Zijn de aminozuren de ‘bronnen’ van het leven of?

DNA & RNA

Normaal zijn RNA-moleculen enkelstrengig (afb: WikiMedia Commons)

Een van de grote fundamentele vragen in de biologie (en het leven) is hoe op aarde het leven is ontstaan. Momenteel wordt vrij breed de gedachte aangehangen dat het leven is begonnen toen er RNA-moleculen werden gevormd. Nu lijkt een nieuw onderzoek te wijzen in de richting van aminozuren (de bouwstenen van eiwitten). Nog iemand een ander idee? Lees verder

Synthetische ‘cellen’ planten zichzelf voort (?)

(A) De verschillende stadia van de groei van polymeerblaasjes die leiden tot de uitstoting van amfifiele polymeren. (B) De vorming van nieuwe blaasjes door zelfassemblage van de amfifiele polymeren (afb: Juan Pérez-Mercader et al./PNAS)

Het leven op aarde bezit een uitzonderlijk vermogen tot zelfreproductie, dat zelfs op laagste niveau (de cel) wordt beheerst door complexe biochemie. Al tijden zoeken wetenschappers naar vergelijkbare systemen. zonder biochemie. Het lijkt er op dat onderzoekers van de Harvarduniversiteit een beginnetje (?) hebben gevonden. Voor reproductie heb je geen biochemie nodig. Lees verder

Staat de elektrospin aan de basis van leven? Nou uhh nee

Onderscheid enantiomeren

Linksdraaiend helicine heeft een voorkeur voor het rechter kobalteilandje, terwijl bij het kobalteiland links met een tegenovergestelde magnetiseringsrichting die linksdraaiende helicines slechts aan de rand verschijnen (afb: Empa/Karl-Heinz Ernst et. al)

Enantiomeren zijn stoffen die dezelfde scheikundige opbouw en eigenschappen hebben, maar met gespiegelde structuren die niet overlappen zoals de linker- en rechterhand. De verschillen zijn te zien door de draaiing die beide optische isomeren geven aan gepolariseerd licht: links- of rechtsom. Opmerkelijk is dat het leven van deze optisch actieve stoffen steeds de ene variant kiest. Zo zijn alle aminozuren die het leven gebruikt linksdraaiend. Waarom dat zo is heeft al heel wat wetenschappers onoplosbare hoofdbrekens bezorgt sinds de ontdekking van de enantiomerie door Louis Pasteur. Zouden elektrische of magnetische velden daar de oorzaak van kunnen zijn? Dat weten we nog niet zeker, maar het zou kunnen. Lees verder

Leven zou zijn ontstaan voor de genetische code, denkt Nick Lane

Citroenzuurcyclus

Citroenzuur- of Krebscyclus (afb: WikiMedia Commons)

Er is al een hoop gespeculeerd over hoe het leven op aarde is ontstaan, maar de meeste hypotheses gaan toch uit van de ontwikkeling van genetische code als beginpunt van het ontstaan van leven. Daarbij heeft de theorie van de RNA-wereld waarschijnlijk momenteel de meeste aanhangers. Volgens de Britse biochemicus Nick Lane van het Universiteitscollege in Londen is het waarschijnlijk anders gegaan. In heetwaterspuiters in de diepe oceanen zou zich eerst een soort stofwisseling hebben ontwikkeld voordat er sprake zou zijn geweest van genetische informatie. De vraag is natuurlijk of je dat leven kunt noemen. Hoe zou zo’n pre-genetisch systeem zich hebben voortgeplant (denk ik dan als absolute leek op dit terrein) of is dat een erg domme vraag? Lees verder

RNA’s kunnen eiwitten vormen en v.v.

Nucleobasen

De vijf nucleobasen die een belangrijk bestanddelen vormen van DNA en RNA (afb: Futura-Sciences)

Wereldwijd zijn er nogal wat onderzoekers bezig uit te zoeken hoe het leven ooit is begonnen. De RNA-wereld gooit op het ogenblik de hoogste ogen, zeker nu blijkt dat eiwitten en RNA elkaar kunnen helpen bij het synthetiseren van nieuwe eiwitten en RNA’s. Lees verder

Weer een puzzelstukje van het ontstaan van leven gevonden (?)

