Tag archieven: enzymen

We doen te weinig met al die RNA’s, vinden genetici

Geplaatst op door
Beantwoorden
Danny Incarnato

Danny Incarnato (afb: univ van Groningen)

Een mens heeft zo’n 20 000 genen, maar maakt minstens tien keer meer RNA-moleculen aan die niet betrokken zijn bij de eiwitproductie, zogeheten niet-coderede RNA’s. Die kunnen elk nog verschillende vormen aannemen. Danny Incarnato, moleculair geneticus van de universiteit van Groningen en Robert Spitalefrom van de universiteit van Californië in Irvine beschrijven in Nature manieren om iets met de ongebruikte mogelijkheden van die biomoleculen te doen. Lees verder →

Vetten en RNA hebben onverwachte wederzijdse aantrekkingskracht

Geplaatst op door
Beantwoorden
RNA/lipidewisselwerking

Een getekende impressie van de wisselwerking tussen RNA’s (groen) en lipiden in het membraan (geel) (afb: Pryanka Oberoi)

Uit onderzoek van de TU Dresden blijkt dat vetten (lipiden) en RNA-moleculen onderling wisselwerken. De onderzoekers ontdekten ook dat en hoe de lipiden de activiteit van RNA kunnen reguleren. Die kennis zou synthetisch biologen kunnen helpen om kunstmatige biologische systemen te ontwikkelen, maar zou ook de ontwikkeling van RNA-vaccins kunnen versterken. Lees verder →

Het lukt al een beetje, kunstcellen maken

Geplaatst op door
Beantwoorden

Het lijkt er op dat onderzoekers er steeds beter in slagen cellen te maken die op echte cellen lijken. Die namaakcellen zouden dan allerlei klusjes in het lijf kunnen doen zoals het afleveren van medicinale stoffen of dienstdoen als sensoren. De onderzoekers gebruikten enzymen om de kunstcellen te laten bewegen als echte. Lees verder →

Misschien is leven toch niet ontstaan in RNA-wereld

Geplaatst op door
Beantwoorden
Niet-RNA-wereld

Zo zou het leven zijn ontstaan volgend Loren Williams, waarbij enzymen en RNA samenwerken. Links de ontwikkeling volgens de theorie van de RNA-wereld.

Ter verklaring hoe het leven ontstaan is op aarde wordt onder mensen die daar mee bezig zijn vrij breed de theorie van de RNA-wereld aangehangen, waarbij RNA fungeerde als zowel enzym als informatiedrager (een functie die tegenwoordig is toebedeeld aan DNA). De Amerikaanse biochemicus Loren Williams vertelde vorige week op het astrobiologiecongres in Chicago dat hij, op goede gronden, twijfelt aan de juistheid van die theorie. Het ontwarren van de raadsels rond het ontstaan van het leven kampt met een hoog kip/ei-gehalte. Zo zijn enzymen nodig om nucleotiden te maken, de bouwstenen van RNA en DNA, maar om die te maken heb je genetische informatie nodig. Dus bedachten onderzoekers dat voor het ontstaan van leven er al RNA-moleculen waren. Dat lijkt op het verleggen van het probleem, maar voorlopig is de RNA-wereld de minst gammele theorie die we hebben. Lees verder →

RNA-wereld wint aan geloofwaardigheid

Geplaatst op door
Beantwoorden
De vroege aarde

De vroege aarde

We doen vaak wel alsof, maar eigenlijk weten wij mensen nog niet zo veel. Al vele eeuwen proberen we een definitie van leven te verzinnen, maar die hebben we nog steeds niet. Hoe dat ‘ondefinieerbare’ leven is ontstaan weten we ook niet. Theorieën zijn er genoeg. Een daarvan is de theorie van de RNA-wereld. Onderzoekers van de Engelse universiteit van Cambridge rond John Sutherland ontdekten in 2009 dat met simpele uitgangsstoffen als acetyleen (ethyn) en formaldehyde (methanal) twee van de vier bouwstenen van RNA (de nucleotiden) zijn te vormen in de ‘oersoep’ zonder dat daar enzymen voor nodig zijn. Nu laten ze ook zien hoe die stoffen op hun beurt zijn ontstaan. De theorie van de RNA-wereld wint daamee aan geloofwaardigheid. Lees verder →

Al 3,2 miljard jaar leven op aarde (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
3,2 miljard jaar oud gesteente

3,2 miljard jaar oud gesteente in Noordwest-Australië (afb: bdw)

