Onderzoekers voorkomen ontijdige celdood

David Huang en Guillaume Lessene

David Huang met rechts Guillaume Lessene. Links Mark van Delft (afb: Walter en Eliza Hall-instituut)

Cellen die het gehad hebben sterven en worden opgeruimd. Dat proces heet apoptose, geprogrammeerde celdood. Het komt echter ook voor, door wat voor een oorzaak ook, dat gezonde cellen sterven. Onderzoekers hebben nu een manier ontwikkeld om die apoptose van gezonde cellen te voorkomen. Daarmee zou wellicht schade door, bijvoorbeeld, een hartaanval kunnen worden verminderd of zou het, misschien, mogelijk worden donororganen langer te bewaren. Lees verder

Met cellen gevuld nierkarkas werkt weer (wat)

De lege nier wordt in glas weer met cellen gevuld In het academisch ziekenhuis van de Harvard-universiteit (Massachusets) hebben onderzoekers een van levende cellen ontdane nier van een rat in vitro weer ‘gevuld’ met nier- en bloedcellen. In het lab bleek die ‘heringerichte’ nier urine te produceren en ook teruggetransplanteerd in de rat functioneerde het orgaan naar behoren. De onderzoekers denken dat hiermee een grote stap is gezet op de weg naar het wegwerken van het tekort aan orgaandonoren. Het eigen orgaan wordt dan, buiten het lichaam, gestript van de levende cellen, waarna er een ‘geraamte’ van collageen overblijft. Daarna worden er, door een subtiel spel met (water)druk, verse orgaan- en bloedcellencellen in het lege orgaankarkas ingevoerd. Op die manier zouden ook weer een nieuw hart, nieuwe longen en lever gemaakt kunnen worden.
“Wat het uniek maakt is dat de bouw van het eigen orgaan wordt bewaard, zodat het vernieuwde orgaan net als een donororgaan weer kan worden aangesloten op de bloedvaten en urinewegen”, zegt onderzoeker Harald Ott. Waarschijnlijk beter, omdat het orgaan de oude vorm heeft behouden. “De patiënt zou dan een orgaan met zijn eigen cellen krijgen.” Daarmee zou, zoals nu bij implantatie van niet-eigen organen, het niet langer nodig zijn het afweersysteem levenslang te onderdrukken, om te voorkomen dat dat het vreemde donororgaan afstoot.
Helemaal volmaakt is de techniek nog niet. De ‘nieuwe’ nier in de rat functioneerde veel slechter dan de gezonde nier. De onderzoekers wijten dat aan de ‘onvolwassenheid’ van de nieuwe cellen. “Een verdere verfijning van de celtypen die gebruikt worden en rijping vooraf in een cultuur zou een beter functionerend orgaan kunnen opleveren.”, zegt Ott. “We hopen op die manier op een gegeven moment een volledig functionerende nier voor mensen te kunnen maken.” En andere organen, dus.

Bron: Eurekalert