Het mozaïekvaccin met eiwitdelen van acht betacoronavirussen, inclusief SARS-CoV-2 (afb: Caltech)

Onderzoeksters van Caltech rond Pamela Bjorkman hebben van nanodeeltjes met eiwitdelen van virussen een virusvaccin gemaakt dat niet alleen tegen het coronavirus zou beschermen maar ook tegen aanverwante virussen (betacoronavirussen; acht stuks totaal).  De werking van de breedspectrumvaccins zou al zijn aangetoond in dierproeven.
Bjorkman: “We kunnen niet voorspellen welke virussen zich zullen ontwikkelen die ook mensen besmetten en een epidemie of pandemie veroorzaken. Wat we proberen te doen is een alles-in-eenvaccin te maken dat beschermt tegen SARS-achtige betacoronavirussen ongeacht welk diervirus zich zo heeft ontwikkeld dat het ook mensen besmet. Zo’n vaccin beschermt ook tegen toekomstige mutaties.”
Het vaccin bestaat uit eiwitfragmenten van acht SARS-achtige virussen. Daarbij gebruikten de onderzoeksters een techniek die is ontwikkeld aan de universiteit van Oxford. Het idee is dat als ons afweersysteem wordt geconfronteerd met delen van het zogeheten piekeiwit op een virus (waarmee het een cel binnendringt) die gehecht zijn aan het nanodeeltje dan zal de afweer daar antilichamen tegen aanmaken die reageren als deze virussen de cellen in het lichaam belagen.

Dierproeven

In proeven met muisjes die genetisch zo veranderd waren dat ze het menseneiwit ACE2 konden aanmaken. Dat eiwit wordt door het coronavirus en aanverwante virussen gebruikt om een cel binnen te dringen.
Het bleek dat inenting met het nanovaccin bij de diertjes inderdaad voor de aanmaak van antilichamen zorgde. Muisjes die nanodeeltjes kregen zonder die piekeiwitfragmenten overleefden het niet. Als maar van een virus een deel van het piekeiwit aanwezig was in het vaccin dan beschermde dat alleen tegen dat specifieke virus. Muisjes die het alles-in-eenvaccin kregen overleefden niet alleen maar waren ook beschermd tegen een aanverwant virussen die niet in het vaccin voorkwamen. Ook bij apen bleek de werking van het mozaïekvaccin.

De onderzoeksters zijn nu bezig met klinische proeven fase I in te richten die de veiligheid van de aanpak bij mensen moet aantonen. Daarna volgen, indien fase I succesvol wordt doorlopen, ook nog fase II en III, alvorens de methode ook kan worden ingezet (na toelating door de medische autoriteiten) in de klinische praktijk.

Bron: physicsworld.org