Een cel is dood of levend, toch? Nee, er schijnt nog er tussenin te zijn

Nieuwe reproductievorm

Stamcellen van een klauwkikkerfoetus (A) worden behandeld (B) en vormen vervolgens ‘Pac-~Mannetjes’ (C) waarna ze zichzelf spontaan repliceren (blauwe pijltjes)(afb: Michael Levin et al./ PNAS)

Een cel leeft of is dood, toch? Peter Noble van de universiteit van Alabama en Alex Pozhitkov van het Beckmaninstituut (?) stellen dat er in een meercellig organisme nog een derde toestand zou zijn en die niet-dode cellen zouden weer nieuwe weefsels kunnen vormen. Lees verder

DNA-kralen maken kweekorgaantjes ‘echter’

Bevrijden van Wnt uit DNA-kraaltjes

Bevrijden van Wnt uit DNA-kraaltjes met uv-licht (afb: Kerstin Göpfrich et al./Nature Nanotechnology)

Door mikrokralen te gebruiken met specifiek gevouwen DNA, bedoeld voor het vervoer van groeifactoren en andere signaalmoleculen zouden onderzoekersters in Duitsland orgaantjes hebben gekweekt die meer overeenkomsten met het ‘echte werk’ dan  tot nu toe mogelijk was. Lees verder

Programmeringsproces van weefselvorming ontdekt (?)

vleugelschijf fruitvlieg

De vleugschijf van een fruitvliegje voor (l) en na de eversie. Donkerder grijd is de vleugelschijfzak (afb: Jana Fuhrmann et al./Science)

Een belangrijke vraag in de biologie is hoe de vorm van weefsel van meercellige organismen wordt gestuurd. Onderzoeksters rond Jana Fuhrmann van het Max Planckinstituut voor moleculaire celbiologie en genetica in Dresden denken nu een mechanisme gevonden te hebben waarmee weefsels kunnen worden ‘geprogrammeerd’ om van een platte toestand over te gaan in een driedimensionale vorm. Het is dan wel de vraag of die fundamentele vraag daarmee is beantwoord voor alle meercelligen. Lees verder

Hartje met afzonderlijke kamers gekweekt

Kweekhartje met kamers

Doorsnede van een kweekhartje. Met de aorta in blauw, linker hartkamer in wit en de rechter- in paars ( Afb: IMBA/Tobias Illmer)

Onderzoekers van het Oostenrijkse instituut voor moleculaire biologie rond Sasha Mendjan hebben een hartje gekweekt met afzonderlijke kamers dat zou lijken op een hartje in een vroege ontwikkeling van een embryo. Voorlopig zijn dit soort kweekorgaantjes vooral bedoeld voor de bestudering van de hartontwikkeling en het effect van medicijnen. Volwassen (mensen)organen kweken die gebruikt kunnen worden voor implantatie zijn voorlopig zeker nog niet aan de orde. Lees verder

Muizenembryo’s van stamcellen gekweekt in kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder (afb: Weizmanninstituut)

Wat er in de baarmoeder gebeurt is nog steeds een van de best bewaarde geheimen in de biologie. Onderzoekers zijn al langer bezig die situatie na te bootsen in labsystemen, maar die pogingen zijn tot nu toe alle gesneefd. Hoe en waardoor is niet duidelijk, maar ze geven het niet op. Nu zijn muizenembryo’s gekweekt in een kunstbaarmoeder uitgaande van embryonale stamcellen. Die ontwikkelden zich tot de achtste dag (draagtijd muizen is twintig dagen) en daarna stokte de ontwikkeling. De onderzoekers rond Jacob Hanna van het Weizmanninstituut in Isaraël willen de truuk ook met menselijke embryonale stamcellen uithalen. Alleen maar om de geheimen van de voorgeboorte te ontrafelen of om weefsels te kweken, stellen ze, niet om kindjes in de fabriek te maken. Lees verder

Alexa kreeg oor aangenaaid van eigen cellen

Aangenaaid oor

De aangebrachteoorschelp uit eigen cellen gekweekt (afb: Arturo Bonilla)

Het Amerikaanse bedrijf 3DBio Therapeutics zou voor het eerst een uit cellen van de patiënt gekweekte oorschelp hebben gekweekt die door een plastisch chirurg is ‘aangenaaid’. Dat getransplanteerde oor was het spiegelbeeld van het (volwaardige) linkeroor van de 20-jarige patiënte die als Alexa te boek staat. Lees verder

Binnenkort een nieuwe huid uit het lab (?)

biochip voor weefselkweek

Een doorsnee van de biochip van Valencia et. al (afb: UC3M)

Onderzoeksters van de Carlos III-universiteit in Madrid hebben een ‘biochip’ gemaakt waarmee het makkelijker wordt om stukjes huid maar ook andere complexe weefsels in het lab te kweken. Die kweekhuiden zouden dan gebruikt kunnen worden om geneesmiddelen e.a.z. op te testen. Dat zou de kosten van preklinisch onderzoek verlagen. Op den duur mikken de onderzoekster op het kweken van een volledige huid. Lees verder

Aanzet tot vissenogen gekweekt in petrischaaltjes

Ontwikkeling oog

De ontwikkeling van het (menselijk) oog (afb: lezing Mohammed Mahmoud Mosaed)

Het lijkt er op dat onderzoekers tot nu toe uitgaande van stamcellen alleen orgaantjes van zoogdieren (inclusief de mens) hebben gekweekt of dat hebben geprobeerd te doen. Dat heeft er natuurlijk mee te maken dat de mens ervan droomt om eens volwassen en functionerende organen te kunnen kweken in het lab als vervangers van zieke ‘soortgenoten’. Nu hebben onderzoekers van de universiteit van Heidelberg rond Joachim Wittbrodt voor het eerst uitgaande van stamcellen in petrischaaltjes netvliestructuren van, onder meer, zebravisjes gekweekt. Die zijn niet bedoeld om blinde vissen van nieuwe netvliezen te voorzien maar vooral als studieobject, waarbij de aandacht in hoofdzaak naar het netvlies gaat.
Lees verder

Voor het eerst makaakembryo voorzien van mensencellen

chimere aap/mensembryo

Chimere aap/mensembryo (afb: Kumminguniversiteit)

Voor het eerst hebben onderzoekers een makaakembryo’s voorzien van mensencellen. Deze zogeheten chimere vruchten werd negentien dagen in leven gehouden. Deze en soortgelijke proeven liggen bijzonder gevoelig. Lees verder

In tijd veranderende vorm van weefselkweek gecreëerd

4d-biomaterialen

De met cellen beladen hydrogels vervormen door een verschil in zwelsnelheid (afb: univ. van Illinois)

Materialen die, beheersbaar, van vorm veranderen in de tijd worden 4d-materialen genoemd (de drie ruimtedimensies plus de tijddimensie). Onderzoekers in de VS hebben een 4d-systeem ontwikkeld voor het creëren van biostructuren dat, mogelijk, iets kan betekenen voor de kweek van weefsels en/of organen in het lab. Lees verder