Een stukje DNA blokkeert het IRF4-gen (afb: UCSD)
Een stukje synthetisch DNA dat het voorzien heeft op het IRF4-gen zou bij muisjes met een vorm van mutipel myeloonm, dat is dan weer een vorm van bloedkanker, er voor hebben gezorgd dat kankerstamcellen verdwenen en andere kankercellen zich niet meer deelden. De onderzoeksters zijn optimistisch over de eerste klinische proeven met mensen met deze aanpak.
Veel patiënten met multipel myeloom ontwikkelen resistentie voor behandelingen. Dat zou vooral komen doordat deze kankersoort zou worden ‘opgepookt’ door kankerstamcellen, die zich constant vernieuwen. Als een behandeling die kankerstamcellen niet allemaal vernietigt dan zal die woekerziekte steeds weer terugkomen.
Onderzoeksters van de universiteit van Californië in San Diego hebben hun pijlen gericht op het gen IRF4. Het eiwit waar dat gen voor codeert zou er verantwoordelijk voor zijn dat kankercellen en kankerstamcellen zich delen en overleven. Hoge IRF4-spiegels bij myeloompatiënten is een aanwijzing voor een lage overlevingskans, zo heeft onderzoek uitgewezen.
Het ‘wapen’ dat de onderzoeksters gebruikten was een stukje synthetisch DNA, dat zorgde voor blokkering van het bijbehorende gen. Dat stukje, ION251 gedoopt, verminderde het aantal kankerstamcellen en zorgde voor een grotere overlevingskans van muisjes die waren opgezadeld met een menselijke vorm van multipel myeloom. De onderzoekers denken dat de aanpak de opzet van een eerste klinische proef bij mensen rechtvaardigt, waarbij de methode op veiligheid en effectiviteit zal worden getest.
Weggevaagd
Het bleek dat, afhanelijk van doses en toedieningsfrequentie, 70 tot 100% van de behandelde muisjes het overleefden, terwijl dat bij de controlegroep 0% was. Telkens werden er groepjes van twintig muisjes getest, waarvan de helft als controle, met verschillende doses van ION251.
In kweken van cellen van mensen (gezonde en zieke) werden de kankerstamcellen totaal weggevaagd. “Bij de behandelde muizen konden we geen myeloomcellen vinden om te bestuderen”, zegt Leslie Crews. “Wetenschappelijk gezien is dat lastig, maar het geeft hoop voor patiënten.”
Ook bleek dat de behandeling de kankercellen ‘ontvankelijker’ maakte voor gewone kankerbehandeling. De klinische fase-I-proef zal worden betaald door Ionis Pharmaceuticals. Volgens het Amerikaanse kankerinstituut is multipel myeloom de op een na meest voorkomende vorm van bloedkanker met in 2020 32 000 nieuwe gevallen en een overlevingskans van iets meer dan 50%.
Bron: EurekAlert