Werkzame behandeling acute leukemie op komst (?)

Pil tegen acute myeloïde leukemie?

Effecten na een orale dosis op (vlnr) milt, botten en beenmerg van de AML-muisjes (afb: Hebreeuwse universiteit)

Acute myeloïde leukemie (AML) schijnt een van de agressiefste kankersoorten te zijn, waar geen kruid tegen gewassen is. Terwijl er de afgelopen jaren steeds meer werkzame kankertherapieën zijn gekomen, is er wat dat betreft de laatste 40 jaar voor AML-patiënten geen goed nieuws te melden geweest; wellicht tot nu toe. Onderzoekers van de Hebreeuwse universiteit in Jeruzalem schijnen een nieuw middel ontwikkeld te hebben dat bij de helft van de proefdieren (muisjes) met AML die daarmee behandeld werden tot genezing zou hebben geleid. Lees verder

Weer CRISPR gebruikt voor herprogrammering huidcellen?

CRISPRa gebruikt voor herprogrammerin huidcellen

CRISPRa gebruikt om huidcellen direct te herprogrammeren tot stamcellen (afb: Otonkoski-lab)

Ik weet niet of het klopt wat onderzoekers van de universiteit van Helsinki en het Karolinska-instituut beweren. Die zeggen dat ze voor het eerst huidcellen hebben geherprogrammeerd tot (pluripotente) stamcellen zonder gebruik te maken van de zogeheten Yamanaka-transcriptiefactoren maar met behulp van een ‘botte’ CRISPR-techniek (CRISPRa gedoopt), waarmee de juiste genen geactiveerd werden. Al eerder dit jaar meldden onderzoekers in de VS iets soortgelijks. Laat duizend bloemen bloeien, denk ik dan. Lees verder

Beenmergweefsel gekweekt voor aanmaak bloedcellen

Aanmaak bloedcellen in het beenmergOnderzoekers in Zwitserland hebben beenmerg gekweekt waarin bloedstamcellen voor langere tijd bewaard kunnen worden zonder dat ze hun functie verliezen. Uitstekend materiaal om de aanmaak van bloedcellen te bestuderen of de effecten van medicijnen, denken de onderzoekers. Lees verder

Embryo’s gekweekt zonder geslachtscellen

Embryo gekweekt zonder geslachtscellen

Twee wat de onderzoekers ‘blastoïden’ noemen, de embryostuctuur. Groen zijn de trofoblastische stamcellen die zich tot placenta ontwikkelen en rood de embryonale stamcellen (afb: Nicolas Rivron)

Uit placentacellen (of eigenlijk trofoplastische stamcellen) en embryonale stamcellen van muisjes hebben onderzoekers rond Nicolas Rivron van de universiteit van Utrecht een embryoachtig organisme gekweekt. De ‘protoembryo’ zou meer klaarheid moeten geven over de eerste dagen van de zwangerschap, maar tegelijkertijd  zullen wenkbrauwen zich fronzen. Je zou je kunnen voorstellen dat op een dag dieren maar ook mensen uit de fabriek komen. Lees verder

Een dag vasten herstelt regeneratievermogen stamcellen

Vasten vergroot het herstelvermogen van darmstamcellen

Vetstofwisseling vergroot de functionaliteit van darmstamcellen van zowel jonge als oudere muisjes (afb: Cell)

Als mensen ouder worden dan gaat het regeneratievermogen van de darmstamcellen achteruit en daardoor wordt het lastiger om allerlei schade aan het spijsverteringskanaal te repareren. Dat vermogen kan weer worden hersteld door slechts een etmaal te vasten, stellen MIT-onderzoekers; althans, bij muisjes werkte dat (zowel jonge als oude).
Lees verder

Stamcellen van ouderen net zo bruikbaar als van embryo’s

Shinja Yamanaka, de 'vader' van de pluripotente stamcel

Shinja Yamanaka, de ‘vader’ van de pluripotente stamcel

De leeftijd van de donor schijnt geen invloed te hebben op de effectiviteit van geïnduceerde pluripotente stamcellen die worden ‘gewonnen’ uit gerijpte cellen, vaak huidcellen. Niet alleen zijn de verouderingsverschijnselen van de gerijpte cellen verdwenen in de pluripotente stamcellen, maar het maakt ook niet uit of de celdonor jong of oud is als het gaat om de differentiëring in gerijpte cellen met een specifieke functie. Pluripotente stamcellen zouden een volwaardig alternatief zijn voor embryonale stamcellen, of eigenlijk kunnen zijn, want er valt nog meer uit te zoeken. Lees verder

‘Volwassen’ hartspieren gekweekt uit pluripotente stamcellen

Gekweekte hartspier

Voor het eerst ‘echte’ hartspier gekweekt uit pluripotente stamcellen (afb: Columbia-univ,)

Onderzoekers van de Amerikaanse Columbia-universiteit zouden voor het eerste een ‘echte’ menselijke hartspier hebben gekweekt uitgaande van pluripotente stamcellen in een tijdsbestek van slechts vier weken. Gaat het nu dan toch mogelijk worden om beschadigde harten te repareren? Vooralsnog gaat het om een ‘studieobject’. Lees verder

Mannen en vrouwen verschillen tot op celniveau

vrouwen en mannen verschillen ook op celniveau

Nanodeeltjes (groen) komen soms makkelijker vrouwelijke cellen binnen dan mannelijke of omgekeerd (afb: Morteza Mahmoudi)

Mannen en vrouwen verschillen, naar het nu lijkt, zelfs op celniveau. Onderzoekers in de VS en Canada ontdekten dat er verschil is tussen mannelijke en vrouwelijke cellen als het gaat om het opnemen van nanodeeltjes om, bijvoorbeeld, medicijnen af te leveren of om genmateriaal te bezorgen. Ook reageerden mannelijke cellen anders dan vrouwelijke op technieken om gen te herprogrammeren. Lees verder

Menselijke zenuwstamcellen herstellen defect ruggenmerg bij apen

Reusaapjes als proefdieren

Een (willekeurig) resusaapje als proefdier

Beschadiging van het zenuwweefsel in het ruggenmerg wordt niet of nauwelijks gerepareerd door het eigen (mensen)-lichaam en al vele jaren breken onderzoekers zich het hoofd hoe ze die ‘barrière’ kunnen doorbreken. Dat heeft, naar ik meen te weten, tot nu toe niet echt tot succes geleid. Nu beweren onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië in San Diego dat bij resusapen geïmplanteerde menselijke zenuwstamcellen de met opzet aangebrachte schade aan het ruggenmerg van de beesten heeft hersteld , althans gedeeltelijk. Ze konden weer wat beweging krijgen in hun armen. De geïmplanteerde cellen overleefden niet alleen maar hadden ook honderduizenden uitlopers en synapsen (de verbinding tussen zenuwcellen) gekregen, . Lees verder

Effectieve methode ontwikkeld om stamcellen te maken

Stamcellen

Stamcellen

Het omvormen van rijpe cellen tot pluripotente stamcellen kan ruim tien jaar, maar die methode is nog steeds tamelijk inefficiënt. Slechts een op de vijfhonderd tot duizend rijpe cellen vormt zich om tot pluripotente stamcel. Nu zouden onderzoekers van de universiteit van Colorado met behulp van synthetisch boodschapper-RNA en micro-RNA-moleculen een uiterst efficiënt systeem hebben ontwikkeld met omprogrammeringspercentages tot in de 90%. Daarmee wordt ook het toepassen van pluripotente stamcellen voor therapeutisch gebruik een stuk bedrijfszekerder , verzekeren de onderzoekers. Lees verder