Enkele cellenbouwsels verwezenlijkt met de ‘spaghetti’. B en C geven aan wat het verschil is tussen kweken in een petrischaaltje en in de ‘spaghetti’ (afb: univ. van Lund)

De een doet het met spinazieblaadjes, maar met een soort poreuze spaghetti schijnt het ook aardig te lukken om min of meer natuurlijke weefsels te kweken. Het is nog steeds een droom om goed functionerende weefsels of organen in het lab te kweken, maar nu gebeurt dat vooral nog in platte petrischaaltjes. Dat is nauwelijks een natuurlijke omgeving, waar ruimtelijkheid wezenlijk is. Onderzoekers van de universiteit van Lund hebben het nu geprobeerd met kunststofspaghetti. Het lijkt een vooruitgang.
“Als je hersencellen kweekt in een petrischaaltje, dan vormen zich de diverse celtypen in lagen, neuronen bovenop en gliacellen, een soort ‘zorgcellen’, eronder”, zegt neurowetenschapster Ulrica Englund Johansson. “Dat lijkt niet op natuurlijk hersenweefsel, waar de cellen veel meer gemengd zijn.”
Vele onderzoeksgroepen proberen weefsels op een natuurlijker, ruimtelijke manier te kweken. De onderzoekers uit Lund proberen het nu met spaghetti die ontstaat door ‘elektrospinnen‘. “Dat is een oude techniek die nu weer in zwang komt. Het bleek een goede aanpak om nanostructuren te vormen voor medische en biologische toepassingen”, vertelt medeonderzoeker Fedrik Johansson.
De gebruikte polymeer, poly-ε-caprolacton (een nylonachtige biologische afbreekbare kunststof), is medisch goedgekeurd en wordt, onder meer, ook gebruikt voor hechtingen die vanzelf ‘verdwijnen’. Fredrik: “Je kunt vezels maken die een kluwen vormen met vele ruimtes waarin cellen kunnen groeien, zoals in een bal spaghetti, maar als je wil dat de cellen in een bepaalde richting groeien dan maak iets als ongekookte spaghetti.”

Goede resultaten

De onderzoekers schijnen goede resultaten met hun ‘spaghetti’ te hebben bereikt. Ulrica: “De driedimensionale vorm lijkt de rijping te bevorderen van stamcellen in gliacellen en neuronen. Ze mengen ook op een natuurlijke manier en ontwikkelen lange neurieten (uitlopers; as) en vertonen elektrische activiteit. Ze maken ook eiwitten aan die ze ook in levend organisme aanmaken. Dat lijkt erop dat uit stamcellen zich cellen ontwikkelen zoals in de hersens.”

Als dat allemaal klopt, dan krijgen onderzoekers een simpeler manier om hun ideeën te toetsen aan gekweekte organen en weefsels. Of hun spaghetti ooit volledig functionerende weefsels en organen zal opleveren moet nog worden afgewacht. Nader onderzoek volgt, ongetwijfeld.

Bron: EurekAlert