‘Gecontroleerde evolutie’ maakt plasmide-DNA goedkoper

Voorbeeld van een DNA-vaccin (plasmide)

Een voorbeeld van een DNA-vaccin dat in de vorm van een ring (plasmide) wordt ingespoten (afb: biology.kenyon.edu)

Onderzoekers hebben zogeheten ‘gecontroleerde evolutie’ gebruikt waardoor de hoeveelheid plasmide-DNA die door de gemanipuleerde  Escherichia coli-bacteriën in het laboratorium wordt geproduceerd aanzienlijk is toegenomen. Dat zou belangrijk zijn. Plasmide-DNA is een essentieel maar erg duur onderdeel van diverse gentherapieën en deze nieuwe technologie zou de kosten van deze behandelingen kunnen verlagen. Lees verder

Niet eerder ontdekt herstelsysteem DNA in mensencellen gevonden

kernmembraan

Het kernmembraan (afb: WikiMedia Commons)

Er zijn verschillende systemen om beschadigd DNA te herstellen. Nu schijnt er een niet eerder ontdekt herstelsysteem ook in mensencellen te zijn gevonden. Daarbij reageren eiwitten in het kernmembraan direct op beschadigingen in het DNA. Het onderzoek stond onder leiding van Younghoon Kee van de afdeling nieuwe biologie van het Daegu Gyeongbuk-instituut in Zuid-Korea. Lees verder

Acht zuigelingen van drie ouders geboren

Mitochondriën

Mitochondriën

In Groot-Brittannië zijn acht zuigelingen geboren die DNA hebben van drie ouders: het kern-DNA van beide ouders en het mitochondriaal DNA (mtDNA) van een donor zonder de ziekmakende mutaties van de moeder. Het lijkt er op dat de baby’s gezond zijn. De gestuurde geboortes vonden plaats in het vruchtbaarheidscentrum in Newcastle door onderzoekersters onder aanvoering van Louise Hyslop en Robert McFarland. Overigens werd de eerste baby van drie ouders al in 2016 geboren. Lees verder

Het genoom stelt zich te weer tegen interne bedreigers

Retransposon

Een retrotransposon gebruikt omgekeerde transcriptie om zich elders in het genoom opnieuw te vestigen (afb: WikiMedia Commons)

Het blijkt dat het genoom een systeem heeft om zich tegen interne vijanden te weren, zo ontdekten onderzoeksters rond Wenjing Qi van de universiteit van Freiburg (D). Dan gaat het vooral om de nogal ordeloze springende genen (retrotransposon/s/-en) in het (ook ‘ons’) genoom. Lees verder

Springende genen veranderen het DNA van vorm

Transposoninvoegingen

Vorming van een lus in een gesimuleerd deel van het genoom. Van links naar rechts zijn er nog meer transposons in het gebied opgenomen, weergegeven door bollen. Van boven naar beneden worden simulaties getoond waarin de lusvorming steeds duidelijker wordt. (afb: Lennart Hilger et al./Biophysical Journal/KIT)

Er zit meer beweging in ons genetisch materiaal dan je zou denken. Bijna de helft van het menselijk genoom bestaat uit transposons, springende genen. Ze ‘springen’ van de ene plaats naar de andere en zijn niet gelijkmatig verdeeld in het genoom, maar zitten vaak gebundeld in groepen. Onderzoekers van het KIT hebben nu ontdekt hoe deze groepsvorming plaatsvindt. Die wordt mogelijk gemaakt door de manier waarop het genetische materiaal zich ter plekke ontvouwt, denken de onderzoekers. Lees verder

Knutselen aan stamcellen geeft verjongde ‘alleskunners’

DNA in chromatineverpakking

Histonen maken deel uit van de chromatineverpakking rond het DNA

Het is grappig, maar ook verontrustend dat ‘we’ blijven knutselen en frutten aan zaken waar we eigenlijk maar weinig van af weten. Neem nou stamcellen. Onderzoekers hebben inmiddels door hoe ge van gespecialiseerde cellen zoals huidcellen weer stamcellen kunnen maken, maar die kunnen weer niet alles wat de oerstamcel kan, de de embryonale. In een nieuwe studie zijn onderzoekers van de universiteit van Kopenhagen erin geslaagd stamcellen te creëren die zich beter kunnen ontwikkelen tot andere celtypen, zoals een jongere, fittere versie van zichzelf, door hun dieet aan te passen. Lees verder

Sommige delen van DNA zouden sneller muteren dan gedacht

Mutatiesnelheid

Van 28 familieleden, verdeeld in vier generaties, werd het DNA doorgevlooid op mutaties (afb: David Porubsky/Nature)

Het lijkt er op dat genen sneller muteren dan tot nu toe aangenomen. Overigens is de mutatiegeneigd-heid verschillend. Sommige delen van DNA blijven heel stabiel. Het zou meer om drie tot vier veranderde genen per generatie gaan in plaats van 0,2 tot 0,3. Overigens moet daarbij verteld worden dat dat is onderzocht in een kleine groep familieleden, waarbij de leden al generaties genetisch worden doorgelicht. Lees verder

Help. Mijn DNA kan ‘gekraakt’ worden

Bedreigingen uitlezen DNA

Het hele ingewikkelde uitleesproces van DNA zou beter beveiligd moeten worden, waarschuwen onderzoeksters (afb: Nasrin Anjum et al./IEEE Xplore)

Een uitleestechniek voor DNA zou ook gebruikt kunnen worden voor het ‘kraken’ (stelen, veranderen e.d.) van de DNA-informatie, waarschuwen onderzoeksters rond Nasrin Anjum van de universiteit van Portmouth (VK). Ik(=as) zie niet zo gauw op welke manier de DNA kan worden misbruikt dan de vatbaarheid voor bepaalde ziektes te onthullen die uit DNA zijn af te leiden, maar dat is vast een mankement in mij(n geestelijke vermogens). Lees verder

Nieuwe genoombewerker STICHR gebruikt retrotransposon(techniek)

Retransposon

Een retrotransposon gebruikt omgekeerde transcriptie om zich elders in het genoom opnieuw te vestigen (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers hebben genoombewerker STITCHR ontwikkeld die gezonde genen op specifieke plaatsen kan invoegen zonder dat daarbij onbedoelde mutaties zouden ontstaan. STITCHR zou de inmiddels welbekende CRISPR-techniek kunnen aanvullen, denken de onderzoekers. Vooralsnog zal de genoombewerker zich nog moeten bewijzen. Bij de introductie van CRISPR ruim tien jaar geleden werd die techniek ook als feilloos gezien, maar dat bleek toch niet helemaal te kloppen. Lees verder

Bio-ki-model Evo-2 ontwerpt volwassen genomen (is de belofte)

DNAWetenschappers hebben een kunstmatige-intelligentiemodel ontwikkeld waarbij volwassen genomen zouden kunnen worden ontwikkeld. Het model, dat zijn ‘kennis’ heeft van 128 000 bestaande genomen die de hele levensboom bestrijken (van mensen tot eencelligen),  zou hele chromosomen of zelfs (kleine) genomen kunnen ontwerpen vanaf niks. Voorlopig hebben mensen het nog niet voor elkaar gekregen dat te doen. Evo-2 – mede ontwikkeld door onderzoekers van het Arcinstituut, de Stanforduniversiteit (beide in Palo Alto) en chipmaker NVIDIA – is beschikbaar voor wetenschappers via het web. De code, gegevens en andere parameters kunnen gratis binnengehaald worden. Lees verder