De capsule met antilichamenproducerende cellen (afb: Patrick Aebischer (EPFL)

Onderzoekers van de polytechnische hogeschool in Lausanne (EPFL/Zwi) zouden hebben bewezen dat muizen geen Alzheimer kregen als ze een capsule onder de huid kregen geïmplanteerd met genetisch veranderde cellen die bepaalde antilichamen produceerden. Of de Alzheimercapsule praktisch is, is nog maar de vraag, maar opzienbarend is het wel. 
Zoals hier vaak verteld is een van de opmerkelijkste eigenschappen van de ziekte van Alzheimer het ontstaan van beta-amyloïde-plaques. Die doden hersencellen. Een patiënt krijgt gaandeweg ook steeds meer ‘gaten’ in zijn/haar hersens. Tot nog toe is ondanks veel onderzoek niet duidelijk of de plaques een oorzaak of een gevolg van de ziekte zijn.
Een deel van het onderzoek is dan ook gericht op het tegengaan en bestrijden van de eiwitklonteringen en dan is het het beste als daar zo vroeg mogelijk mee begonnen wordt. Dat schijnt te gebeuren, maar daarvoor moet op de eerste plaats de plaques in een vroeg stadium worden ontdekt en dan zouden de patiënten vaak ingeënt moeten worden met antilichamen die de eiwitklonteringen merken voor de ‘schoonmaakploeg’ van het afweersysteem. Daarbij moet je bedenken dat plaques niet automatisch leiden tot de hersenziekte. De onderzoekers uit Lausanne bedachten (dus) de capsule met antilichamen.
In die capsule zitten genetisch gemanipuleerde cellen die antilichamen tegen de klonteringen met beta-amyloïde produceren. Die capsule werd onder de huid bij muizen ingebracht, waar de cellen een constante stroom van de bewuste antilichamen voortbrengen. Die schijnen moeiteloos de bloed/hersenbarrière ‘over te steken’ en gaan in de hersens aan de slag. De capsule bestaat uit twee membranen in een polypropeenstructuur van 27x12x1,2 mm en bevat een hydrogel waarin de gencellen leven. De materialen zouden biocompatibel zijn.
De cellen moeten niet alleen antilichamen produceren, maar het is niet de bedoeling dat ze zelf het doelwit van het afweersysteem worden. Vandaar de membranen. Daarmee is het niet noodzakelijk dat de Alzheimercapsule lichaamseigen cellen bevat. De onderzoekers gebruikten daarvoor spiercellen. De cellen worden gevoed door de ‘gastheer’.

Succes

De proeven met de muizen zouden een groot succes zijn geworden. De muizen, die waren gekweekt op het krijgen van Alzheimer, hadden veel minder beta-amyloïde-plaques dan ‘normaal’. De capsule zou in de loop van de 39 weken implantatietijd zelfs voorkomen dat er plaques ontstonden. De antilichamen zorgden er ook voor dat de fosforylering van het tau-eiwit, een ander kenmerk van Alzheimer, werd verminderd. Het persbericht en ook de samenvatting van het artikel in Brain vertellen niet of de muisjes ook geen tekenen van dementie vertoonden. Daarbij is de vraag of we nu iedereen met zulke capsules moeten opzadelen en hoe lang die capsules hun heilzame werken blijven houden. Met andere woorden: Hoe praktisch is deze ontdekking?

Bron: EurekAlert