Ontstaan van het leven

Hoe is het leven ontstaan? Spontaan in een oeroceaan, voordat er cellen waren? In Japan zagen onderzoekers RNA-moleculen gaandeweg veranderen evenals hun wisselwerking. (afb: Luigi Luisi/Molecular Systems Biology)

Toen onderzoekers in Japan het voor elkaar kregen om RNA-moleculen zichzelf te laten repliceren, bleek er een systeem van ‘gastheren’ en ‘parasieten’ te zijn ontstaan die elkaar zowel beconcurreerden als samenwerkten om het systeem in stand te houden. Is dat de manier waarop het leven is ontstaan? Het laatste woord zal daarover nog niet gezegd zijn, nog lang niet. Lees verder

Bouwstenen van DNA op meteorieten gevonden

Nucleobasen

De vijf nucleobasen die een belangrijk bestanddelen vormen van DNA en RNA (afb: Futura-Sciences)

Hoe het leven op aarde is ontstaan is al sinds mensenheugenis een grote vraag, waarbij we nog niet in de buurt van het antwoord zijn. Grofweg zou je twee brede stromingen bij de ‘levenzoekers’ kunnen aangeven: het leven is op aarde ontstaan of het leven kwam ‘aanwaaien’ uit de ruimte. Die laatste stroming is eigenlijk geen stroming, want die verlegt alleen maar het probleem (waar is leven dan ontstaan en hoe?). Het zou nu zijn gebleken dat belangrijke bestanddelen van RNA en DNA, de zogeheten nucleobasen, zijn aangetroffen op meteorieten die al vele jaren geleden op aarde zijn neergestort. Lees verder

Vetten en RNA hebben onverwachte wederzijdse aantrekkingskracht

RNA/lipidewisselwerking

Een getekende impressie van de wisselwerking tussen RNA’s (groen) en lipiden in het membraan (geel) (afb: Pryanka Oberoi)

Uit onderzoek van de TU Dresden blijkt dat vetten (lipiden) en RNA-moleculen onderling wisselwerken. De onderzoekers ontdekten ook dat en hoe de lipiden de activiteit van RNA kunnen reguleren. Die kennis zou synthetisch biologen kunnen helpen om kunstmatige biologische systemen te ontwikkelen, maar zou ook de ontwikkeling van RNA-vaccins kunnen versterken. Lees verder

Stofwisseling oercel gereconstrueerd

Laatste gemeenschappelijke voorouder LUCA

Zo zouden bacteriën en archaea kunnen zijn ontstaan uit de eerste gemeenschappelijke voorouder LUCA

Het is nog steeds duister hoe het leven is ontstaan. Op een bepaald moment moeten er cellen zijn ontstaan, maar hoe kwamen die aan hun energie? Onderzoeksters uit Oostenrijk en Duitsland denken nu te weten hoe die ‘oercellen’ aan hun energie kwamen. Die kwam van de stofwisseling zelf. Lees verder

Glas katalyseerde befaamde Urey/Miller-experiment

Urey/Miller-experiment

De simpele opzet van et Urey/Miller-experiment (afb: WikiMedia Commons)

Het befaamde experiment van Stanley Miller en Harold Urey hoe leven zou kunnen zijn ontstaan in 1953 zou wel eens per ongeluk heel wat ‘levensechter’ kunnen zijn geweest dan tot nu toe aangenomen. In dat experiment werd aangetoond dat met simpele verbindingen als water, ammoniak, waterstof en methaan met behulp van elektrische vonken ingewikkelder stoffen kunnen worden gemaakt die de voorlopers van eiwitten kunnen zijn. Het blijkt dat elementen in het glaswerk dat de onderzoekers gebruikten die reacties moeten hebben gekatalyseerd. Lees verder