Jiankui He op genoomcongres in Hongkong
Jiankui He schrikte enkele jaren geleden de wereld op door in Hongkong te melden dat hij het DNA van twee embryo’s had bewerkt om ze ongevoelig voor het hi-virus te maken. Hij werd in de wereld van CRISPR wereldwijd uitgekotst, werd ontslagen bij de universiteit va Shenzhen en kreeg een gevangenisstraf (in China), maar hij lijkt terug te zijn. Hij zegt met een eigen bedrijf mensen te willen helpen met erfelijke ziektes. Hij zou genezen zijn van zijn drang om het genoom van embryo’s te ‘repareren’.
Hij zegt zich het eerste te richten op de Duchennespierziekte, een zeldzame aandoening. Hij vertelt niet hoe hij aan zijn geld komt. Voorlopig begint hij zijn bedrijfje met drie mensen.
Hij heeft plannen om in 2025 een klinische proef met Duchennepatiënten op te zetten. Zijn idee is ook om gentherapie beter beschikbaar te maken. Nu kosten die gauw eenmiljoen euro of meer per behandeling.
Er zijn wetenschappers die hem een tweede kans gunnen, maar er zijn er ook die zich zorgen maken om zijn nieuwe plannen. “Ik wil hem niet in de buurt hebben van welke klinische proef ook of van therapieën die ontwikkeld worden voor patiënten”, zegt cardioloog Kiran Musunru van de universiteit van Pennsylvania.
He heeft zich nooit openbaar verontschuldigd voor wat breed wordt gezien als wetenschappelijk wangedrag. Tot nog toe is het niet duidelijk of de behandelde kinderen baat of schade hebben ondervonden van de CRISPR-bewerking van hun genoom. Het is in ieder geval al duidelijk dat niet in alle embryocellen de hiv-bestendige mutatie van het CCR5-gen is terechtgekomen.
Voorlopig wil hij ook niet praten over de ethische kant van zijn misstap. Hij zou daarover op een bijeenkomst in Oxford in maart volgend jaar zijn zegje doen. Sommige onderzoekers vinden echter dat He ook niet welkom is op openbare wetenschappelijke bijeenkomsten buiten China.
Richtlijnen
De Amerikaanse academie van wetenschappen heeft richtlijnen gemaakt over hoe het bewerken van het menselijk erfgoed mogelijk zou kunnen worden geregeld, maar die praktijken zijn in vele landen, ook China en Amerika, verboden. Er is volgens Musunru ook geen systeem waar wetenschappers ethisch dubieuze of ronduit onwettige zaken kunnen melden. Tot nu toe is er niets gekomen van een wereldwijd meldpunt van genoombewerkingsonderzoek.
Musunru wijst er ook op dat het onderzoek dat He zegt te willen doen allesbehalve veilig is. Er zijn al eerder ongelukken gebeurd met gentherapie. Dat schrikt He niet af. “De geschiedenis vertelt ons dat elke nieuwe techniek wordt gezien als zowel engelen als duivels”, schreef hij op Weibo.
Bron: Wired