De mens is akelig mutatiegevoelig

Alexei Kondrasjov verklaart het nut van seks

Alexei Kondrasjov (afb: univ. van Michigan)

Het is opmerkelijk dat een diersoort die zo mutatiegevoelig is als de mens geen neiging vertoont te verdwijnen. Integendeel, de wereld dreigt aan een mensenlast ten onder te gaan. Gemiddeld hebben we 70 mutaties meer dan onze ouders. Dat is veel meer dan bijvoorbeeld bacteriën mee moeten zien te leven. Mutaties zouden de soort kwetsbaarder kunnen maken en het relatief grote aantal mutaties bij mensen zou dodelijk voor de soort kunnen zijn. Dat is allemaal niet gebeurt en de vraag is hoe de mens daar mee is weggekomen (ik neem aan dat dit verhaal ook voor zoogdieren opgaat).  Seks zou de verklaring kunnen  zijn voor het overlevingsvermogen van de mens en andere meercelligen. Lees verder

Slechts 25% van genoom zou functioneel DNA zijn

Celdeling en mutaties

Door celdeling ontstaan fouten. Ook bij zuigelingen hebben al een groot aantal genetisch enigszins afwijkende cellen (afb: Tarryn Porter)

Zo’n 2% van het menselijk DNA bestaat uit genen en de rest is troep, ballast rotzooi, werd ooit gezegd. Dat woord werd gaandeweg de kennis over DNA groeide steeds minder vaak gebruikt, want het niet-genetische deel van DNA bleek wel degelijk van belang voor het functioneren van de cel en het organisme. Zo’n 80% van het genoom zou functioneel zijn werd in 2012 bepaald, maar dat cijfer wordt nu weer naar beneden bijgesteld: 25%. Althans, dat stelt Dan Graut van de universiteit van Houston (?). Lees verder

Muizenstamcellen hebben wandelende genen

Het lijkt er op dat cellen geen vaste plaats hebben in het genoom. Onderzoekers van het Britse Brabaham-instituut en van het Weizmann-instituut in Israël denken dat die wandelende genen cellen helpen te reageren op veranderingen, aangezien met verandering van positie ook de activiteit van het gen verandert. Lees verder

Pramel7 maakt het verschil tussen ‘alleskunnende’ stamcellen

Mneselijke embryo

Een menselijke embryo bestaand uit acht embryonale stamcellen

Je hebt stamcellen in maten en soorten. Aan de top staan de embryonale stamcellen die zich kunnen ontwikkelen tot alle soorten cellen in een organisme. De weefselstamcellen, zoals die in volwassen organismen voorkomen, kunnen zich alleen tot een bepaald type cel ontwikkelen. Zo zal een bloedstamcel zich nooit tot zenuwcel ontwikkelen, maar ook embryonale stamcellen in kweken verschillen van de stamcellen waaruit een foetus de eerste dagen na ontstaan bestaat. Zwitserse onderzoekers hebben nu ontdekt waarin die laatste twee ‘alleskunners’ in verschillen. Het eiwit Pramel7 maakt het verschil. Lees verder

Kunstmatige cellen met celskelet gemaakt

DNA-celskelet in een kunstmatige cel/vetbolletje/liposoom

Het celskelet (groen) in dit vetbolletje bestaat uit vernet DNA (afb: PNAS)

Kunstmatige cellen kun je zelf maken. Vetbolletjes in water en klaar ben je. Daarmee ben je nog niet in de buurt van echte cellen. Die hebben, om maar wat te noemen, een celskelet, die de cel stevigheid geeft en ook nog eens een rol spelen bij de celdeling. Die zijn al wat lastiger te maken. Het schijnt dat onderzoekers van de landbouw- en technische universiteit in Tokio nu kunstmatige cellen hebben gemaakt, voorzien van een celskelet. Op naar de volledig gesynthetiseerde cel? Nog (lang) niet, maar wel naar gerichte medicijn afgifte, bijvoorbeeld.
Lees verder

LASSO ‘kloont’ duizenden nucleotiden in een keer

LASSO kloont grote brokken DNA

Met LASSO zouden grotere stukken van het genoom kunnen worden ‘gekloond’ dan tot nu toe mogelijk was (afb: Jennifer E. Fairman/Johns Hopkinsuniversiteit

Systematisch onderzoek doen naar wat welk eiwit en of gen doet is vast niet het leukste onderzoek wat je kunt doen, maar zeer nuttig voor het doorgronden van hoe dat complexe systeem leven in elkaar steekt. Het schijnt dat onderzoekers tot nu toe dat uitzochten door gen voor gen te ‘klonen’ en te  bekijken. Medeonderzoekers van de Johns Hopkinsuniversiteit en van de universiteit van Harvard hebben nu een systeem bedacht om duizenden nucelotiden tegelijkertijd te klonen om bibliotheken mee op te bouwen met de therapeutische waarde van de gevonden eiwitten. Lees verder

Replicatie bacterie-DNA in beeld gebracht

DNA-replicatie

De replicatie: de leidende (onder) en de volgende streng (boven) worden op een andere wijze verdubbeld (afb: Wiki Commons)

Onderzoekers van de universiteit van Californië in David hebben de replicatie van het DNA van de darmbacterie Escherichia coli in beeld gebracht. Het lijkt er op alsof de twee DNA-strengen zich onafhankelijk van elkaar repliceren, zonder enige coördinatie. Toch zijn ze beide even snel klaar. Dat zet de ideeën die er leven over het replicatieproces hier en daar wat op losse schroeven.  Lees verder

‘Stamceleiwit’ mogelijk zwakke plek kankercellen

De structuur van de transcriptiefactor BPTF

De structuur van de transcriptiefactor BPTF (afb: WikiCommons)

Kankercellen kunnen, net zo als stamcellen, zich eindeloos delen. Daarbij zou de transcriptiefactor BPTF de zwakke stee zijn. Wellicht is die transcriptiefactor een aangrijpingspunt voor de behandeling van kanker (wordt er dan vaak meteen geroepen). Lees verder

Kunstgenen maken (heel soms) functionele eiwitten

Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)

Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)

Dat is toch een beetje het wezen van synthetische (kunstmatige) biologie: de natuur naar je hand zetten ter meerdere eer en glorie en nut van jezelf. Met al die mooie gereedschappen in de CRISPR-gereedschapskist kun je zelf onnatuurlijke eiwitten bouwen, van de natuurlijke aminozuren waar eiwitten uit bestaan, maar ook van de vele aminozuren die de natuur niet gebruikt. Soms blijken die eiwitfrutsels nog te werken ook, ontdekte Michael Hecht van de universiteit van Princeton. Lees verder

Muizen via genoombewerking afgeholpen van hiv-1 (?)

Hi-virussen op een T-cel

Hi-virussen (paars) op een T-cel

Het humane immunodeficiëntievirus (hiv) weet zich in het mensenlijf goed te verbergen en mede daardoor moeilijk finaal uit te roeien. Nu schijnen onderzoekers in Amerika er in geslaagd te zijn met behulp van CRISPR/Cas9-methode het virale DNA uit het celgenoom van levende dieren te snijden. Dat zouden ze hebben gedaan in drie, wat dan heet, ‘muismodellen’, waarvan een op die van een mens zou lijken (?). Dat lukt grotendeels, maar niet voor 100%.  Lees verder