Hoe het leven op aarde ontstaan is, is nog steeds onduidelijk, maar we weten zelfs nog niet bij benadering wanneer dat leven op aarde is ontstaan. Onderzoekers van de universiteit van Washington in Seattle denken, op basis van onderzoek aan oud gesteente in Australië en Zuid-Afrika te mogen zeggen dat 3,2 miljard jaar geleden al volop leven op aarde is geweest. In dat gesteente vonden ze indicaties van stikstofbinding door micro-organismen. Dat zou betekenen dat het leven op aarde zo’n miljard jaar eerder ontstond dan nu veelal wordt aangenomen. Lees verder →

OTS964 draait longkanker bij muizen de nek om

Geplaatst op door
1
kankermedicijn OTS964

OTS964, hier in verpakte vorm, voorkomt dat kankercellen delen door het eiwit TOPK onschadelijk te maken (afb: univ. v.Chicago)

En weer, ik meld het maar braaf, is er een geweldig middel dat tegen kanker werkt en dat maar weinig bijwerking vertoont. Het moet ook weer gezegd worden dat dat middel werkt bij muizen. Gisteren las ik een stukje over John Ioannidis die tien jaar geleden stelde dat een groot deel van de medische wetenschappelijke literatuur flauwekul is. Ook nu  is het grootste deel van het medische onderzoek verspilling, schrijft Ioannidis in Plos Medicine. Met dit in het achterhoofd vertel ik dat onderzoekers van de universiteit van Chicago een nieuw geneesmiddel hebben ontwikkeld, OTS964, dat bij muizen agressieve longkanker resoluut de nek omdraait. Goed nieuws, dus. Lees verder →

Stofwisseling zonder cellen. Begin van leven?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Ontstaan van het leven

Hoe is het leven ontstaan? Spontaan in een oeroceaan, voordat er cellen waren? (afb: Luigi Luisi/Molecular Systems Biology)

Het is nog steeds duister hoe leven is ontstaan. Dan is het aardig als je een systeem kunt fabrieken, waarbij een soort stofwisseling de boel op gang houdt, zonder dat daar cellen aan te pas hoeven komen. Markus Ralser van de universiteit van Cambridge en medeonderzoekers zijn tot de conclusie gekomen dat de voor de stofwisseling benodigde reactieketen(s) spontaan zou(den) kunnen zijn ontstaan in de vroege oceanen, met metaalionen als katalysatoren in plaats van enzymen. “Als je kijkt naar veel verschillende organismen, dan zie je dat het netwerk van reacties op elkaar lijkt, wat suggereert dat dat vroeg in de evolutie is ontstaan, maar niemand wist wanneer en hoe”, zegt Ralser. Lees verder →

Enzym PrimPol speelt hoofdrol in DNA-reparatie

Geplaatst op door
Beantwoorden
PrimPol-enzym van een archaeon

PrimPol is eigenlijk een verzamelnaam van bifunctionele enzymen: een polymerase en een primase. Hier een plaatje van een PrimPol van een archae (afb.: http://pfam.sanger.ac.uk/)

Er worden in levende organismes, dus ook de mens, constant nieuwe cellen gevormd. Daarbij wordt het DNA gekopieerd en verdubbeld, de zogeheten replicatie. Daarbij kan er nogal wat fout gaan en cellen hebben een reparatiesysteem om die defecten in het DNA te repareren. Onderzoekers van het Spaanse kankercentrum CNIO kwamen er achter dat in mensen het enzym PrimPol daarbij een wezenlijke rol speelt. En, bijna obligaat, PrimPol zou ook iets van doen kunnen hebben met het ontstaan van kanker. Tja. Lees verder →

Biosensoren ‘naar de natuur’ gemaakt

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nanoklittenbandsensor

Links een antilichaam dat model heeft gestaan van het nano-klittenband (rechts) met de functionele lussen (blauw) die bepaalde stoffen ‘herkennen’. (foto: Berkeley-lab)

Met het natuurlijk afweersysteem als inspiratiebron, hebben onderzoekers van het Berkeley-lab van het Amerikaanse ministerie van energie biosensoren gemaakt die talloze chemicaliën kunnen identificeren. Het sensormateriaal heeft het uiterlijk van klittenband, waarbij de te detecteren stof door de ‘geprogrammeerde klitten’ wordt herkend zoals natuurlijke antilichamen virussen of vergif herkennen.
Lees verder →