Gliacellen simpel omgezet in neuronen (?)

Omzetting gliacellen in neuronen

De groene cellen zijn gliacellen, de rode stippen de kernen van neuronen. De muis die bij dit beeld hoort had Alzheimer.

Het is (ook hier) al vaker gemeld: hersens maken (zo goed als) geen nieuwe hersencellen aan. We moeten het doen met de cellen die we bij onze geboorte gekregen hebben. Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania hebben door gebruik te maken van een eenvoudige chemische cocktail gliacellen in de buurt van beschadigde neuronen omgezet in neuronen (zenuwcellen). Als dat inderdaad werkt, dan kan de schade die aangericht wordt door een beroerte of hersenziektes als Parkinson en Alzheimer op zijn minst deels gerepareerd worden.
“Het grootste probleem van hersenbeschadiging is dat zenuwcellen niet regenereren. Neuronen delen niet”, zegt bioloog Gong Chen. “In tegenstelling daarentegen kunnen gliacellen, die zich verzamelen rond de beschadigde plek, zich wel vermenigvuldigen. Ik denk dat het omvormen van gliacellen in de buurt van de dode zenuwcellen in nieuwe neuronen de beste manier is om de opgelopen schade te herstellen.”
Al eerder beschreef de onderzoeksgroep rond Chen een mengsel van negen kleine moleculen (voor biologische begrippen dan) in staat zijn gliacellen om te programmeren tot zenuwcellen, maar het grote aantal verbindingen om dat te bewerkstelligen maakte die aanpak wat te bewerkelijk voor de klinische praktijk. In het huidige onderzoek onderzochten Chen c.s. allerlei combinaties om bepaalde gliacellen (stercellen oftewel astrocyten) om te programmeren tot neuronen.
“We haalden de efficiëntste combinatie uit honderden combinaties die we getest hebben”, zegt medeonderzoeker Jiu-Chao Yin. “Door vier verbindingen te gebruiken die de signaalroutes van menselijke astrocyten sturen konden we 70% van die cellen omzetten in functionele zenuwcellen.”
Die neuronen overleefden meer dan zeven maanden in een celkweek. Ze bleken stevige (natuurlijke, geen elektronische) neurale netwerken te vormen en vuurden over en weer zoals neuronen behoren te doen.

Drie of vier

Door drie van de moleculen te kiezen in plaats van vier bleken de stercellen ook (soms) bereid om neuronen te worden, maar de omzetting was vrij laag (20%). De onderzoekers hebben nog gezocht of een enkel molecuul die taak kon uitvoeren, maar dat werkte niet.

Chen en de zijnen hadden al eerder een gentherapie ontwikkeld om stercellen om te zetten in functionele zenuwcellen, maar de kosten daarvan liepen in de honderdduizenden dollars,. Vandaar dat ze op zoek zijn gegaan naar een financieel acceptabeler methode. Daarbij heb je ook een manier nodig om het ‘gereedschap’ bij de cellen in kwestie af te leveren en daartoe wordt een virus gebruikt. Die drie of vier chemische verbindingen die de truc moeten doen zou je in een pil ter plekke kunnen afgeven, denken de onderzoekers.
Chen: “Het grootste voordeel is dat die pil over de hele wereld verspreid kan worden. Mijn droom is het iets als een pil te ontwikkelen die kan helpen bij een beroerte of bij Alzheimer om nieuwe neuronen aan te maken om het verlies aan leervermogen en geheugen weer goed te maken.”
Chen en de zijnen weten ook wel dat er nog het een en ander moet gebeuren voordat hun aanpak klaar is voor de klinische praktijk. Zo gaan ze onderzoeken of die opzet ook bijwerkingen heeft. De onderzoekers zijn echter vol vertrouwen dat hun ‘cocktail’ grote gevolgen heeft voor de ontwikkeling van therapieën voor hersenaandoeningen.

Bron: Science Daily

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.