De ‘route’ van stamcel naar gespecialiseerde cel (afb: Cell)
Lees verder
‘Productieproces’ van stamcellen versneld
Beantwoorden
Lees verder
Categorie archieven: celkweek
Lees verder
Nier zou zijn te repareren met voorlopercellen
Een nefron, het basiselement van de nier (afb: Wiki Commons)
Het regeneratievermogen van verschillende onderdelen in het menselijk lichaam is ondermaats of zelfs niet-bestaand: kapot wordt nauwelijks of niet hersteld. Het hart en de hersens hebben daar last van maar ook de nieren. Waarom dat herstelvermogen van sommige organen en weefsels zo slecht is, is onbekend, maar op diverse fronten wordt geprobeerd de herstelbarrières te slechten. Van muizen maar ook van mensen, zo zou zijn gebleken, kunnen zogeheten niervoorlopercellen, gekweekt worden, uitgaande van embryonale en pluripotente stamcellen, die schade aan het nierweefsel zouden kunnen herstellen. Die voorlopercellen verdwijnen normaal vlak voor of na de geboorte. Het herstel van de nier is een stapje dichterbij gekomen, zo lijkt het. Lees verder
Huidcellen veranderen in bloedcellen? Het kan allemaal
Met slechts vier genen zijn huidcellen (fibroblasten) in acht dagen om te programmeren tot rode bloedlichaampjes (afb: Cell Reports)
Je kunt van huidcellen pluripotente stamcellen maken en die vervolgens ‘omscholen’ tot bloedcellen, maar onderzoekers in Zweden waren benieuwd hoe je huidcellen direct kan ‘omprogrammeren’ in bloedcellen. Het lukte ze de ‘knoppen’ te vinden. In acht dagen veranderden de huidcellen van muizen in rode bloedlichaampjes. De tijd dat je je eigen bloeddonor wordt naakt. Lees verder
Huidcellen met cocktail om te vormen tot orgaancellen
Uit huidcel door chemische herprogrammering gevormde hartcel (afb: Gladstone-instituut)
We doen of het al helemaal normaal is, maar de methode om van gespecialiseerde cellen weer pluripotente stamcellen te maken en van daar uit weer gespecialiseerde cellen is nog jong. Bij die herprogrammering worden vier zogeheten transcriptiefactoren gebruikt. Voor de ontdekking van die methode kregen Shinya Yamanaka en John Gurdon in 2012 de Nobelprijs voor de geneeskunde. Nu zijn twee onderzoeksgroepen, hoofdzakelijk bestaand uit onderzoekers met Chinese namen, er in geslaagd uitgaande van huidcellen met behulp van een chemische cocktail orgaanspecifieke cellen te maken zoals hartcellen en hersenstamcellen. Lees verder
Honingraat nanobuisjes ‘smokkelt’ DNA de cel in
De nanobuisjes met cellen (paars)
Met de CRISPr/Cas9-techniek hebben genetici e.a. een zeer vruchtbare en nauwkeurige techniek voor het aanpassen van het genoom. Probleem is dan dat veranderde genetische materiaal de cellen binnen te smokkelen Met een honingraat aan nanobuisjes zouden een aantal beperkingen van technieken voor DNA-overdracht worden weggenomen. “Dit is een erg eenvoudig, goedkoop en efficiënt proces dat met succes DNA kan afleveren aan tienduizenden cellen tegelijkertijd”, zegt onderzoeker Michael Schrlau van het technologisch instituut in Rochester (VS). Lees verder
Kloppende hartspier gemaakt uit ontcelde harten
Het ‘hart’ in wording (foto: Berhard Jank)
In het algemeen ziekenhuis van Massachusetts (VS) hebben onderzoekers kloppend hartweefsel gemaakt uitgaande van ontcelde mesenlijke donorharten en dat ‘karkas’ weer gevuld met hartspiercellen die waren ontwikkeld uitgaande van pluripotente stamcellen. Het is het idee dat op een dag op een soortgelijke wijze een hart voor transplantatie gemaakt kan worden met cellen van de ontvanger zelf, waardoor het eigen afweersysteem zich niet keert tegen het nieuwe hart (zoals bij donororganen met, uiteraard, vreemde cellen). Zover is het nog niet. Lees verder
Oogaandoeningen hebben baat bij stamcellen
Twee artikelen die deze week verschenen gaan over manieren om oogaandoeningen te repareren met behulp van stamcellen. Japanse en Britse onderzoekers hebben, uitgaande van pluripotente stamcellen hoornvliescellen gemaakt die proefdieren genazen van hoornvliesblindheid. Ook het , voornamelijk, Chinese onderzoeksteam gebruikte stamcellen. In dat geval waren het lensepitheelvoorlopercellen, om voor konijnen en makaken heldere ooglenzen te verwezenlijken. We kunnen nog wel wat verwachten op dit terrein, zo lijkt. Lees verder
Cellen zaaien op bloedvatenchip
Een laagje in de Angiochip (beeld uit filmpje Toronto Star)
Bij de universiteit van Toronto hebben onderzoekers een bloedvatenstelsel-op-een-chip ontwikkeld waar je celtypes naar keuze op kunt inzaaien om bepaalde levende organen na te bootsen. Op die (levende) kunstorgaantjes kun je medicijnen uitproberen, maar je zou er ook stukjes orgaan mee kunnen kweken stelt onderzoeker Milica Radisic. Hij en zijn medeonderzoekers spreken van een mens-op-een-chip.
Lees verder
Staartloze zaadcel muis in lab gekweekt
Het proces van embryonale stamcel tot zaadcel (afb: Cell Stem Cell)
Het zat er natuurlijk aan te komen: die zaadcel uit het lab. Mannen hebben we niet meer nodig voor de voorplanting (bij muizen tenminste) en hoe lang zal het duren dat ook de eicel uit een petrischaaltje komt? En uiteindelijk zullen we het zonder baarmoeder kunnen. Chinese onderzoekers zijn er in geslaagd mannenmuizen op zijspoor te zetten door embryonale stamcellen om te zetten in functionele zaadcellen (zonder staart, weliswaar). Die kweekcellen bleken in staat in combinatie met een eicellen gezonde muisjes voort te brengen, zo heet het. Lees verder
Mijn oor komt uit de weefselprinter
De weefselprinter in actie
Amerikaanse onderzoekers schijnen er in geslaagd te zijn met behulp van een 3d-printer een afbreekbare kunststof en in hydrogel levende cellen, weefselstructuren te ‘drukken’. Het onderzoek is gefinancierd door het Amerikaanse leger. Bloedvaten en zenuwbanen zouden na implantatie in proefdieren in de in de gedrukte weefselstructuur zijn ontstaan, terwijl de polymeer, die dient als ‘geraamte’, langzaam wordt afgebroken. Deze ‘onderdelen’ zouden de juiste sterkte en functie hebben voor toepassing bij mensen. Lees verder