Zwezerikcellen met AIRE (groen) verse T-cellen (rood) om zich in te houden (afb: WEHI)

Onderzoeksters denken dat het eiwit KAT7, dat in de zwezerik wordt aangemaakt, voorkomt dat afweercellen (T-cellen) niet al te overdreven reageren op gezonde, eigen cellen. Dat enzym zou daarmee ook autoimmuunziektes voorkomen, als het afweersysteem het eigen organisme aanvalt zoals bij reuma, suikerziekte type I of MS.
De zwezerik (thymus) is een relatief onbekend maar niettemin belangrijk orgaan, waar T-cellen leren een besmetting te bestrijden. Ze krijgen daar te maken met een voorbeelden van alle weefsels in het organisme die ze, in gezonde toestand, ongemoeid moeten laten.
Het blijkt dat in dat ‘leerproces’ KAT7 een belangrijke plaats inneemt. Het eiwit zou duizenden genen activeren om die cellen te ‘leren’ geen gezonde, eigen cellen aan te pakken. Als T-cellen die ‘opleiding’ niet hebben gehad kunnen ze gevaarlijk worden voor het eigen organisme wat onder meer kan leiden tot autoimmuunziektes. Die kennis zou tot nieuwe behandelingen van die ziektes kunnen leiden.
Eerder was al ontdekt dat het eiwit AIRE (autoimmuunregulator) de genen activeerde die nodig zijn in het leerproces, maar het was onduidelijk of AIRE ‘wist’ welke genen ingeschakeld moeten worden voor ‘goed opgeleide’ T-cellen. Naar nu zou zijn gebleken is KAT7 het eiwit dat AIRE de weg wijst.
“Als cursusorganisator stuurt KAT7 AIRE naar de duizenden genen die geactiveerd moeten worden voor een soepel verloop”, zegt onderzoekleidster Melanie Heinlein van WEHI. “Dat doet KAT7 door de genen ‘aan te kruisen’ die AIRE moet inschakelen. Als alles volgens plan gaat dan wordt T-cellen geleerd geen normale weefsels aan te vallen, waardoor ze ook geen autoimmuunziektes kunnen veroorzaken.”

Nieuwe therapieën

De rol van het eiwit werd ontdekt door, zoals te doen gebruikelijk, door het eiwit ‘onschadelijk’ te maken. “We toonden dat een KAT7-remmer, gemaakt door de Monashuniversiteit, er voor zorgde dat AIRE niet de benodigde genen kon inschakelen”, zegt medeonderzoeker Tim Thomas. “Daardoor ging het afweersysteem in een hogere versnelling, waardoor T-cellen te keer gingen en er een hele reeks autoimmuunvoorwaarden ontstonden. Daaruit bleek duidelijk de band tussen KART7 en AIRE voor het bewaren van de afweertolerantie.”

Deze ontdekking zou kunnen leiden tot nieuwe therapieën om de T-cellen het juiste te leren doen, maar ook op die afweercellen optimaal in te zetten tegen ziektes. Ook zou die kunnen leiden tot effectievere methodes om (daar is ie weer; as) kanker te bestrijden door KAT7 te remmen.

Bron: Science Daily