‘Stamceleiwit’ mogelijk zwakke plek kankercellen

De structuur van de transcriptiefactor BPTF

De structuur van de transcriptiefactor BPTF (afb: WikiCommons)

Kankercellen kunnen, net zo als stamcellen, zich eindeloos delen. Daarbij zou de transcriptiefactor BPTF de zwakke stee zijn. Wellicht is die transcriptiefactor een aangrijpingspunt voor de behandeling van kanker (wordt er dan vaak meteen geroepen).
Al jaren beseffen kankeronderzoekers dat kankercellen zich in bepaalde opzichten gedragen als stamcellen. Als stamcellen rijpen tot gespecialiseerde cellen, dan is hun levensduur beperkt.
Kankercellen lijken de andere kant op te gaan. Op de een of andere manier ontwijken die allerlei stopsignalen en barricades en blijven zich maar vermenigvuldigen.
Camila dos Santos in het lab in Cold Spring Harbor (VS) kijkt naar stamcellen om er achter te komen waarom normale borstcellen zich ontwikkelen tot kankercellen. Daarbij is nu haar aandacht gericht op een eiwit dat in borststamcellen aanwezig moet zijn om normaal te functioneren.
Als de onderzoekers het BPFT-gen verwijderden of het eiwit chemisch blokkeerden, dan verloren stamcellen hun ‘eeuwige jeugd’ en namen het gedrag aan van gedifferentieerde borstcellen, waarna ze snel stierven.
Dos Santos: “Dat is precies wat we met kankercellen willen doen. We willen die hun stamcelachtige eigenschappen afnemen, vooral hun vermogen zich voortdurend te delen. We bekijken nu het idee dat een middel dat BPTF blokkeert in kankercellen precies hetzelfde effect heeft.”

Genexpressie

Bij de verandering van gezonde cellen in kankercellen is de genexpressie (welk gen is actief en welk niet) een punt van aandacht. De genexpressie bepaalt het type cel. BPTF schijnt essentieel te zijn voor de onderhoud van de borststamcellen. Het is, wat genoemd wordt, een chromatineherschikkingsfactor. Chromatine is de ‘verpakking’ van het DNA.
Zo’n meterslang molecuul (DNA) zit in een ruimte van ongeveer eenduizendste mm doorsnede. Dat is passen en meten. Als een gen actief moet worden, dan moet dat wel bereikbaar zijn om afgelezen te kunnen worden. Er moet dan het een en ander herschikt worden in die volgepropte kern. Dos Santos: “Het is duidelijk geworden dat het ‘openen’ en ‘sluiten’ van het chromatine een belangrijke rol speelt bij kanker. Zo zou het actief worden van een gen op een bepaald moment kunnen helpen om een ‘stopsignaal’ te omzeilen bij de groei.”

“We weten dat borststamcellen erg afhankelijk zijn van BPTF. Het volgende om te onderzoeken is of we die afhankelijkheid kunnen gebruiken om borstkankercellen op te zadelen met stamcelachtige programma’s.

Bron: EurekAlert

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.