Bloedstamcellen
Het geheim van de sturing van bloedstamcellen ontraadseld (?)
Beantwoorden
Categorie archieven: Stamcellen
Een bloedvatenstelsel gedrukt
Chen in zijn lab (afb: Univ. van Californië)
Muisembryo plus gefabriekt uit twee typen stamcellen
Links het uit stamcellen ontwikkelde muisembryo (rood) na 48 uur, rechts een ‘normaal’ embryo na 96 uur. Blauwgekleurde cellen vormen het buitenembryonale weefsel (afb: univ. van Cambridge)
Magdalena Zernicka-Goetz en medeonderzoekers van de universiteit van Cambridge hebben in het lab muizenembryo’s ‘gemaakt’ uitgaande van embryonale stamcellen. Daar zijn (dus) geen geslachtscellen aan te pas gekomen. Het is voor het eerst dat er iets gefabriekt wordt als een zoogdierembryo zonder ook geslachtcellen te gebruiken. Bij klonen zijn geen zaadcellen, maar wel eicelen nodig. De onderzoekers stellen heel braaf dat die ontwikkeling plaatsvindt in het kader van onderzoek naar onvruchtbaarheid en de vroege ontwikkeling van het embryo, maar, zou je zeggen, met deze techniek zou je, uiteindelijk, ook mensen kunnen kweken. Onderzoekers betwijfelen (dat laatste). Lees verder
Beeldtechniek EDICTS ‘ziet’ wat een stamcel wordt
Een plaatje om enig idee te krijgen hoe EDICTS in elkaar steekt (afb: Nature)
Ik dacht dat de omgeving bepaalde tot wat voor een type cel een stamcel zich ontwikkeld, maar onderzoeker Prabhas Moghe van de Amerikaanse Rutgersuniversiteit en zijn medeonderzoekers stellen dat stamcellen een ‘lot’ hebben. Met een hoogoplossende beeldtechniek zou dat ‘lot’ zichtbaar zijn te maken. Lees verder
Kippen leggen eieren van soortgenoten
Vreemde kuikens
Zijn proefdieren te vervangen door miniorganen-op-chip?
De minihersens van Hoffman-Kim
Twee jaar geleden kweekte Diana Hoffman-Kim haar eerste hersenbolletjes, piepkleine miniorgaantjes van hersencellen van muizen. Sedertdien heeft ze duizenden minihersentjes gekweekt die vol elektrisch leven zitten. Echt leven doen ze niet. Om zelfstandig zonder de hulp van labmedewerkers te kunnen bestaan hebben ze bloed nodig. Vorig jaar zagen studenten van Hoffman-Kim dat er in de minihersentjes spontaan bloedvaten onstonden. Dat was nog nooit waargenomen. Ze werkt nu aan de Amerikaanse Brown-universiteit met een collega aan miniorgaantjes op chip, voorziening van een kunstmatig ‘bloedvoorziening’, die bij, onder meer, medicijnonderzoek proefdieren zouden kunnen vervangen, denkt ze. Lees verder
Waar komen de stamcellen vandaan? Van WOX2
Embryo van de zandraket. De voorloper van de wortel licht groen op, in rood de auxineaanvoer vanuit bovenliggende embryocellen en in blauw de plek van de celkernen (afb: WUR)
Het is vreemd, maar ik heb me dat over nagedacht (dom, natuurlijk): waar komen stamcellen eigenlijk vandaan? Bij dieren verenigen zaadcellen en eicellen zich, waaruit na deling embryonale stamcellen ontstaan, bij planten gebeurt iets soortgelijks. Bij planten blijkt het eiwit WOX2 ervoor verantwoordelijk te zijn dat planten hun hele leven nieuwe organen kunnen ontwikkelen, zo ontdekten onderzoekers in Duitsland. Lees verder
Herprogrammering tot pluripotente stamcellen zou veilig zijn
Pluripotente stamcellen zouden veilig zijn
Sinds ruim tien jaar geleden Sjinja Yamanaka en Kazutoshi Takahashi een methode om uit rijpe cellen, zoals huidcellen, stamcellen te maken, heeft het stamcelonderzoek een hoge vlucht genomen. Regelmatige worden er allerlei prachtige resultaten gemeld van wat met deze geïnduceerde pluripotente stamcellen mogelijk is op medisch gebied. Deze veelbelovende cellen kunnen zich tot allerlei celtypen ontwikkelen, ook tot kankercellen, zo bleek. Nu zeggen onderzoekers van het menselijk-genoominstituut in de VS dat geïnduceerde pluripotente stamcellen (iPS) niet meer mutaties veroorzaken dan cellen die worden verkregen door ‘subklonen’. Lees verder
Geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumor
Geherprogrammeerde huidcellen op jacht naar tumorcellen (afb: Science)
Tot hersenstamcellen geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumoren bij muizen een ietsje: 2 tot 5%. De huidcellen werden omgeprogrammeerd tot ’tumordoelcellen’ die in de hersens op jacht gaan naar kankercellen. Heel erg effectief zijn ze dus niet, maar wie weet is het een beginnetje (zoals zoveel in het kankeronderzoek). De onderzoekers ontwikkelden een manier om de huidcellen in een stap om te zetten in hersenstamcellen, die de kans op ontsporing tot kankercellen zou verminderen. Lees verder
Gaan we menselijke organen kweken in varkens?
Het inspuiten van menselijke stamcellen in een varkensembryo (afb: Juan Carlos Izpisua Belmonte)
Misschien ligt het aan mijn hoge leeftijd, maar ik vind dat het geknutsel aan de biologie/het leven steeds meer Frankenstein-trekken krijgt. Er wordt al langer op gespeculeerd om menselijke organen in varkens te kweken, maar het lijkt er op dat onderzoekers van het Amerikaanse Salkinstituut een forse stap op weg naar dat doel hebben gezet. Ze voorzagen een varkensembryo van menselijke stamcellen in de hoop en verwachting dat die vruchten zullen uitgroeien tot een chimeer: varkens met een mensenorganen. Het verhaal dat de onderzoekers daar bij houden is dat het in eerste instantie niet gaat om donororganen, maar om een methode om de ontwikkeling van menselijke stamcellen te kunnen bestuderen. Dat is zeker niet het einddoel. Lees verder