Door slechts een base in het Tmc1-gen van muisjes te vervangen slaagden onderzoekers in die beestjes deels van hun doofheid af te helpen. Het zou voor het eerst zijn dat die techniek op gehoorafwijkingen is toegepast. Die techniek zou ook geschikt kunnen zijn voor het herstellen van andere ziekteverwekkende mutaties, denken de onderzoekers.
Basebewerking, de base of eigenlijk de nucleotide is de bouwsteen van DNA, is een relatief nieuwe en verfijndere manier om het genoom te bewerken. Daarbij wordt een bepaalde gemuteerde base vervangen door een gezonde base.
De fout die de gehoorafwijking veroorzaakte bij de muisjes bestond uit slechts een foute base in het Tmc1-gen. Dat gen schijnt een belangrijke functie te hebben in de haarcellen van in het gehoororgaan. Hoe dat precies zit is niet bekend. Al in juli 2015 kon Jeffrey Holt meldden dat gen met succes ‘ververst’ te hebben in de gehoorzintuigcellen bij muisjes, maar kennelijk heeft hij zich nu gericht op de puntmutatie in dat Tmc1-gen.

Virussen

Al dat genoombewerkinggereedschap moet nog in bepaalde cellen worden afgeleverd en daar worden vaak (kreupel gemaakte) virussen voor gebruikt. De basebewerker was echter te groot voor een enkel virusdeeltje. Dus besloten de onderzoekers het gereedschap te verdelen over twee virussen. “Als de beoogde cellen eenmaal waren besmet met die twee virusdeeltjes dan werd de inhoud samengevoegd tot de basebewerker die we nodig hadden”, zegt medeonderzoekster Olga Shubina-Oleini.
Daarvoor moeten wel beide kreupele virussen met lading in de cellen terechtkomen en dat gebeurde maar in een kwart van het aantal gevallen, maar dat was genoeg om de muisjes voor een deel van het gehoor terug te geven.
Holt: “Het werkt, maar de effectiviteit moet omhoog om breed toepasbaar te zijn. Als die twee virussen in de cel terechtkomen dan werkt het wel 100%. Dat wil zeggen dat we er voor moeten zorgen dat beide virussen in meer cellen terechtkomen.”

Ten minste 100 genen zijn betrokken bij het fenomeen gehoor. Mutaties in elk van de genen kunnen leiden tot gehoorverlies of zelfs doofheid. Holt: “We hebben verschillende strategieën om de diverse vormen van gehoorverlies aan te pakken. We proberen onze aanpak toe te snijden op de specifieke situatie. Niet op elk gen die erbij betrokken is, maar op een specifieke mutatie zoals in dit onderzoek.”

70 mutaties

Holt en zijn medewerkers hebben al veel onderzoek op dit terrein verzet. Zo zouden er 70 verschillende mutaties in het Tmc1-gen zijn die problemen geven voor het gehoor. Holt: “We hopen die met deze nieuwe techniek een voor een te kunnen aanpakken om het gehoor te herstellen.” Overigens gaat het daarbij niet alleen het gehoor. Ook het evenwichtsorgaan in deze contreien kent zijn problemen en mogelijk nog vele andere genetische ziektes.

Bron: EurekAlert