Tag archieven: genactiviteit

Het epigenoom (deels) in kaart gebracht

Geplaatst op door
Beantwoorden

Stukje DNAZo’n 15 jaar geleden werd het hele menselijke genoom ruwweg in kaart gebracht. Nu hebben we het, dachten we. Nu hoeven we alleen nog maar te weten welke genen met welke ziektes verbonden zijn en we roeien erfelijke aandoeningen radicaal uit. Ach, welk simplisme. Dat hele ‘levensscript’ dat in ons DNA zou zijn vastgelegd zit iets ingewikkelder in elkaar. Er bestaat nog zoiets als een epigenoom, een laag ‘boven’ het moleculaire domein van het erfmolecuul, waarin vastgelegd is welke genen wel en welke niet actief zijn. Dat epigenoom is minstens zo belangrijk als het genoom en onderzoekers hebben zich verbonden in een epigenoom-consortium om die ’tweede laag’ in kaart te brengen. De eerste ruwe opzet is nu klaar en heeft geleid tot een twintigtal artikelen in Nature. Lees verder →

Met CRISPR-Cas9 geen genen knippen maar sturen

Geplaatst op door
Beantwoorden
CRISPR-Cas9 met gids-RNA en doel-DNA

Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (geel) en doel-DNA (rood) (afb: Bang Wong)

CRISPR-Cas is een bacterieel moleculair complex dat gebruikt wordt om heel nauwkeurig genen uit DNA te knippen, maar onderzoekers van MIT in Cambridge (VS) en uit Japan hebben ontdekt dat daarmee ook de expressie (=activiteit) van genen is te sturen. Lees verder →

Pluripotente stamcellen net zo goed als gekloonde

Geplaatst op door
Beantwoorden
Productiememthoden stamcellen

De kloonmethode (boven in bovenste plaatje) of de genetische reprogrammering leveren even goede (of even slechte) stamcellen op (afb: Cell)

Embryonale stamcellen, in feite gekloonde cellen, zijn net zo goed of slecht als pluripotente stamcellen, bleek uit onderzoek van, onder veel meer, Dieter Egli van de Newyorkse stamcelstichting NYSCF). Pluripotente stamcellen zijn in principe makkelijker te maken en er kleven geen of weinig ethische nadelen aan, maar ze hielden altijd een geur van bederf rond zich. Therapieën met pluripotente stamcellen zouden kunnen leiden tot kanker of ander ongerief doordat die kwalijke mutaties vertoonden na reprogrammering uit volwassen cellen. De uitkomst van het onderzoek is in die zin ook opmerkelijk omdat Egli altijd een groot voorstander van embryonale stamcellen is geweest. “Ik weet niet wat dat gaat betekenen voor embyonale-stamcelprogramma”, zei hij op een bijeenkomst van zijn stichting op 22 oktober. Lees verder →

Fantom-groep werkt aan genenkaart

Geplaatst op door
Beantwoorden
Yoshihide Hayashizaki (Fantom)

Yoshihide Hayashizaki op een Fantom-bijeenkomst

Je zou het de wie-is-wie van de genetica kunnen noemen, maar dat wie slaat dan niet op personen, maar op genen. Een groot aantal onderzoeks-groepen onder aanvoering van het Japanse Riken-instituut is begonnen met het tekenen van de genenkaart: wat doen al die 20 000 genen in ons DNA en hoe worden die activiteiten aangestuurd? Dit zogeheten Fantom-project heeft zijn eerste resultaten gepubliceerd in 18 wetenschappelijke tijdschriften, onder meer in twee Nature-artikelen: DOIs: 10.1038/nature13182 en 10.1038/nature12787.  Lees verder →

Mri toont genen in actie

Geplaatst op door
Beantwoorden
Alan Jasanoff (MIT)

Alan Jasanoff in zijn werkkamer (foto: MIT)

Kernspinmagnetische resonantie (mri) wordt gebruikt als wetenschappelijk instrument, maar ook bij, onder meer, om bij mensen ‘naar binnen’ te kijken. De techniek heeft het  voordeel boven röntgentechnieken dat er geen (erg) schadelijke straling aan te pas komt. Röntgentechnieken worden nog steeds vaak gebruikt omdat het oplossend vermogen daarvan groter is dan van mri. Onderzoekers van het befaamde MIT in het Amerikaanse Cambridge werken nu aan een systeem om mri te kunnen gebruiken om de genen ‘in actie’ te zien. De onderzoekers rond Alan Jasanoff zijn vooral geïnteresseerd in de hersens, maar de techniek is ook elders in het lijf toe te passen. Lees verder →

Genexpressie blijkt een wispelturig fenomeen

Geplaatst op door
Beantwoorden

Uit een studie van het Ludwig-instituut voor kankeronderzoek, een internationaal samenwerkingsverband tussen kankeronderzoekers, is gebleken dat genexpressie (=genactiivteit) lijdt aan willekeur. Dat zou ook verklaren waarom genetische identieke organismen soms heel verschillend in uiterlijk en biologie zijn en waarom erfelijke ziektes lang niet altijd bij iedereen dezelfde uitwerking hebben. Lees verder →