Cellen laten zich tot stamcellen knijpen

Cellen tot stamcellen geknepen

‘Geknepen’ cellen in de gel (afb: Matthias Lutolf/EPFL)

Onderzoekers van de polytechnische school in Lausanne (EPFL, Zwi) zouden een methode hebben gevonden om gewone cellen om te vormen tot stamcellen. Dat schijnen ze te doen door de cellen te ‘knijpen’. Laten we hopen dat dit niet net zo’n onzin is als de ‘zure’  stamcel  van het Japanse RIKEN-instituut die in 2014 voor grote opschudding heeft gezorgd. Uit het persbericht en de samenvatting van het artikel valt niet op te maken of knijpen de enige behandeling is die van gewone cellen stamcellen maakt. Lees verder

Voor het eerst serotoninecellen gemaakt uit stamcellen

De uit stamcellen geproduceerde serotoninecellen

De uit stamcellen geproduceerde serotoninecellen (afb: Su-Chun Zhang en Jianfeng Lu)

Su-Chun Zhang is onderzoeker aan de universiteit van Wisconsin (VS) en hij richt zijn onderzoek op het maken van hersencellen uitgaande van menselijke stamcellen. Hij zou er nu in geslaagd zijn om uit stamcellen hersencellen te maken die serotonine aanmaken. Lees verder

Betere opbrengst bloedcellen met CRISPR/Cas9-techniek

Rode bloedlichaampjes uit (bloed)stamcellen)

Onderdrukking van het SH2B3-gen bij (bloed)stamcellen geeft een betere opbrengst aan rode bloedlichaampjes (een erytroïde is een voorlopercel van een rood bloedlichaampje) (afb: Cell Stem Cell)

Het ontwikkelen van bloedcellen uit stamcellen is een manier om het tekort aan donorbloed op te vangen, maar de opbrengst en kwaliteit van de bloedcellen laat nogal wat te wensen over. Onderzoeker Vijay Sankaran van de Harvard-universiteit en medeonderzoekers hebben met behulp van CRISPR/Cas9-techniek in (bloed)stamcellen een gen ‘onschadelijk’ gemaakt, waardoor in ieder geval de kwaliteit van de daaruit ontstane bloedcellen in orde is. Lees verder

Kweekdarmen beginnen ergens op te lijken

Kweekdarmen

Kweekdarmen

Onderzoekers van, onder meer, de Amerikaanse John Hopkins-universiteit hebben in het lab darmen gekweekt, die ergens op beginnen te lijken. Uiteindelijk is het idee dat kweekorganen en -weefsels zullen worden ingezet voor het het herstel van de patiënt bestaand uit lichaamseigen  cellen. Lees verder

Rattenhart hersteld met stamcellengel

hydrogel met stamcellen om hartschade te repareren

Een hydrogel met stamcellen bleek in staat schade aan rattenharten te repareren (afb: John Hopkins-universiteit)

Onderzoekers van de Amerikaanse John Hopkins-universiteit schijnen hartjes van ratten te hebben hersteld met behulp van stamcellen in een, plakkende, hydrogel. Wellicht kan de methode goede diensten bewijzen bij mensen met schade aan het hart. Lees verder

In lab gekweekte nieren werken bij dieren

Nieren uit het labUitgaande van menselijke mesenchymale (ook wel genoemd mesenchymatische( stamcellen hebben Japanse onderzoekers rond Takashi Yokoo nierweefsel gemaakt, dat functioneerde in proefdieren, zowel bij ratten als bij varkens. Toch wordt verwacht dat het nog jaren zal duren eer een volwaardig orgaan in het lab kan worden gekweekt. Lees verder

Differentiatie stamcellen van muizen te sturen (met licht)

Van stamcel naar zenuwcel

De lengte en de kracht van het signaal zetten een stamel aan zich te differentiëren tot (in dit geval) een zenuwcel. Andere signalen worden genegeerd. (afb: Cell)

Het blijkt dat stamcellen van muisjes zich een bepaalde ontwikkeling op laten sturen door lichtsignalen. Daarvoor moest natuurlijk eerst genetisch wat geknutseld worden. In dit geval werd het gen Bnr2 gevoelig gemaakt voor blauw licht. Bij de juiste signalen ontstonden uit de stamcellen zenuwcellen (artikel als pdf-bestand). Het is voor de onderzoekers natuurlijk aardig om een manier te vinden stamcellen een bepaalde kant op te sturen. De onderzoekers dromen al met verschillende lichtsignalen complexe weefsels als organen te kunnen maken. Lees verder

Totipotente stamcellen van muizen geproduceerd (?)

Chromatine

Chromatine is de dicht gepakte structuur van DNA en histonen (gekleurd) in de celkern

Een Japans/Frans/ Duitse onderzoeksgroep zou voor het eerst muizencellen hebben geproduceerd die veel weg hebben van totipotente (alleskunnende) stamcellen (in het verslag in Nature wordt gesproken over de fase dat de embryo uit 2 cellen bestaat: 2C-cellen). Totipotente stamcellen zijn in staat een meercellig organisme te vormen maar ook de daarvoor nodige ‘infrastructuur’ als moederkoek en navelstreng. Al enige jaren is het mogelijk om uitgaande van volwassen cellen als huidcellen pluripotente (veelkunnende) stamcellen te maken, die zich in principe kunnen ontwikkelen tot elke type cel in het bijbehorende meercellig organisme (zoals de mens). Of die 2C-stamcellen zich ook kunnen ontwikkelen tot volwaardig organisme is (mij) niet bekend.
Lees verder

Cellen chemisch te veranderen in andere typen

Hersencellen

Huidcellen zijn met behulp van een ‘cocktail’  te veranderen in hersencellen (foto: Wenxiang Hu)

Twee Chinese onderzoeksgroepen hebben, onafhankelijk van elkaar, huidcellen chemisch veranderd in zenuwcellen. De ene groep onder aanvoering van Gang Pei van het instituut voor biologie in Sjanghai gebruikte daarvoor menselijke cellen, de andere groep van de universiteit van Peking, gebruikte voor haar experimenten muizencellen. Overigens blijkt het van type veranderen van cellen in de natuur geen onbekend verschijnsel. Lees verder

Stamceltherapie gestaakt vanwege kankerrisico

Stamcelonderzoekster Masayo Takahashi

Stamcelonderzoekster Masayo Takahashi van het Riken-instituut in Kobe (Japan)

Stamceltherapieën worden allerwegen beschouwd veelbelovend middel in de als strijd tegen nu veelal nog ongeneesbare ziektes, maar die behandelings-methode houdt ook risico’s in. Een onderzoek om bepaalde vorm van blindheid (netvliesveroudering) te bestrijden met stamcellen, in dit geval pluripotente, is gestaakt, omdat er mutaties gevonden waren in de uit huidcellen van de tweede proefpersoon gevormde stamcellen, die wellicht to kanker kunnen leiden.  Lees verder