Immunologe Muzlifah Haniffa (afb: Wellcome Trust)
Afweercellen komen in actie als ziekteverwekkers de gezondheid van het organisme bedreigen, maar ze doen meer dan dat. Ze helpen bij het herstel van weefsel, zorgen mede voor een gezond zwangerschap en regelen mede de vernieuwing van van huid- en bloedvatcellen, om maar wat te noemen. Tijd voor een nieuwe naam?
Lees verder
Beta-amyloïdeplaques (geel)
Het lijkt er op dat twee beloftevolle kandidaatmedicijnen voor Alzheimer niet werken. Het gaat om solanezumab, geproduceerd door Eli Lilly & Co, en om gantenerumab van Genentech, beide antilichamen. De middelen werden beproefd in klinische proeven in het kader van een internationaal evaluatieprogramma DIAN-TUA, waarbij mensen worden getest met met een zeldzame, aangeboren genetische afwijking, waardoor ze op relatief jonge leeftijd Alzheimer krijgen. Hoewel de onderzoekers teleurgesteld zijn willen ze nog niet meteen de handdoek in de ring gooien. Het is mogelijk dat de gebruikte doseringen in de klinische proef niet deugden. Lees verder
Lymfocyten (in dit geval ILC2) zijn op diverse manieren te beïnvloeden (afb: riken.jp)
Onderzoekers van de geneeskundige hogeschool in Albany (New York) onder aanvoering van Qi Yang en Kristen Zuloaga denken te weten dat het activeren van bepaalde afweercellen in de hersentjes van bejaarde muisjes dat orgaan beter laten functioneren. Het geheugen van de oudjes ging er op vooruit. De onderzoekers denken dat zo’n behandeling ook een goede methode zou kunnen zijn om de aftakeling van dat belangrijke orgaan tegen te gaan (of op zijn minst te vertragen). Lees verder
Betasecretase en gammasecretase knippen het amyloïdevoorlopereiwit APP in beta-amyloïdestukken (afb: WikiMedia Commons)
We hebben geen idee hoe de ziekte van Alzheimer, een van de meest voorkomende vormen van kindsheid, ontstaat maar desalniettemin wordt er driftig gezocht naar middelen die, vooral, de vorming van eiwitophopingen van beta-amyloïde of tau-eiwitten tegengaan. Een nieuwe kandidaat voor een Alzheimermedicijn zou zich hebben aangediend: een remmer van het enzym gammasecretase, C1 gedoopt. Dat eiwit knipt het voorlopermolecuul van amyloïde in beta-amloïdestukken.
Lees verder
Cellen in gekweekte neurale orgaantjes (afb: Kriegstein/UCSF)
Tegenwoordig wordt er driftig gewerkt aan het kweken van organen in het lab, maar dat is niet zo eenvoudig. Er worden ook orgaantjes gekweekt die tot ongenoegen van veel wetenschapper ‘minihersentjes’ worden genoemd, maar hoewel die kweekorgaantjes wel wat weghebben van onze grijze massa, lijken die toch vooral te verschillen van het echte werk. Het is dan ook de vraag wat je aan die neurale orgaantjes hebt. Dat moet beter. Lees verder
Hersenonderzoeker Nikos Logothetis (afb: der Spiegel)
De Griekse hersen-onderzoeker Nikos Logothetis (69) verhuist na een conflict over de behandeling van proefdieren (makaken en andere apen) van het Max Planckinstituut voor biologische cybernetica van Duitsland (waarschijnlijk) eind dit jaar naar het Centrum voor Primaatonderzoek in Sjanghai. De neurowetenschapper zegt daar vrijer te zijn om zijn onderzoek aan apen uit te voeren. Andere onderzoekers van het instituut in Duitsland, waar hij directeur was, zullen hem naar zijn zeggen volgen. Lees verder
De neuronen in het gekweekte orgaantje zijn verbonden via de axonen (rood). De blauwgroene stipjes zijn celkernen (afb: Alysson Muotri)
Ook in dit blog worden vrolijke verhalen verteld over het kweken van organen uitgaande van meestal pluripotente stamcellen. Een nieuwe lever uit het lab, een nieuw hart uit het lab? Mooi toch? Dan zijn mensen die een vervangend orgaan nodig hebben niet langer meer afhankelijk van donoren en, niet onbelangrijk, kan dat orgaan ook nog eens gemaakt worden van lichaamseigen cellen. Hoe zit dat met de hersens? Zouden we onze hersens (deels) kunnen vervangen en wat gebeurt er dan met dat individu? Lees verder
Hippocampus met daarin de getande winding (gyrus dentatus)
Als we ouder worden wordt alles allengs minder (behalve het aantal kwalen). We kunnen steeds minder goed onthouden en ook ons oriëntatievermogen (om maar een paar dingen te noemen) gaat achteruit. Onderzoekers van de TU Dresden stimuleerden bij oudere muisjes de aanmaak van hersencellen en dat bleek goed uit te pakken. Lees verder
Nikolai Petrovski (afb: Flindersuniversiteit)
Bij het zoeken naar geneesmiddelen voor Alzheimerdementie worden de beta-amyloïdeplaques vaak als doelwit genomen, maar de resultaten van die aanpak zijn niet om over naar huis te schrijven. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, de universiteit van de Australische Flindersuniversiteit een methode ontwikkeld om ook de voor Alzheimer typische tau-knopen aan te vatten. Bij proeven met muisjes zou die opzet beloftevol zijn geweest. Onderzoekers denken aan klinische proeven met deze aanpak in de komende jaren om veiligheid en doelmatigheid te testen. Lees verder
Menselijk exosoom (afb: WikiMedia Commons)
Exosomen zijn eiwitcomplexen die gebruikt worden om ribonucleïnezuren af te breken en die afval op te ruimen. In eukaryote cellen die wij (mensen) hebben komen die zowel in de kern als in het celplasma voor. Onderzoekers hebben die exosomen nu gebruikt om het effect van gentherapie tegen (hersen)kanker te verbeteren. De nieuwe behandeling vertraagde de groei van hersentumoren (gliomen) bij muisjes en verlengde hun leven.
Lees verder