestrijden. Lees verder

DNA-sensor werpt licht op kanker

DNA-zuursensor

Door de verhouding van de basentripletten TAT/CGC te veranderen is de DNA-sensor ‘instelbaar’ op zuurgraad (afb: JACS)


Je moet toch wat om de aandacht te trekken en kanker doet het goed. Er had net zo goed kunnen staan “…werpt licht op zuurgraad (pH)…”, want daar hebben we het eigenlijk over. Onderzoekers van de universiteit van Rome Tor Vergata en van Montréal (Can) hebben van DNA een pH-sensor gemaakt die zeer kleine verschillen in zuurgraad kan detecteren en dan, naar wens, licht kan geven. Kankercellen schijnen een iets andere zuurhuishouding te hebben dan gezonde cellen. Vandaar die, niet door mij bedachte, kop.
Lees verder

Uitzaaiingen bij borstkanker wat beter begrepen

Uitzaaiing

Een plaatje om de wisselwerking in de cel te verbeelden van PKCλ met diverse eiwitten. Het is de laatste regelstap van het enzym MT1-MMP (rood) bij de reactie tussen het eiwit cortactine (groen) en dynamine 2 (blauw). Deze reacties zijn nodig om cellen te ‘bevrijden’ uit het weefsel om te kunnen migreren naar andere delen van het lichaam (afb: Curie-instituut)

Kanker is op zich al een, mild gezegd, vervelend fenomeen, maar de ziekte heeft ook nog eens de neiging zich door het hele lichaam te verspreiden. Franse onderzoekers onderzochten hoe dat proces verloopt. Dat inzicht zou aan de basis kunnen leggen voor therapieën om uitzaaiing tegen te gaan.
Lees verder

Kankertherapieën uit de startblokken

Kappalambda;lichaam

Κλ-lichaam. Dit monolklonale antilichaam richt zich op een tumorspecifiek antigeen (CD19) en legt CD47, het eet-me–niet-op-signaal, het zwijgen op (afb: Novimmune)

De laatste tijd duiken er steeds meer onderzoeksresultaten op die, op zijn minst, beloven een of andere kankersoort aan te pakken, soms alle typen kanker. Verreweg de meeste gedachte geneeswijzen hebben te maken met ons afweersysteem. Kankercellen weten dat te misleiden, maar verschillende voorgestelde behandelmethodes hebben wegen gevonden de afweer te ‘revitaliseren’ of de ‘vermomming’ van kankercellen te verbreken. Het Amerikaanse blad Wired zet drie therapieën in de schijnwerpers. Lees verder

Ook alvleesklierkanker afhankelijk van één eiwit (?)

Chunling Yi

Chunling Yi tijdens haar studie aan de Yale-universiteit (2005)

Alvleesklierkanker geldt als ongeneeslijk. De laatste tijd duiken er echter steeds vaker berichten op met een hoopgevende boodschap: alvleesklierkanker is geneesbaar. Daar komt het bericht van een onderzoeksgroep van het kankercentrum van de universiteit van Georgetown bij. De boodschap is daarbij nog simpeler: voorkom dat een bepaald eiwit zijn destructieve werk verricht. Die remedie lijkt erg op ander recent onderzoek naar borstkanker. In dit geval lijkt de boosdoener het eiwit Yap (Yes-associated protein) te zijn. Wordt Yap onderdrukt dan blijft de alvleesklierkanker stabiel. Het voorkomt de kanker niet. De truc zou ook bij andere kankertypen kunnen werken.
Lees verder

“Kil borstkanker door eiwit Kindlin-3 te killen”

Kindlin-3

De structuur van Kindlin-3, dat een rol zou spelen bij borstkanker.

Doodt het eiwit Kindlin-3 en je geneest borstkanker. Dat lijkt het simpele recept dat onderzoekers  in Amerika zouden hebben gevonden. Dat eiwit regelt twee belangrijke processen die borstkanker bevorderen, zo zou uit hun onderzoek zijn gebleken.
Lees verder

Zijn kankercellen te doden met een hamer?

Celkern met metaalkorreltje

De onderzoekers vielen een celkern (rechts) lastig door er met een metaalkorreltje (links) tegen aan te tikken (foto: univ.v. Noord-Carolina)

Zoals hier vaker opgemerkt is het opmerkelijk dat, gezien het aantal oplossings-modellen dat alleen al het laatste jaar is aangedragen, dat kanker niet al lang tot een beheersbare en geneselijke ziekte is teruggebracht. Twee recente artikelen in Nature en the Journal for immunology van onderzoekers van de universiteit van Noord-Carolina (VS) suggereren op zijn minst dat kankercellen zijn te bestrijden met mechanica (mechanische krachten). Een klap met de hamer, zeg maar. Kankercellen bewegen, zoveel is zeker, en dat gaat met mechanische krachten gepaard. Een nieuw, mogelijk, pad voor het bestrijden van kanker, heet het dan meteen. Lees verder

Plant groene producent van medicijnen

De roze maagdenpalm

De roze maagdenpalm

Een Europees onderzoeksproject dat gecoördineerd wordt door het Finse technologische instituut VTT zou een doorbraak hebben bewerkstelligd in het streven planten te gebruiken als groene producent van medicijnen. Het produceren van medicijnen met behulp van planten is, uiteraard, allesbehalve nieuw, maar de jongste ontwikkeling zou vooral de opbrengst sterk vergroot hebben door gebruik te maken van celcultures (kweken). Hoe die plant die die medicijnen maakt dat doet, was tot nu toe onbekend. Om ook daadwerkelijk de opbrengst te vergroten hebben de onderzoekers de genetische component van het ingewikkelde productieproces in de plant nu ontrafeld. Dat heet dan baanbrekend. Lees verder

Fantom-groep werkt aan genenkaart

Yoshihide Hayashizaki (Fantom)

Yoshihide Hayashizaki op een Fantom-bijeenkomst

Je zou het de wie-is-wie van de genetica kunnen noemen, maar dat wie slaat dan niet op personen, maar op genen. Een groot aantal onderzoeks-groepen onder aanvoering van het Japanse Riken-instituut is begonnen met het tekenen van de genenkaart: wat doen al die 20 000 genen in ons DNA en hoe worden die activiteiten aangestuurd? Dit zogeheten Fantom-project heeft zijn eerste resultaten gepubliceerd in 18 wetenschappelijke tijdschriften, onder meer in twee Nature-artikelen: DOIs: 10.1038/nature13182 en 10.1038/nature12787Lees verder