Het geneesmiddel verlaagt de druk in het virus en maakt het daarmee ineffectief. Rechts herspesvirussen (groen) in een celkern (afb: univ. van Lund)

Een nieuw ontwikkelde methode om herpesvirusinfecties te bestrijden is mogelijk een basis breedspectrummiddel dat in staat is meerdere virussen te bestrijden. Het middel verandert de eigenschappen van het virusdeeltje en richt zich niet op virale eiwitten. Volgens deze methode zouden twee verbindingen het virus binnendringen en voorkomen dat het virusgenoom de cel verlaat om zijn egoïstische vernietigende werk te doen door de cel lek te prikken zonder die te beschadigen. Herpesvirussen zouden daartegen geen resistentie tegen kunnen ontwikkelen. Dat klinkt als de ideale oplossing (maar is het dat ook?).
Als iemand eenmaal met het herpesvirus is besmet, dan zit zijhij daar zijnhaar leven lang aan vast. Een bekend herpesvirus veroorzaakt de koortslip die telkens weer de kop opsteekt als de besmette door welke oorzaak dan ook minder weerstand heeft.
Middelen die het herpesvirus bestrijden worden vrij snel onbruikbaar doordat het virus zich genetisch aanpast en resistent wordt. Dat is vooral een probleem voor mensen met een verzwakt afweersysteem zoals hiv-patiënten, pasgeborenen of mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan.
Zowel de moleculaire als de fysische eigenschappen van het herpesvirus bepalen het verloop van de besmetting, maar die fysische eigenschappen hebben volgens Alex Evilevitsj altijd weinig aandacht gehad. “We hebben een nieuwe benadering door bij virussen naar bepaalde fysische eigenschappen te kijken. Onze ontdekking is een doorbraak bij de ontwikkeling van antivirale middelen aangezien die zich niet richt op viruseiwitten, die snel kunnen muteren. We hopen dat ons onderzoek bijdraagt aan de bestrijding van virusinfecties die tot nu toe ongeneeslijk zijn”, zegt de onderzoeker van de universiteit van Lund (Zwe).

Een virus is een heel simpel ding dat bestaat uit een eiwitomhulsel (het capside) met daarin het genoom (DNA of RNA). Evilevitsj had al eerder ontdekt dat het herpesvirus een hoge interne druk heeft vanwege de dichte pakking van het genetische materiaal. “Die ligt op zo’n 20 atmosfeer. Dat maakt het mogelijk dat het virus cellen besmet door zijn genen in de celkern te schieten. Die cel wordt dan een virusfabriek en die nieuwe virussen besmetten vervolgens weer andere cellen.”

Drukverlager

Bepaalde moleculen kunnen zo’n herpesviruscel ‘lekprikken’ zonder de cel te beschadigen, zodat die overdruk verdwijnt. Die verbindingen blijken een sterkere antivirale werking te hebben dan een antiherpesvirusmiddel als aciclovir en zijn ook werkzaam tegen virusvarianten die resistent zijn tegen dat middel. De nieuwe methode voorkwam de virusbesmetting (en dus alle gevolgen van dien). De nieuwe aanpak zou werkzaam zijn tegen alle herpesvirussen, die, onder meer, verantwoordelijk zijn voor gordelroos maar ook voor lever- en alvleesklierontsteking.

“De huidige antivirale middelen zijn heel specifiek gericht op viruseiwitten. Als je een methode hebt die de fysica van het virus aanpakt dan moet het mogelijk zijn verschillende virusbesmettingen te bestrijden binnen dezelfde virusfamilie met hetzelfde middel. Die werken ook als het virus muteert”, zegt de onderzoeker. Evilevitsj en zijn medeonderzoekers zijn inmiddels bezig met het ontwikkelen van een herpesgeneesmiddel.

Bron: Science Daily