Gelekoortsmug (afb: WikiMedia Commons)

Al jaren doet het Britse bedrijf Oxitec proeven met genetische veranderde muggen om muggenpopulaties die ziektes verspreiden te decimeren. Deze gendrukproeven zouden volgens het bedrijf resultaten hebben opgeleverd, maar het zou nog geen bewijs van de bruikbaarheid van gendruk tegen ziektes die door muggen verspreid worden zoals malaria of zika. Daar is steviger wetenschappelijk bewijs voor nodig.
De eerste proeven in de open lucht in de VS zijn afgerond. Volgens Oxitec werkt de methode. De proef startte april vorig jaar in Florida. Oxitec zou vijf miljoen genetisch veranderde muggen (Aedes aegpti) hebben verspreid op enkele eilandjes aan de zuidpunt van Florida. Er was nogal veel weerstand tegen de proef vanwege de risico’s van het verspreiden van genetisch veranderde insecten in de vrije natuur.
De muggen, vaak gelekoortsmuggen genoemd, verspreiden verschillen virussen die ziektes veroorzaken zoals de knokkelkoortsziekte, zika, gele koorts en chikungunya. De mannetjes zijn genetisch zo veranderd dat uiteindelijk dodelijk is voor hun vrouwelijke nageslacht. Hun mannelijke nageslacht heeft het zelfde ‘dodelijke’ gen. Resultaat zou dan een krimp van de muggenbevolking zijn.

De onderzoekers verzamelden meer dan 20 000 muggeneitjes uit door de onderzoekers geplaatste ‘vallen’ en brachten die naar het lab. Het bleek dat alle vrouwtjes dood gingen voordat ze volwassen werden. Het ‘dodelijke’ gen zou zich zo’n twee tot drie maanden handhaven in een gebied van 400 m van de plaats waar de gendrukmannetjes waren losgelaten. Dat in de mug aan zijnhaar derde generatie toe.

Niet bedoeld

Deze proef was nog niet bedoeld om te kijken of de methode in het wild ook echt werkt. Dat zal in verder onderzoek moeten worden bewezen. Die proeven wil het bedrijf ook in Californië doen, maar volgens entomoloog https://entomology.ucdavis.edu/people/thomas-scott“>Thomas Scott van de universiteit van Californië in Davis, die niet aan de proef deelnam, zal daar niet kunnen worden aangetoond dat de methode ook helpt tegen de verspreiding van de virusziektes. Er zouden in Florida of waar dan ook in de VS te weinig gelekoortsmuggen zijn besmet met virussen. Zo’n proef zou je elders moeten doen en ook als klinische proef, maar zoiets is nogal begrotelijk.

Besmettingen kunnen zich voordoen als er weinig gelekoortsmuggen zijn en dan leidt vermindering niet tot resultaat, stelt de entomoloog. “Zo eenvoudig is het niet.” Oxitec heeft al toestemming voor vervolgproeven in Florida en Californië van de federale autoriteiten, maar wacht nog op een vergunning van beide staten.

Bron: Nature