Categorie archieven: DNA

Het leven is uit de klei getrokken…

Geplaatst op door
Beantwoorden
Kleileven

Schematische voorstelling van de eiwitproductie in een (klei)hydrogel (afb.: Nature-artikel)

Hebben we net een paleontoloog (fossieldeskundige) gehad die zeker weet hoe het leven op aarde een aanvang nam, nu moeten we die mededeling weer met een korrel zout nemen, (b)lijkt. Onderzoekers van de Amerikaanse Cornell-universiteit beweren dat het leven begonnen is in klei. Ze hebben hun stelling proberen te onderbouwen door in klei met behulp van DNA en aminozuren eiwitten te produceren. Hypothese nummer zoveel (met wat onderbouwing, dat wel). Lees verder →

Deling Dode Zee-archaeon lijkt op die van kankercellen

Geplaatst op door
Beantwoorden

Leven, ik heb het al vaker opgemerkt, is een vreemd fenomeen. Het is nog steeds totaal duister waaraan een systeem moet voldoen om ‘leven(d)’ te worden. Onderzoekers van de Britse universiteit van Nottingham hebben een tamelijk minimale vorm van leven ontdekt, die onder moeilijke omstandigheden blijkt te kunnen standhouden en die zich op een vreemde manier voortplant. Het gaat om het archaeon Haloferax volcanii, die is aangetroffen in de onbarmhartige want uiterst zoute Dode Zee.

Haloferax volcanii

Haloferax volcanii

Lees verder →

Hoop op remedie tegen agressieve hersenkanker

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nucleïnezuurbolletjes

De bolletjes met een kern van goud, waarop de nucleïnezuren geplakt zijn (afb: aurasensetherapeutics.com)

Glioblastoma multiforme is een uiterst agressieve en ongeneesbare vorm van hersenkanker, waaraan de bekende Amerikaanse senator Edward Kennedy (broer van president John F.) is overleden. Aan de Amerikaanse Northwestern-universiteit is een techniek ontwikkeld om het gen het zwijgen op te leggen, dat verantwoordelijk zou zijn voor het in leven houden van de kankercellen. Bij dierproeven leidde toediening van het geneesmiddel, nucleïnezuurbolletjes, tot een 20% hogere gemiddelde levensverwachting. Lees verder →

Paleontoloog zegt te weten hoe leven ontstond

Geplaatst op door
Beantwoorden
Vroege aarde

Meteorietenregen op vroege aarde (afb.: techn.univ. van Texas)

Leven is één groot raadsel. Niemand kan een sluitende definitie geven van wat leven is en er zijn talloze speculaties over hoe het hier op aarde is ontstaan, maar niemand weet hoe het precies is gebeurd. Nu is er weer een eigenwijze paleontoloog van Indiase afkomst die doceert aan de technische universiteit van Texas die weet hoe leven ontstond. Sankar Chatterjee, zo heet die paleontoloog, heeft waarschijnlijk de zoveelste onbewezen versie, maar dat houdt het debat levendig. Hij doet zijn verhaal op een geologische bijeenkomst in Denver op 30 oktober. Lees verder →

DNA-reparatie-eiwit MutS op ‘heterdaad betrapt’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gregory Hura & stralenbundel

Greg Hura bij de ALS SIBYLS-stralenbundel waarmee de preparaten zijn ‘bekeken’ (foto: Lawrence-Berkeley-lab)

DNA, het erfgoed van een soort, wordt vele malen gekopieerd gedurende het leven van een inidividu. Bij dat kopiëren gaat er wel eens wat mis. Een klein eiwit, MutS genaamd, (van Mutator S) controleert of het genoom in orde is, zowel bij micro-organismen als bij de hogere diersoorten. Een onderzoeksgroep van het Lawrence Berkeley-lab van het Amerikaanse ministerie van defensie is er in geslaagd zicht te krijgen op het doen en laten van MutS met behulp van een nieuwe techniek, die gebruik maakt van een röntgenverstrooiingstechniek: SAXS. Lees verder →

Nieuw genoom ‘geschreven’ voor E. coli

Geplaatst op door
Beantwoorden
Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)

