Mansi Srivastava en Andrew Gehrke (afb: Harvard)
Onderzoekers vinden ‘regeneratieknop’ (van een platworm)
Beantwoorden
Tag archieven: regeneratie
Hoe komt dat het hart geen kapotte hartcellen?
Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven. Die schade wordt niet meer hersteld
Ik weet het: je mag in de kop van een artikel geen vraag stellen, maar ik doe het toch. Bij veel zoogdieren, ook de mens, is het herstelvermogen van beschadigd weefsel gering of zelfs helemaal afwezig. Een dwarslaesie in het ruggenmerg en de onderbreking in de zenuwbanen wordt niet meer gerepareerd, een hartaanval en de aangedane cellen worden niet vervangen. Je kunt je afvragen hoe dat komt. Onderzoekers in de VS schijnen een beginnetje van een antwoord te hebben.
Kraakbeen neus helpt knieblessures op te lossen
Je moet natuurlijk wel een beetje oppassen, want het is al een keer fout gegaan: stamcellen uit de neus die gebruikt werden ter reparatie van een defect aan het ruggenmerg leverden uiteindelijk een gezwel op met neuscellen. Zwitserse onderzoekers komen nu met het verhaal aan dat ze kraakbeen hebben gemaakt uitgaande van kraakbeencellen die normaal gesproken hun werk doen in het neusschot. Er lijken goede tijden aan te breken voor mensen met knieblessures, want niet zo lang geleden was er op dit terrein ook al heuglijk nieuws te melden (en hier).
Geen aapje maar een worm met een nieuw hoofd
Het is weer eens wat anders dan dat aapje dat een nieuw hoofd krijgt, een worm met een nieuwe kop. Sommige platwormen zijn meesters in de regeneratie. Daarbij (b)lijken ze ook hun geheugen te kunnen regenereren. Mensen zijn daar jaloers op en willen weten hoe die beestjes dat flikken. Jochen Rink van het Max Planck-instituut van moleculaire celbiologie en genetica hebben geprobeerd dat te achterhalen. Niet alle platwormen hebben hetzelfde regeneratietalent. De onderzoekers ontdekten een gennetwerk, verantwoordelijk voor het weer aangroeien van de kop, dat alle platwormen gemeenschappelijk hebben, maar de verschillende soorten hebben verschillende niveaus van de expressie van sommige genen. Door te spelen met de expressie van een enkel gen in dat netwerk (beta-catenin) in minder getalenteerde platwormen, bleek ook die soort een nieuwe kop te kunnen krijgen. Dat smaakt naar meer, maar het is de grote vraag of met wat gefiedel aan een enkel gen ook mensen in staat zijn tot zulke fenomenale regeneratieprestaties.
Bron: New Scientist</em>
Hart kan zich herstellen
Het hart is een fenomenaal orgaan. Er is waarschijnlijk geen door de mens gemaakte pomp die het beter en, vooral, langer doet. Er is een probleempje: het hart in niet in staat schade te herstellen door het aanmaken van nieuwe hartcellen. Dat blijkt de ‘schuld’ van een enkel gen te zijn aangeduid met Meis1. Tot een aantal weken na de geboorte is het hart in staat nieuwe cellen te genereren voor het herstellen van schade. Daarna maakt Meis1 daar een eind aan. Wat, dachten onderzoekers van de universiteit Texas Southwestern onder aanvoering van Hesham Sadek, als we dat gen eens weglaten? Bij muizen pakte dat in zoverre goed uit dat het hart weer in staat bleek tot op volwassen leeftijd nieuwe cellen aan te maken, zonder dat dat tot negatieve effecten leidde. Sadek: ““Meis1 is
een transcriptiefactor die werkt als een soort computerprogramma. Die regelt het functioneren van andere genen, in dit geval genen die de celdeling remmen. Meis1 kon mogelijk gebruikt worden als aan-/uitknop om ook in een volwassen hart celdeling mogelijk te maken. Dit zou een nieuw tijdperk in de behandeling van hartkwalen kunnen inluiden.” Tot nu toe is hartregeneratie alleen mogelijk met behulp van ingebrachte (stam)cellen.
Volgens de Hartstichting leven er in Nederland 1 miljoen hartpatiënten. De organisatie voorziet dat dat aantal zal groeien naar 1,3 miljoen in 2020. Jaarlijks vinden er in Nederland enkele tientallen harttransplantaties plaats (31 in 2008).
Bron: Futura-Sciences