Niet eerder waargenomen embryocel beschermt ontwikkeling vrucht (wellicht)

mensembryo

Mensembryo

Het persbericht spreekt over een nieuw celtype, maar dat is natuurlijk kul. Dat was alleen nog niet eerder ontdekt zoals er nog zoveel te ontdekken valt aan het bijster ingewikkelde systeem dat leven heet, zeker als het over meercellige organismen gaat. Dat ‘nieuwe’ celtype zou ervoor zorgen dat het embryo zich op de juiste manier ontwikkelt, speculeren de onderzoeksters. Daarbij gaan die cellen zover zichzelf op te offeren voor het goede verloop van die ontwikkeling. Lees verder

Celdoodremmers heersen over leven en dood van een cel én de eiwitten

Celdoodremmer BCL2

BCL2 (hier de structuur daarvan) is een familie van celdoodremmers (afb: WikiMedia Commons)

Ze worden in jargon IAp’s genoemd die celdoodremmers. Dat zijn eiwitten in een cel die heersen over leven en dood van een cel, maar zorgen er ook voor dat andere eiwitten in de cel in goede vorm blijven ter meerdere eer en glorie van het organisme waar die cel deel van uit maakt. Daarbij speelt de acetylering (het verbinden met de zuurrest van azijnzuur) van die eiwitten een belangrijke rol. Lees verder

Immunogene ferroptose, een nieuw ‘wapen’ tegen kanker?

Dmitri Krysko

Dmitri Krysko (afb: UGent)

Er schijnen diverse manieren te zijn waarop cellen aan hun einde komen. Normaal is de geprogrammeerde celdood (oftewel aptose). Dan heb je nog necrose, maar ook geprogrammeerde necrose (necroptose). In 2012 werd nog een type celdood ontdekt: ferroptose, de celdood bij een falende antioxidantverdediging. Onderzoekers rond Dmitri Krysko van de Rijksuniversiteit van Gent en collega’s denken die vorm van celdood te kunnen inzetten in de strijd tegen kanker. Bij proefdieren leek dat te werken. Lees verder

Eiwitsensoren gemaakt als hulp van afweersysteem

Oplichtende cellen

Rood betekent dat het eiwit is afgeleverd in een cel, die lichten groen op als een bepaalde DNA-sequentie in het cel-DNA werd gevonden (rechts) (foto: Shimyn Slomovic)

Onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) hebben een modulair systeem van eiwitten ontwikkeld, waarmee bepaalde DNA-sequenties (basenvolgorden) in zoogdiercellen kunnen worden opgezocht, waarna ze, indien gevonden, een reactie op gang kunnen zetten zoals de celdood. Dat systeem van eiwitsensoren zou kunnen worden ingezet tegen bedreigingen waar ons eigen afweersysteem het lastig mee heeft zoals virussen of kanker. Lees verder

Stoffen gemaakt die kankercellen de dood in jagen (?)

Gele plomp en de dimere plompalkaloïden

Verbindingen uit de gele plomp (Nuphar lutea) blijken de celdood van kankercellen te bevorderen (foto: Wiki Commons)

Natuurlijk, het gaat weer over kanker en nu hebben we dan het enige echte medicijn: dimere nupharalkaloïden of plompalkaloïden (de Nederlandse naam voor nuphar is gele plomp). De stoffen zijn familie van een verbinding die ooit is gevonden bij die gele plomp. Ze zouden er voor kunnen zorgen dat kankercellen snel afsterven, maar of dat allemaal ook in het echt werkt… De alkaloïden zijn alvast gesynthetiseerd door in de VS werkende onderzoekers. Lees verder

Kankeronderzoek kent vele ‘doorbraken’

T-cellen vallen kankercel aan

Twee T-cellen vallen een kankercel aan (foto: Science)

Op het gebied van kankeronderzoek vallen bijna dagelijks ‘doorbraken’ te melden. Met de gedachte in het achterhoofd dat de strijd tegen kanker verre van gestreden is (laat staan gewonnen) moet daar veel ‘verkooppraat’ bij zitten en dat maakt me wat kopschuw als er weer zo’n ‘doorbraak’ wordt gemeld. Vaak is er sprake van een stofje dat voorkomt dat het afweersysteem optreedt tegen de woekercellen. Dat is namelijk de belangrijke troef die kankercellen in ‘handen’ hebben. Veel therapieën in wording richten zich dan ook op de ‘revitalisering’ van het afweersysteem. Het blijkt echter dat die aanpak slechts bij sommige patiënten effect heeft en bij nog minder kankersoorten. Kanker lijkt een veelkoppig monster dat zich niet zo maar laat verslaan door het afhakken van een van die vele koppen. Nu zou het blad Nature weer eens artikelen bevatten over een nieuw soort immunotherapie, waarmee nieuwe kankersoorten zou worden aangepakt. Ook zou kunnen worden aangegeven of patiënten gevoelig zijn voor die therapie of niet. Lees verder

FAK is de sleutel tot ‘bevrijding’ kankercel

FAK-enzym

Niemand zegt dat moleculaire biologie simpel is (afb: Science)

Een kankercel is een gevangene van het weefsel waarin de cel zich bevindt en kan daar relatief weinig schade aanrichten. Een kankercel wordt pas echt link als die zich kan bewegen via bloed- of lymfevaten en elders in het lichaam zorgt voor kankerhaarden (metastases). De oplossing van dit probleem voor de kankercel wordt geboden door VEGF, een zogeheten groeifactor. Die zorgt er voor dat de kankercel zich kan losmaken uit het weefsel van bloedwandcellen (het endotheel) en in de bloedbaan terechtkomt. Lees verder