Placenta in lab gekweekt voor studiedoeleinden

Kunstmatige moederkoek of placenta

Moederkoek: een noodzakelijke barrière tussen moeder en vrucht (afb: WikiMedia Commons)

Meestal worden pogingen gedaan menselijke organen te kweken met het idee dat je (ooit) een, zeg nieuwe lever kan bestellen of nieuwe longen. De placenta die onderzoekers van de TU in Wenen hebben gefabriekt is in de eerste plaats bedoeld als studiemateriaal. De onderzoekers willen graag weten hoe die moederkoek werkt: een placenta op een chip. Lees verder

Weer CRISPR gebruikt voor herprogrammering huidcellen?

CRISPRa gebruikt voor herprogrammerin huidcellen

CRISPRa gebruikt om huidcellen direct te herprogrammeren tot stamcellen (afb: Otonkoski-lab)

Ik weet niet of het klopt wat onderzoekers van de universiteit van Helsinki en het Karolinska-instituut beweren. Die zeggen dat ze voor het eerst huidcellen hebben geherprogrammeerd tot (pluripotente) stamcellen zonder gebruik te maken van de zogeheten Yamanaka-transcriptiefactoren maar met behulp van een ‘botte’ CRISPR-techniek (CRISPRa gedoopt), waarmee de juiste genen geactiveerd werden. Al eerder dit jaar meldden onderzoekers in de VS iets soortgelijks. Laat duizend bloemen bloeien, denk ik dan. Lees verder

Hoornvlies geprint

OogdoorsneeHet printen van biologisch materiaal is natuurlijk allang geen nieuws meer, maar dan ging het toch (meestal) niet over bruikbare onderdelen voor transplantatie. Nu schijnen onderzoekers een hoornvlies te hebben geprint uit een mengsel van hoornvliescellen, alginaat en collageen, dat is bedoeld voor gebruik bij mensen. Lees verder

Beenmergweefsel gekweekt voor aanmaak bloedcellen

Aanmaak bloedcellen in het beenmergOnderzoekers in Zwitserland hebben beenmerg gekweekt waarin bloedstamcellen voor langere tijd bewaard kunnen worden zonder dat ze hun functie verliezen. Uitstekend materiaal om de aanmaak van bloedcellen te bestuderen of de effecten van medicijnen, denken de onderzoekers. Lees verder

Wat krijg je al je een mens kruist met een robot?

Robot uitgerust met menselijk spieren

Shoji Takeuchi in zijn lab (afb: univ. van Tokio)

Ik had even moeite met dit bericht over het integreren van spieren in robots. Er komen steeds meer medische hulpmiddelen die teloorgegane functies in mensen moeten vervangen, maar van de andere kant is ook een ontwikkeling waarbij robotachtige systemen menselijke ‘eigenschappen’ en zelfs weefsels krijgen. Voorlopig zet ik de gespierde robot dan maar in beide blogs. Ik denk dat we over dit soort toepassingen toch eens moeten nadenken of maakt het ons allemaal geen ruk uit? Lees verder

‘Volwassen’ hartspieren gekweekt uit pluripotente stamcellen

Gekweekte hartspier

Voor het eerst ‘echte’ hartspier gekweekt uit pluripotente stamcellen (afb: Columbia-univ,)

Onderzoekers van de Amerikaanse Columbia-universiteit zouden voor het eerste een ‘echte’ menselijke hartspier hebben gekweekt uitgaande van pluripotente stamcellen in een tijdsbestek van slechts vier weken. Gaat het nu dan toch mogelijk worden om beschadigde harten te repareren? Vooralsnog gaat het om een ‘studieobject’. Lees verder

Gekweekte minihersens reageren op roesmiddelen

Recpetoren van hersencellen die reageren op roesmiddel DMT

Receptoren van hersencellen die reageren op DMT (afb: IDOR)

Het kweken van organen is uiteindelijk gericht op de vervanging van zieke organen, maar ‘onvolwassen’ kweekorganen zouden heel goed dienst kunnen doen om, bijvoorbeeld, effecten van medicijnen mee te bestuderen in ‘net echte’ omstandigheden. Het schijnt nu dat Braziliaanse onderzoekers hebben waargenomen dat gekweekte minihersens reageren op roesmiddelen. Dat heet dan meteen weer een doorbraak te zijn in de neurowetenschappen. Lees verder

Natuur nageaapt om weefsels te herstellen

Exosomen (vesikels)

Cellen gebruiken vesikels voor een groot aantal taken

De huidige methodes om weefsels te herstellen (anders dan door het lichaam zelf) hebben allemaal zo hun beperkingen. Herstel met behulp van eigen stamcellen zou te traag zijn en niet veilig, botcelkweken van niet-patiënteigen herkomst zouden bioactieve factoren nodig hebben en de aanpak via groeifactoren, onder meer BMP-2, zou aanzienlijke bijwerkingen hebben en te duur zijn.  Onderzoekers stellen nu een modus gevonden te hebben om weefsels te kweken door gebruik te maken van hulpmiddelen die de natuur ook gebruikt: vesikels (gevulde blaasjes). Lees verder

Capillaire bloedvaatjes zouden ‘geprint’ kunnen worden

Endotheelcellen vormden in fibrine bloedvaatjes

Endotheelcellen in fibrine vormden bloedvaatjes (afb: Rice-universiteit)

Het lijkt er op dat onderzoekers van, onder meer, de Amerikaanse Rice–universiteit er in geslaagd zijn heel kleine bloedvaten te printen die nog werkten ook. Weer een stap op weg naar het printen/kweken van organen en andere weefsels.
Lees verder

Pluripotente stamcellen zouden weefsel kunnen vervangen

Heraclitus of Herakleitos

Heraclitus (Herakleitos), hier geschilderd door Johannes Moreelse, was een eenzelvige en dwarse Griekse wijsgeer (afb: WikiCommons)

Is dat nou de droom van de regeneratiegeneeskundige: het vervangen van ziek en of beschadigd weefsel door nieuw? Drie onderzoekers hebben methode ontwikkeld (of eigenlijk verfijnd) om die uitgerangeerde cellen te vervangen door enigszins gedifferentieerde pluripotente stamcellen. Dat noemen ze dan een geïnduceerde celvervanging. Ik zie het nog even niet voor me, maar ik ben dan ook maar een leek op elk gebied. Voo.rlopig is het nog maar een gedachte Lees verder