Uitschakelen Slc2a4-gen houdt hersenstamcellen muisjes jong

De subventriculaire zone

De (sub)ventriculaire zone (SVZ blauw en VZ rood) (afb: WikiMedia Commons)

Langs is er discussie geweest of hersencellen bij mensen nieuw kunnen worden aangemaakt, maar nu lijkt haast wel zeker dat de in de hippocampus, verantwoordelijk voor leervermogen en geheugen, dat wel degelijk gebeurt. Wel is duidelijk dat dat vermogen met de jaren vermindert, zelfs bij muisjes (die hooguit een paar jaar leven). Nu hebben onderzoeksters rond Maura Bodrini van de Columbia-universiteit in New York aangetoond dat als het Slc2a4-gen wordt uitgeschakeld, het vermogen van hersenstamcellen die te maken hebben met het reukvermogen die reukcellen weer aanmaken als jonge diertjes. Lees verder

Het lijkt mogelijk extra hersencellen te ‘fokken’

Nieuwe hersencellen

In de getande winding in de hippocampus werden nieuwe neuronen aangemaakt (rood). De hersenstamcellen zouden de groen gemerkte cellen zijn (afb: Knoblochlab)

Al tientallen jaren wordt er gestreden over de vraag of er nog nieuwe hersencellen (neuronen) ontstaan na de geboorte. Nu schijnt de mening te overheersen dat dat wel degelijk kan gebeuren in bepaalde delen van de hersens. Het lijkt er op dat onderzoekers in Zwitserland een truc hebben gevonden om in de getande winding in de hippocampus van de hersentjes van muisjes slapende hersenstamcellen uit hun inactieve toestand te halen. Meteen speculeren de onderzoekers al over de rol die deze ’truc’ zou kunnen spelen bij de behandeling van hersenziektes zoals Alzheimer of Parkinson, waarbij hersencellenafsterven. Lees verder

Hersenstamcellen oudere muisjes zouden kunnen worden ‘geactiveerd’

Bestemming hersenstamcellen en de rol van mitochondriën daarbij

Hersenstamcellen (rood de kern, groen de mitochondriën) na deling. Cellen met gefragmenteerde mitochondriën (boven) ontwikkelen zich tot diverse soorten hersencellen terwijl de cellen met buisvormige mitochondriën (onder) hersenstamcellen bleven (afb: Ryohei Iwata)

Hersenstamcellen kunnen cellen van het centraal zenuwstelsel genereren, zoals neuronen, astrocyten en oligodendrocyten, zo stelt het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde in 2011, maar heel lang is gedacht dat wij mensen het moeten doen met de hersencellen die we bij geboorte hebben gekregen. Nog steeds is die strijd niet beslist, maar nu lijkt toch mening de overhand te krijgen dat in een deel van de hersens wel degelijk gedurende ons leven nieuwe hersencellen ontstaan uit hersenstamcellen. Onderzoeksters in Duitsland rond Ana Martin-Villalba van het het Duitse kankeronderzoekscentrum DKFZ en Anna Marciniak-Czochra van de universiteit van Heidelberg vogelden uit dat de hersenstamcellen ons leven lang worden ‘aangestuurd’ door interferonen, althans bij muisjes, maar die kunnen bij oudere diertjes een last worden. Lees verder

Nieuwe hersentjes voor oude muisjes?

Het zeepaardje met daarin de getande winding

Hippocampus met daarin de getande winding (gyrus dentatus)

Als we ouder worden wordt alles allengs minder (behalve het aantal kwalen). We kunnen steeds minder goed onthouden en ook ons oriëntatievermogen (om maar een paar dingen te noemen) gaat achteruit. Onderzoekers van de TU Dresden stimuleerden bij oudere muisjes de aanmaak van hersencellen en dat bleek goed uit te pakken. Lees verder

Kapotte hersencellen bij demente muisjes gereactiveerd

Zeepaardje (hippocampus)

De hippocampus. GD is de getande winding oftwel gyrus dentatus (afb: WikiMedia Commons)

Het lijkt er op dat slecht functionerende in de hersens van dementerende muisjes kunnen worden gereactiveerd met behulp van celactiverende stoffen en externe stimuli. Lees verder

Chemische schakelaar regelt hersencelvorming

MEF@

De hoofdrolspeler in dit proces MEF2 (afb: Wikicommons)

Een studie van onderzoekers van het Amerikaanse Sanford-Burnham-instituut heeft aannemelijk gemaakt dat een chemische ‘schakelaar’ de aanmaak van nieuwe hersencellen uit hersenstam-cellen regelt en het behoud van bestaande hersencellen bevordert. De ‘schakelaar’ , aangeduid met MEF2, zet die functies uit. MEF2 komt dan ook overdadig voor bij mensen met Alzheimer en patiënten die een beroerte hebben gehad. De ‘schakelaar’ zou een aangrijpingspunt kunnen zijn om Alzheimer te stoppen Lees verder