Het is al weer een paar jaar geleden (2010) dat Hamilton Smith en zijn mede-werkers van het Venter-instituut het erfgoed (DNA) van een bacterie (Mycoplas-ma mycoides) hebben ‘nagebouwd’, met wat eigen grapjes er in (stukjes tekst uit het boek Ulysses van James Joyce). Nu schijnen onderzoekers er bij de universiteiten van Harvard en Yale (VS) in geslaagd te zijn het genoom van een bacterie (een E. coli) helemaal te herschrijven, waardoor die ongevoelig is geworden voor virussen. “Dit is de eerste keer dat de genetische code fundamenteel is veranderd”, stelt onderzoeker Farren Isaacs, moleculair bioloog bij Yale. “Door een organisme met een nieuwe genetische code te maken hebben we de mogelijkheden biologische functies aan te passen aanzienlijk uitgebreid.” Het lijkt op het begin van een tijdperk.
Lees verder →

Kunnen bloedvatcellen orgaandonatie overbodig maken?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Endotheelcellen

Kunstmatig gekleurde endotheelcellen onder een microscoop. De kern is blauw, het celskelet groen, de actinedraden rood (foto: Wikicommon)

Onderzoekers van het Weill-instituut van de Cornell-universiteit in Ithaca (New York) speculeren over de mogelijkheid dat endotheelcellen (het endotheel is de wand van bloedvaten), ingespoten in de bloedvaten, zieke of beschadigde organen zouden kunnen herstellen. Daarmee zou orgaandonatie op den duur overbodig kunnen worden en zou een einde komen aan de moeizame zoektocht naar orgaandonors.  Lees verder →

Automaat registreert activiteit genen in vele cellen tegelijk

Geplaatst op door
Beantwoorden
Plaats trnascriptiemoleculen

Een plaatje van een aantal cellen met de relatieve positie van transcriptiemoleculen of -factoren in een cel ten opzichte van het celmemebraan (afb: Pelkmans-lab)

Aan de universiteit van Zürich (Zwitserland) is een methode ontwikkeld om de activiteit van afzonderlijke genen in een cel zichtbaar te maken. De methode schijnt zo succesvol te zijn, dat, voor het eerst, de activiteit van 1000 genen in tienduizend menselijke cellen tegelijkertijd is te volgen. Het blijkt dat de activiteit van de genen en de ruimtelijke organisatie van de ontstane transcriptiemoleculen of -factoren sterk wisselen per cel. Lees verder →

Stamcellen omgevormd tot ‘drugskoeriers’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Jeffrey Karp

Jeffrey Karp

Onderzoekers van, onder meer, het stamcelinstituut van de Harvard-universiteit in het Amerikaanse Cambridge hebben stamcellen omgevormd tot ‘drugskoeriers’, waarbij drugs moet begrepen worden in de betekenis van medicijnen. De onderzoekers implanteerden stukken synthetisch boodschapper-RNA in weefselstamcellen, de zogeheten mesenchymatische stamcellen, waardoor de cellen eiwitten op het celmembraan vormden en interleukine-10 afscheidden, een ontstekeningsremmer. Bij muizen geïnjecteerd bleken deze menselijke cellen in staat naar ontstekingshaarden te trekken en daar hun medicinale lading te lossen, met als gevolg het afnemen van een zwelling die door de ontsteking was ontstaan. Lees verder →

Zeldzame ‘woorden’ in genen poken eiwitproductie op

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zeldzame codons

Genen met meer zeldzame ‘woorden’ (=codons) in het begin, produceren meer eiwit (groen) dan zonder (rood) (foto: Harvard-universiteit)

Het klinkt simpel: je knutselt wat aan de genen van een bacterie en húp het beestje maakt, om maar wat te noemen, dieselolie. Elk jaar zijn er heel wat dit soort ‘doorbraken’ te melden (ik blijf zelf niet achter). Zo simpel als het klinkt is het meestal niet (dat geldt eigenlijk voor bijna alles in de wetenschap). Dat dieselproducerende beestje is er wel, maar produceert dat slechts in mondjesmaat. De diesel die we verstoken komt nog steeds van aardolie of, soms, van energiegewassen. Onderzoekers van het Wyss-instituut van de Harvard-universiteit denken te weten waaraan het ligt: aan het vouwen van het boodschapper-RNA. Zogeheten zeldzame codons, stukjes DNA, blijken het vouwen te vertragen en poken daardoor de eiwitproductie op.  “Dit onderzoek helpt ons bacteriën genetisch beter te modificeren en zo het rendement van bacteriële omzetting te vergroten.”, stelt Don Ingber, oprichter en directeur van het Wyss-instituut.

Lees verder →