Op allerlei plekken op de wereld wordt gewerkt aan het ‘bouwen’ van organen. In eerste instantie zijn die vooral bedoeld voor klinische proeven en experimenten met medicijnen, maar uiteindelijk is het doel toch om volwaardige organen te bouwen ter vervanging van versleten of beschadigde originele exemplaren. Het grote voordeel van gekweekte organen boven donororganen is dat die lichaamseigen zijn. Bovendien zou je met de kweek niet langer meer afhankelijk zijn van de goedwillendheid van donoren. Onderzoekers van, onder meer, de Stanforduniversiteit in Palo Alto (Californië) hebben uitgaande van geherprogrammeerde huidcellen stukjes hersenschors gekweekt waarin de cellen functioneerden als echte hersencellen. Lees verder
Categorie archieven: Orgaansynthese
L’Oréal wil huid drukken
Het Franse cosmeticabedrijf L’Oréal wil huid gaan produceren op 3d-printers. Het bedrijf heeft al een groot lab in Lyon (F), waar het huid produceert volgens een eigen gepatenteerde methode, Episkin, uit gekweekte huidcellen van patiënten. Het Franse bedrijf werkt daarbij samen met Organovo een Amerikaanse pionier op het gebied van het drukken van orgaanweefsel. Beide partijen zouden baat hebben bij de samenwerking. L’Oréal schijnt de afgelopen jaren al zo’n € 1 miljard te hebben uitgegeven aan onderzoek naar het produceren van huidweefsel. Lees verder
Levertjes en hartjes ‘printen’
Met behulp van een rd-printer heeft Anthony Atala en zijn medewerkers van het Wake Forestinstituut in Noord-Carolina (VS) levertjes en hartjes gemaakt van zo’n kwart millimeter in diameter. De hartjes kloppen ook echt. De bedoeling van dit soort vingeroefeningen is uiteindelijk om een menselijk lichaam op een chip te maken, dat gebruikt kan worden om medicijnen op uit te proberen of voor ander onderzoek, waar nu nog steeds proefdieren voor worden gebruikt. Lees verder
Minilongen gekweekt als proefobject
Vrijwel gelijktijdig komen onderzoeksgroepen uit Engeland (universiteit van Cambridge) en en Amerika (universiteit van Michigan) met de mededeling dat ze minilongen hebben gekweekt. De onderzoekers uit Engeland deden dat in verband met de bestudering van de taaislijmziekte (cystische fibrose), de onderzoekers uit Amerika vooral om het kweken van organen in de vingers te krijgen. Verderop in dit artikel hun recept. Uitgangspunt waren stamcellen, multipotente voor de Engelsen en embryonale stamcellen bij de Amerikanen. Zo langzamerhand beginnen gekweekte organen een serieuze aangelegenheid te worden. Vooralsnog worden die kweekorganen vooral gebruikt als materiaal om behandelingen en geneesmiddelen op uit te proberen. Lees verder
Gewervelden vormen zich via simpel mechanisme

Een simpel proefje met een stuk rubber waarop, stijver, papier is geplakt laat het principe van de morfogenese in een kippenembryo zien: als er aan getrokken wordt ontstaan de vouwen op de stijfheidsovergang tussen rubber en papier (foto: CNRS)
Een eenvoudige natuurkundig mechanisme zorgt er voor dat een vormeloos massa cellen zich in een stap omvormt naar een georganiseerd systeem, zo stellen onderzoekers van de Franse onderzoeksorganisatie CNRS op basis van microscopische onderzoek en micromechanische proeven. De onderzoekers ontdekten dat het proces dat het vouwen van de structuur begeleidt in alle vroege stadia van ontwikkeling aanwezig is. De vouwen geven een vorm aan van het dier langs de grenzen tussen celgebieden met verschillende eigenschappen. Lees verder
Stukje kleine hersens gekweekt
Onderzoekers van het Japanse RIKEN-instituut, begin vorig jaar nog middelpunt van een wereldwijd stamcellendispuut, zijn in er geslaagd om uitgaand van menselijke embryonale stamcellen een stukje hersenstructuur te kweken, dat veel weg heeft van de kleine hersens. Dat resultaat voedt de hoop dat het over niet al te lange tijd mogelijk zal zijn om menselijk weefsel, en dus ook organen, te kweken. Orgaankweek voor de hersens is extra lastig omdat er niet alleen verschillende neutronen nodig zijn voor functionele hersens, maar die moeten ook nog eens op een bepaalde manier met elkaar verbonden worden.
