Severino Antinori in 2003 (foto: NOS)

Ooit was er publiciteitsbelust Italiaanse gynaecoloog, Severino Antinori, die eerst oude vrouwen van boven de 60 via ivf aan een kind hielp en die rond 2002 besloot kinderloze echtparen aan kinderen te helpen door te klonen. Hij zegt dat dat is gebeurd, maar bewijs is er niet voor. De verontwaardiging over het handelen van de Italiaanse arts was groot. Nu, zo’n dikke tien jaar later lijkt met de simpele methode die Japanse en Amerikaanse wetenschappers ontdekten om uit volwassen cellen stamcellen te maken (totipotent, wordt gezegd), de barrière om kindjes te maken via klonen alleen maar lager geworden en lijkt de toekomst van Houellebecqs kloonrijk nabij.
Maar Houellebecq schetst geen prachtige, gelukkige nieuwe wereld, maar een cynisch aardrijk van verderf en bederf. Hij is, waarschijnlijk bewust, te somber. Dit is een visioen van een schrijver, maar hoe lang zal dat een visioen blijven? Ik bedoel dat het nu algemeen aanvaarde verbod op klonen van mensen niet langer stand houdt. De mogelijkheden liggen er en vroeg of laat (waarschijnlijk vroeg) zal daar gebruik van gemaakt worden.
Zal dat zijn om mensen te fabriceren als in de Heerlijke Nieuwe Wereld (Brave New World) van Aldous Huxley of zal het een randverschijnsel blijven? Toen reageerbuisbevruchting opkwam werd dat, ook daar mij, met grote argwaan bekeken. Nu schijnt die geboortemethode geaccepteerd te zijn en het overgrote deel van de kinderen wordt nog steeds op de normale, ouderwetse manier verwekt. Is klonen van mensen een wezenlijk grotere stap weg van de natuurlijke weg kinderen te krijgen dan reageerbuisbevruchting? Ik denk het wel, maar welke argumenten heb ik daarvoor? Hooguit zoiets vaags als gruwel voor de industrialisering van de voortplanting (ik praat dan niet eens over een steeds vollere wereld).
De nieuwe methode om stamcellen te maken moet nog van onder tot boven bekeken worden of het allemaal klopt en standhoudt, maar een toch niet echt angstig blad als de Engelse New Scientist denkt dat de maffekloten, de Antinori’s, er mee aan de haal zullen gaan. De methode belooft een geweldig middel te worden bij het herstellen van, door wat dan ook, aangetaste organen. Daarom moeten we, voor die techniek zelfs maar ‘bouwrijp’ is het debat aangaan om een heldere start te maken. Zoiets zegt de commentator van het blad. Dat is mooi, maar zullen de maffekloten van de wereld zich dat aantrekken? Ik denk het niet. De markt is er, de techniek, dus wie houdt ze tegen? En misschien moet je je ook afvragen: Waarom zou je? (,zeg ik met enige schroom). Omdat er een ethische grens wordt overschreden?

AS