Het viruseiwit ePV24 maakt het het afweereiwit KPNA onmogelijk ‘alarm’ te slaan (afb: Cell).

Ons afweersysteem is in een constante oorlog verwikkeld met aanvallend ongenoegen als virussen. In principe maakt dat systeem elke bedreiging van buiten onklaar, maar de vijand slaapt niet. Virussen hebben zo hun tegenacties ontwikkeld. Zo hebben verschillende virussen het voor elkaar gekregen de interferonen, de eiwitten die de hele ‘machinerie’ van het afweersysteem in gang moeten zetten, te dwarsbomen. Recent onderzoek laat zien dat het beruchte ebola-virus er in slaagt te voorkomen dat interferon de reproductie van het virus in de besmette cellen blokkeert.

Het ziet er naar uit dat een eiwit dat het virus produceert (ebola-viruseiwit 24, eVP24) zich bindt aan een signaaleiwit in het afweersysteem (KPNA-eiwitten), waardoor voorkomen wordt dat het afweersysteem in werking wordt gezet, maar dat er tevens voor zorgt dat het virus zijn vernietigende werk kan doen door zich massaal te reproduceren. Daardoor slaat het afweersysteem op tilt met de beschadiging van organen en vaak de dood als uiteindelijk resultaat. Het onderzoek werd uitgevoerd door wetenschappers van de Washington-universiteit in St. Louis (VS) en de universiteit van Texas. “We hebben voor het eerst aangetoond dat eVP24 het signaal blokkeert van de interferonen”, zegt microbioloog Christopher Basler. “Deze nieuwe informatie wordt al gebruikt bij de ontwikkeling van nieuwe medicijnen, zij dat die nog heel pril is.”
“We weten al lang dat het virus een belangrijk deel van het afweersysteem, de interferonen, aanpakt”, zegt mede-onderzoeker Gaya Amarasinghe. “Nu hebben we uitgezocht hoe het virus dat precies doet.” Het gaat, zoals gezegd, om de eerste trap van ons afweersysteem, die virussen moet weerhouden van reproductie in cellen. De ‘alarmbellen’, de interferonen dus, moeten hun boodschappen doorgeven aan andere cellen. Dit gebeurt via een keten van eiwitten, waardoor genen worden aangezet om de afweerreactie in gang te zetten. Het eiwit, of beter gezegd de groep eiwitten, dat eVP24 blokkeert worden karyoferinen (afgekort KPNA) genoemd. Daardoor wordt de signaalketen onderbroken en komt het afweersysteem niet (of uiteindelijk veel te laat) in actie.
Basler ontdekte al in 2006 dat het virus-eiwit eVP24 de boosdoener was, maar wist nog niet hoe dat te werk gaat. Die kennis zou, zoals gesteld, als basis kunnen dienen voor een medicijn dat dat virus-eiwit onschadelijk maakt. Basler: “We begrijpen de urgentie gegeven de huidige situatie, maar we zullen toch zorgvuldig hier mee om moeten gaan en bewijzen dat een nieuw medicijn effectief en veilig is en klaar voor een nieuwe uitbraak van het ebola-virus.” Hij lijkt daarmee afstand te nemen van het besluit van de ethische commissie van de wereldgezondheidsorganisatie WHO, die het aanvaardbaar vindt dat experimentele medicijnen worden ingezet om de ebola-epidemie te bestrijden.

Bron: Science Daily