De dubbelzijdige ‘kreeftenschaar’ van antilichamen (onderaan) pakken eierstokkankercellen effectief aan, stellen de onderzoekers (afb: univ. van Virginië)

Zoals vaker gezegd zijn er op het gebied van kankeronderzoek heel wat ‘doorbraken’ gemeld, die bij nader inzien altijd wel wat mankementen vertoonden. Nu komen onderzoekers van de universiteit van Virginië (VS) met een immuuntherapie gericht op eierstokkanker, waarbij een dubbelzijdige ‘schaar’ met twee antilichamen, de doodsteek zou zijn voor eierstokkanker en mogelijk ook andere moeilijk te bestrijden, hardnekkige kankersoorten zoals borst- of prostaatkanker.

De pijl zoals de onderzoekers die zien lijkt mij eerlijk gezegd meer op de scharen van een kreeft (=kanker), dubbelzijdig. Onderzoeker Jogender Tushir-Singh en zijn medeonderzoekers waren op zoek naar een methode om de tekortkomingen van immuuntherapieën bij de bestrijding van eierstokkanker te overkomen. Als de benadering van Tushir-Singh en de zijnen ook bij nader onderzoek succesvol blijkt te zijn, dan zou het wel eens kunnen zijn dat andere mislukte behandelingen weer van de schroothoop kunnen worden gehaald, denken de onderzoekers.
“Er wordt veel aandacht besteed aan immuuntherapieën in de strijd tegen kanker”, zegt de van oorsprong Indiase onderzoeker. “Ik geloof sterk dat deze ontwikkeling ons in staat zal stellen om mislukte antilichaamtherapieën weer nieuw leven in te blazen. Dat is allemaal gebaseerd op een massa klinische gegevens die we hebben gebruikt om het effect van die therapie tegen eierstokkanker te vergroten.”

Een groot probleem bij immuuntherapieën bij eierstokkanker is dat de afweercellen die geacht worden de kankercellen te doden niet erg makkelijk een vaste tumor kunnen binnendringen. Tushir-Singh: “Het microsteem van de tumor is in hoge mate hypoxich (zuurstofarm; as), anergisch (energiearm; as) en er vormen zich, vooral bij eierstokkanker, grote receptoren die de tumorcellen afschermen. Zelfs als de afweercellen daar terecht komen, dan blijven er nog veel obstakels over.”

Aantrekkelijker

De onderzoekers besloten iets te verzinnen om zo’n vaste tumor ‘aantrekkelijker’ te maken voor het afweersysteem. Ze maakten dus die dubbele kreeftenschaar. “De antilichamen hebben een thuis nodig”, zegt de onderzoeker. “Dus hebben we een pijl (schaar;as) ontworpen die zich aan een receptor bindt die bij eierstokkankercellen veel voorkomt.”

Dat is een begin. Uit eerder onderzoek was gebleken dat je antilichamen nodig hebt die effectiever zijn in het doden van de kankercellen dan tot nu toe het geval is: de ene schaar grijpt de kankercel bij de ‘doodsreceptor’, die de cel vertelt te sterven, terwijl de andere aandokt aan de FOLR1-receptor, kenmerkend voor gevallen van eierstokkanker die weinig hoop op herstel geven.
De door de onderzoekers ontwikkelde antilichamen zijn honderd maal effectiever dan de antilichamen die tot nu toe in klinische proeven zijn getest, stellen ze. Bovendien zou de aanpak niet schadelijk zijn voor niet aangetaste cellen, een probleem waar antilichaamtherapieën nogal eens mee kampen (zeg ik het persbericht na; as).
“Giftigheid voor de lever geldt voor toepassing van veel antilichamen. Ze worden daarom te snel uit het bloed gehaald en hopen op op plaatsen waar ze niet nodig zijn”, zegt Tushir-Singh. “Maar door de antilichamen een goed thuis te bieden houden we ze weg van de lever.”

Kinderschoenen

De ontwikkeling staat nog erg in de kinderschoenen. De weg naar toepassing is nog lang, maar, uiteraard, zijn de onderzoekers er op gebrand hun nieuwe aanpak te testen. Dat hangt volgens Tushir-Singh af van de financiering voor aanvullend onderzoek. “Uiteindelijk zijn klinische proeven bij patiënten met eierstokkanker mijn doel. We zoeken ook naar industriële deelnemers.”

Bron: Science Daily