Lees verder
Menselijke darm in muis gekweekt
Men neme wat darmweefsel, wrijf het klein en gooi het resultaat in een voedselrijke enzymoplossing. Brengt de vloeistof met darmcellen over in een soort mal (malletje waarschijnlijk) en implanteer die in de buikholte van een muis. Een paar weken later heb je dan een klein stukje volledig functionerende mensendarm, kan onderzoekster Tracy Grikscheit van het kinderhospitaal in Los Angeles melden.
Ruggenmerg in het lab gemaakt

Doorsnee van de kweekruggenmerg. Groen zijn de cellen van de neurale plaat, wit de motorneuronen en rood de interneuronen (afb: TU Dresden)
Onderzoekers rond Andrea Meinhardt van de technische universiteit Dresden schijnen er in geslaagd te zijn een ruggenmerg van muizen te kweken in het lab. Ze pasten daartoe een techniek aan, de zelfgerichte morfogenese, die was ontdekt door de, inmiddels overleden, Japanner Yoshiki Sasai. De kweekruggenmerg is echter nog verre van therapeutisch gebruik. Lees verder
SIgnaaleiwit wezenlijk voor reprogrammering cel
Het lijkt er op dat ‘we’ steeds dichter in de buurt komen van een rechttoe-rechtaanproces dat via reprogrammering uit functionele cellen stamcellen maakt. Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego denken dat een signaaleiwit wezenlijk is voor de herprogrammering. Uitgaande van deze stamcellen zouden ziektes behandeld kunnen worden waarbij cellen beschadigd of verloren zijn gegaan of zelfs geheel nieuwe organen worden gekweekt. Veel daarvan is overigens nog verre (?) toekomstmuziek. Het onderzoeksresultaat schijnt ook uitzicht te geven op een therapie tegen kanker (maar dat wordt tegenwoordig wat al te snel gezegd).
Lees verder
Eerste (mini)maag uit petrischaal
Dat vrolijk gekleurde plaatje stelt een met fluorescentie gemerkte stukje weefsel van een maag voor, niet groter dan een erwt. Het is niet de maag van een klein dier maar een minimaag van een mens die in het lab is gekweekt. Aan dit minimaagje zouden proeven op menselijke organen gedaan kunnen worden, zonder dat daarvoor menselijke proefpersonen hoeven te worden gebruikt. Dierproeven, het zij nog maar eens benadrukt, geven wel een indicatie maar leveren geen bewijs dat het bij mensen ook zal zal gaan. Op verschillende plaatsen wordt, met wisselend succes, getracht menselijke organen in het lab te kweken, niet alleen voor onderzoeksdoeleinden, maar, vooral, ook ter vervanging van defecte natuurlijke organen. Die laborganen zouden dan bij voorkeur moeten bestaan uit cellen van de ontvanger, zodat er geen afstotingsverschijnselen zullen optreden na transplantatie. Dat laatste is nog steeds een droom. Vorige week maakte een groep onderzoekers bekend een dunne darm te hebben gekweekt. Gister meldde een andere groep de kweek van de minimaag, die alle eigenschappen zou hebben van een echte maag. Als het maagje werd blootgesteld aan de bacterie Helicobacter pylori, aanstichter van de maagzweer, dan traden dezelfde moleculaire en cellulaire veranderingen op die ook in een echte maag zijn waargenomen.
Bron: Science