Een ingekleurde rasterelektronenmikroskoopopname van virusdeeltjes op een witte bloedcel (lymfocyt)
Nog net niet de finale klap voor HIV
Beantwoorden
Categorie archieven: Eiwitten
Onderzoekers bouwen genetische ‘klok’ die op tijd loopt
Amerikaanse onderzoekers hebben in de bekende lab-bacterie Escherichia coli, beter bekend als E. coli, een genetische klok ingebouwd die zich niet in de war laat brengen door wisselende temperaturen. Genetische systemen zijn uiterst fijne raderwerken, die zich aanpassen aan de temperatuur, uur van de dag en nog vele andere factoren. Toch is een vaste biologische klok belangrijk voor het organisme, maar hoe bouwt de natuur dat met zijn temperatuurafhankelijke biochemie? De onderzoekers hebben nu, met de bouw van een temperatuurbestendige klok, laten zien hoe dat kan.
Lees verder
Blokkeren ‘overlevingseiwit’ kansrijke kankertherapie
Onderzoekster Gemma Kelly in het lab.
Onderzoekers van het Australische Walter & Eliza Hall-instituut hebben ontdekt dat het blokkeren van het eiwit MCL-1 het mogelijk maakt kankercellen te doden. Dit ‘overlevingseiwit’ zorgt er voor dat kankercellen blijven groeien en een hoge leeftijd kunnen bereiken. Door het overlevingseiwit aan te pakken worden de kankercellen gedood. Dit onderzoek richtte zich vooral op leukemie (bloedkanker), maar volgens de onderzoekers zou 70% van de kankertypen die bij mensen voorkomen volgens dit mechanisme aan te pakken zijn. Lees verder
Stukje mysterie epigenetica opgelost
Structuur van een Tet-eiwit
Epigenetica is, zoals zo veel in het leven, nog een duister gebied. Epigenetica zou je het systeem kunnen noemen van het af- en aanschakelen van genen. Hoe dat precies in zijn werk gaat is nog een hele kluif om uit te zoeken, maar een klein tipje van de immense sluier lijkt er net weer opgelicht. Onderzoekers aan de Amerikaanse Emory-universiteit rond Xiaodong Cheng hebben de structuur opgehelderd van een groep eiwitten, TET-eiwitten, die een belangrijke rol spelen in het epigentische schakelproces. Lees verder
Wordt hersenschade herstelbaar?
De groene cellen zijn gliacellen, de rode stippen de kernen van neuronen. De muis die bij dit beeld hoort had Alzheimer.
Onderzoekers van de Amerikaanse staatsuni-versiteit van Pennsylvania schijnen een methode ontwikkeld te hebben waarmee van gliacellen functionele neuronen zijn te maken. Die methode zou de weg openen naar het herstel van schade aan de hersenen, ook die ontstaat als gevolg van hersenziektes zoals Alzheimer. Volgens onderzoeksleider Gong Chen zou het een ‘doorbraak’ zijn in de lange zoektocht naar methoden om hersenschade te herstellen. Lees verder
DNA bevat nog een code (schijnt het)
John Stamatoyannopoulos van de universiteit van Washington (foto: UW)
Je blijft je over sommige (misschien wel vele) dingen verbazen. Desoxribonucleïnezuur, beter bekend als DNA, is nu zo’n 60 jaar bekend, maar het lijkt er op dat we nog maar een fractie weten van dit mysterieuze molecuul. Onderzoekers van de universiteit van Washington hebben in het kader van het Encode-onderzoekprogramma (Encyclopedia of DNA elements) ontdekt dat DNA naast de eiwitcoderende functie nog een tweede code bevat. Die code zou te maken hebben met de expressie (=activiteit) van de genen, zo schrijven ze in het wetenschapsblad Science. Lees verder
DNA als, trage, vrachtwagen
DNA-vrachtwagen met cadmiumsulfidelading (gele bolletje)
DNA is dat mysterieuze, waanzinnig lange molecuul, dat ons erfgoed bevat, maar met DNA zijn andere leuke dingen te doen. Er is een hele rits onderzoekers die zich bezig houdt met DNA als bouwmateriaal voor allerlei toepassingen zoals ‘medicijndoosjes’. Die tak van wetenschap wordt aangeduid met DNA-origami (origami is Japanse papiervouwkunst). Nu heeft Jong Hyun Choi van de Amerikaanse Purdue-universiteit DNA gebruikt om een (kleine) vracht te vervoeren over de hele lengte van een nanobuisje van een paar mikrometer. Lees verder
Kunstmatige cellen afdrukken
Onderzoekers van de Amerikaanse Pennsylvania staatsuniversiteit hebben een microprinttechniek gebruikt om kunstmatige cellen af te drukken. We praten dan over cellen, of eigenlijk celmembranen, met een diameter van 20 tot 50 µm; in de orde van grootte van natuurlijke cellen. Die lege cellen zouden dienst kunnen doen als medicijnvervoerders of als bezorgers van genen, bij onderzoek aan membranen van natuurlijke cellen of andere listige dingen doen in biotechnologsiche toepassingen, denken de onderzoekers. Lees verder
We puzzelen nog steeds over wat welke genen doen
Het enzym Cas9 (Cas staat voor CRISPR-geassocieerd) vormt een sequentiespecifieke endonuclease (=DNA-schaar) als het zich met twee RNA-moleculen verbindt: de RNA-gids (crRNA in de afbeelding) en tracerRNA.
(afb: pnabio.com)
Toen het menselijk-genoom-project was afgerond, ontstond enige euforie. Nu weten we hoe de boel in elkaar steekt! Tja. Nu zo’n 10 jaar later zijn we nog steeds aan het uitvogelen wat die rond 20 000 genen doen en coderende genen maken maar 2% van het genoom uit. Wetenschap is taaie arbeid. Aan het MIT in het Amerikaanse Cambridge zijn ze enige tijd bezig met een systeem, CRiSPR (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats) geheten, dat moet helpen de raadselen der genen aanzienlijk sneller op te lossen dan met de nu gebruikelijke RNA-interferentiemethode. “Hiermee kunnen we systematisch de genen van zoogdiercellen screenen. Dat helpt om te begrijpen wat de functie is van eiwitcoderende genen, maar ook voor niet-coderende delen van het genoom”, zegt David Sabatini, hoogleraar biologie aan het MIT. Lees verder
Afweer weer aan het werk gezet tegen kankercellen
Neuropiline-1
Veel van het hedendaags kankeronderzoek is gericht op het ‘redresseren’ van het eigen afweersysteem. Dat is een prachtige machine, maar die laat ons soms in de steek zoals bij de bestrijding van kanker. Ook nu weer bij onderzoek aan de Katholieke Universiteit van Leuven is de blik gericht op het herstel van het dodelijke vermogen van het immuunsysteem. In een recent onderzoek werden T-cellen genetisch zo aangepast dat ze ‘bereid’ waren de woekercellen aan te pakken. In het Leuvense onderzoek werd datzelfde bereikt door het eiwit Nrp1 (neuropiline-1) te blokkeren. Lees verder