Programmeringsproces van weefselvorming ontdekt (?)

vleugelschijf fruitvlieg

De vleugschijf van een fruitvliegje voor (l) en na de eversie. Donkerder grijd is de vleugelschijfzak (afb: Jana Fuhrmann et al./Science)

Een belangrijke vraag in de biologie is hoe de vorm van weefsel van meercellige organismen wordt gestuurd. Onderzoeksters rond Jana Fuhrmann van het Max Planckinstituut voor moleculaire celbiologie en genetica in Dresden denken nu een mechanisme gevonden te hebben waarmee weefsels kunnen worden ‘geprogrammeerd’ om van een platte toestand over te gaan in een driedimensionale vorm. Het is dan wel de vraag of die fundamentele vraag daarmee is beantwoord voor alle meercelligen. Lees verder

Maagdelijke geboorte van fruitvliegjes

Maagdelijke voortplanting bij fruitvleigjes

Uiteindelijk bleek dat drie genen (Myc, Polo, Desat2) verantwoordelijk voor de maagdelijke voortplanting bij de fruitvliegjes (zo begrijp ik-as het). Dit is de uitleg die de onderzoeksters geven in hun artikel (afb: Sperling et. al/Cell)

Voor het eerst zouden onderzoeksters, onder aanvoering van Alexis Sperling van de universiteit van Cambridge (VK), bij fruitvliegjes een maagdelijke geboorte hebben bewerkstelligd door een genetische ingreep. Op zich is de maagdelijke geboorte, dus zonder inbreng van de mannetjes, niet heel ongewoon. Zelfs ‘hogere’ dieren als haaien en krokodillen kunnen onder bepaalde omstandigheden nageslacht voortbrengen zonder dat daar een mannetje aan te pas is gekomen (parthenogenese).

Lees verder

Hoe weten cellen wat ze moeten worden?

Fruitvliegjes

Fruitvliegjes

In 1891 sneed de Duitse bioloog Hans Driesch een tweecellige embryo van een zee-egel in tweeën. Elke halve embryo ontwikkelde zich weer tot een volledig larve, zij het wat kleiner dan normaal. Kennelijk weten de cellen wat ze moeten doen om tot een volledig exemplaar uit te groeien, maar hoe flikken ze ‘m dat? In die fase was de blauwdruk kennelijk nog niet gemaakt. Driesch is er niet uit gekomen en heeft de wetenschap in zijn frustratie gelaten voor wat die was, maar onderzoekers proberen er nu toch een vinger achter te krijgen. Het is nog steeds veel gissen en nog meer missen. Lees verder

Genknutselaars zadelen vliegjes op met antiek ‘alcoholgen’ op

Fruitvliegje met antiek ADH-gen

Fruitvliegje met antiek gen (afb: univ. van Chicago)

Boosaardige types, die genknutselaars, zou je zeggen, maar het was ze te doen en de wegen van de evolutie te verkennen (als die er al zijn). Zo werden de proefdieren (fruitvliegjes) voorzien van een gen dat codeert voor een eiwit dat alcohol kan afbreken, ethanoldehydrogenase (ADH). Dat gen zouden de verre voorouders van de fruitvliegjes ooit hebben bezeten, antiek dus. Het gen zou zich vervolgens hebben aangepast om hogere alcoholconcentraties aan te kunnen. De genknutselaars toonden aan dat die hypothese niet klopt met een combinatie van technieken die meer beloven over de ontrafeling van de evolutie. Lees verder