Gekweekt rattenpootje (foto:Harald Ott)
Onderzoekers van de algemeen ziekenhuis in Boston (VS) hebben in het lab een voorpoot van een rat gekweekt, althans de bloedvaten, spieren en huid. “We richten ons op de voorarm en de hand als model om te bewijzen dat het kan”, zegt onderzoeker Harald Ott. “Bij benen, armen en andere extremiteiten werkt het ook”. Lees verder
De driedimensionale structuur van de kweekhersenschors (foto: Stanford-universiteit)
Op allerlei plekken op de wereld wordt gewerkt aan het ‘bouwen’ van organen. In eerste instantie zijn die vooral bedoeld voor klinische proeven en experimenten met medicijnen, maar uiteindelijk is het doel toch om volwaardige organen te bouwen ter vervanging van versleten of beschadigde originele exemplaren. Het grote voordeel van gekweekte organen boven donororganen is dat die lichaamseigen zijn. Bovendien zou je met de kweek niet langer meer afhankelijk zijn van de goedwillendheid van donoren. Onderzoekers van, onder meer, de Stanforduniversiteit in Palo Alto (Californië) hebben uitgaande van geherprogrammeerde huidcellen stukjes hersenschors gekweekt waarin de cellen functioneerden als echte hersencellen. Lees verder
Doorsnede echte huid
Doorsnede gekweekte huid (EpiSkin)
Het Franse cosmeticabedrijf L’Oréal wil huid gaan produceren op 3d-printers. Het bedrijf heeft al een groot lab in Lyon (F), waar het huid produceert volgens een eigen gepatenteerde methode, Episkin, uit gekweekte huidcellen van patiënten. Het Franse bedrijf werkt daarbij samen met Organovo een Amerikaanse pionier op het gebied van het drukken van orgaanweefsel. Beide partijen zouden baat hebben bij de samenwerking. L’Oréal schijnt de afgelopen jaren al zo’n € 1 miljard te hebben uitgegeven aan onderzoek naar het produceren van huidweefsel. Lees verder
De witte celklonteringen zijn kloppende hartjes, de donkere is een levertje
Met behulp van een rd-printer heeft Anthony Atala en zijn medewerkers van het Wake Forestinstituut in Noord-Carolina (VS) levertjes en hartjes gemaakt van zo’n kwart millimeter in diameter. De hartjes kloppen ook echt. De bedoeling van dit soort vingeroefeningen is uiteindelijk om een menselijk lichaam op een chip te maken, dat gebruikt kan worden om medicijnen op uit te proberen of voor ander onderzoek, waar nu nog steeds proefdieren voor worden gebruikt. Lees verder
De gekweekte minilongen (afb: univ. va Michigan)
Vrijwel gelijktijdig komen onderzoeksgroepen uit Engeland (universiteit van Cambridge) en en Amerika (universiteit van Michigan) met de mededeling dat ze minilongen hebben gekweekt. De onderzoekers uit Engeland deden dat in verband met de bestudering van de taaislijmziekte (cystische fibrose), de onderzoekers uit Amerika vooral om het kweken van organen in de vingers te krijgen. Verderop in dit artikel hun recept. Uitgangspunt waren stamcellen, multipotente voor de Engelsen en embryonale stamcellen bij de Amerikanen. Zo langzamerhand beginnen gekweekte organen een serieuze aangelegenheid te worden. Vooralsnog worden die kweekorganen vooral gebruikt als materiaal om behandelingen en geneesmiddelen op uit te proberen. Lees verder
Een simpel proefje met een stuk rubber waarop, stijver, papier is geplakt laat het principe van de morfogenese in een kippenembryo zien: als er aan getrokken wordt ontstaan de vouwen op de stijfheidsovergang tussen rubber en papier (foto: CNRS)
Een eenvoudige natuurkundig mechanisme zorgt er voor dat een vormeloos massa cellen zich in een stap omvormt naar een georganiseerd systeem, zo stellen onderzoekers van de Franse onderzoeksorganisatie CNRS op basis van microscopische onderzoek en micromechanische proeven. De onderzoekers ontdekten dat het proces dat het vouwen van de structuur begeleidt in alle vroege stadia van ontwikkeling aanwezig is. De vouwen geven een vorm aan van het dier langs de grenzen tussen celgebieden met verschillende eigenschappen. Lees verder
Een schema van de groeigeschiedenis van de gekweekte kleine hersens (cerebellum) (afb: Cell)
Onderzoekers van het Japanse RIKEN-instituut, begin vorig jaar nog middelpunt van een wereldwijd stamcellendispuut, zijn in er geslaagd om uitgaand van menselijke embryonale stamcellen een stukje hersenstructuur te kweken, dat veel weg heeft van de kleine hersens. Dat resultaat voedt de hoop dat het over niet al te lange tijd mogelijk zal zijn om menselijk weefsel, en dus ook organen, te kweken. Orgaankweek voor de hersens is extra lastig omdat er niet alleen verschillende neutronen nodig zijn voor functionele hersens, maar die moeten ook nog eens op een bepaalde manier met elkaar verbonden worden.
Lees verder
Een stukje mensendarm gekweekt in de buikholte van een muisje
Men neme wat darmweefsel, wrijf het klein en gooi het resultaat in een voedselrijke enzymoplossing. Brengt de vloeistof met darmcellen over in een soort mal (malletje waarschijnlijk) en implanteer die in de buikholte van een muis. Een paar weken later heb je dan een klein stukje volledig functionerende mensendarm, kan onderzoekster Tracy Grikscheit van het kinderhospitaal in Los Angeles melden.
Doorsnee van de kweekruggenmerg. Groen zijn de cellen van de neurale plaat, wit de motorneuronen en rood de interneuronen (afb: TU Dresden)
Onderzoekers rond Andrea Meinhardt van de technische universiteit Dresden schijnen er in geslaagd te zijn een ruggenmerg van muizen te kweken in het lab. Ze pasten daartoe een techniek aan, de zelfgerichte morfogenese, die was ontdekt door de, inmiddels overleden, Japanner Yoshiki Sasai. De kweekruggenmerg is echter nog verre van therapeutisch gebruik. Lees verder
Huidafwijkingen maar ook misvormde handen en voeten zijn kenmerken van het Goltz-Gorlin-syndroom
Het lijkt er op dat ‘we’ steeds dichter in de buurt komen van een rechttoe-rechtaanproces dat via reprogrammering uit functionele cellen stamcellen maakt. Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego denken dat een signaaleiwit wezenlijk is voor de herprogrammering. Uitgaande van deze stamcellen zouden ziektes behandeld kunnen worden waarbij cellen beschadigd of verloren zijn gegaan of zelfs geheel nieuwe organen worden gekweekt. Veel daarvan is overigens nog verre (?) toekomstmuziek. Het onderzoeksresultaat schijnt ook uitzicht te geven op een therapie tegen kanker (maar dat wordt tegenwoordig wat al te snel gezegd).
Lees verder