Mitochondriën

Alzheimer, het moge bekend worden verondersteld, kent nog steeds geen geneeswijze. Regelmatig duiken er optimistische berichten op, maar tot dusver hebben die tot niet veel geleid. Het is zelfs nog steeds onbekend waardoor de ziekte wordt veroorzaakt. Beta-amyloïdeplaques worden als boosdoener aangemerkt, maar kunnen net zo goed het gevolg van de ziekte zijn. Nu zijn er weer onderzoekers geweest die het plaqueprobleem denken te kunnen aanpakken via een, althans voor mij, vrij opmerkelijke route: de mitochondriën, de energieleveranciers van de cel. Johan Auwerx van de polytechnische hogeschool in Lausanne (Zwi) en medeonderzoekers constateerden bij muizen en wormen dat het gezond houden van de mitochondriën leidt tot vermindering van de eiwitophopingen en verbetering van de hersenfuncties.
Volgens de onderzoekers zijn er twee mechanismes die de gezondheid van de mitochondriën beïnvloeden: de mitochondriale ongevouwen-eiwitrespons (UPRmt), die die celorgaantjes beschermt tegen stress, en mitofagie, de herverwerking van defecte mitochondriën. Beide spelen een hoofrol in het voorkomen of ten minste vertragen van schade aan mitochondriën tijdens ziektes.
Het is al een tijdje bekend dat tijdens de ziekte van Alzheimer de mitochondriën in de hersencellen niet goed functioneren. Deze studie zou voor het eerst het bewijs leveren dat het gezond houden of maken van de mitochondriën meehelpt die ziekte te bestrijden. “De verdediging en herverwerking van mitochondriën zijn essentieel voor alle organismen, van worm tot mens”, stelt Vincenzo Sorrentine. “Dus besloten we die farmacologisch te activeren.”

De onderzoekers startten met middelen waarvan bekend is dat ze invloed hebben op de genoemde twee mechanismes zoals het antibioticum doxycycline en de vitamine nicotinamideriboside (NR), een vorm van vitamine B3. De gezondheid en levensduur van de C. eleganswormen die met die middelen werden behandeld was aanzienlijk beter/hoger dan van de onbehandelde wormen. Ook waren de eiwitophopingen aanzienlijk verminderd bij de behandelde beestjes. Soortgelijke effecten werden waargenomen bij kweken van menselijke hersencellen.

Muisjes

Dat succesje deed de onderzoekers besluiten om de vitaminetruc bij muisjes met Alzheimer (of de muizenvariant daarvan) uit te proberen. Ook de muisjes vertoonden een aanzienlijke verbetering van de mitochondriale functie en een vermindering van de plaques. De behandelde muisjes bleken ook geestelijk weer beter te functioneren.

“Tot nu toe werd Alzheimer gezien als het gevolg van de ophoping van amyloïde in de hersens”, stelt Auwerx. “Nu blijkt dat het herstellen van de gezondheid van de mitochondriën de plaquevorming vermindert, maar ook de hersenfunctie verbetert.” Mogelijk dat deze aanpak ook effect heeft bij de ziekte van Parkinson, waar ook problemen zijn geconstateerd met mitochondriën en stofwisseling. Uiteraard moet de methode eerst nog worden beproefd bij mensen alvorens het in de klinische praktijk terecht komt.

Bron: EurekAlert