A-bloed omgezet in 0-bloed door bacterie-enzymen

Van bloedgroephkenmerken ontdane rode bloedcellen

De van bloedgroepkenmerken ontdane rode bloedlichaampjes (rechts) zouden breed inzetbaar moeten zijn (afb: Ashley Toye, univ. van Bristol)

Op een gemiddelde dag gaat er in de VS zo’n 16 500 liter bloed door. Welk bloed geschikt is voor transfusie wordt bepaald door je bloedgroep: A, B, AB of 0. Iedereen kan zonder problemen 0-bloed ontvangen, maar andere combinaties gaan mis (leiden tot klonteringen). Onderzoekers die darmbacteriën inventariseerden ontdekten beestjes die enzymen aanmaken om van A-bloed 0-bloed te maken. Dat zou een bloedprobleem oplossen. Overigens blijken onderzoekers van de universiteit van Bristol al eerder een oplossing te hebben gevonden, waarbij ze de bloedcellen met behulp van de CRISPR-methode van hun bloedgroep bepalende antigenen ontdeden.
Volgens de Amerikaanse transfusiedeskundige Harvey Klein van de NIH in Bethseda zou het voor het eerst zijn dat dat is gelukt. Over de hele wereld zou er voortdurend een tekort zijn aan transfusiebloed. Bloedgroep A komt na bloedgroep 0 het meest voor: 32% tegen 41% (dat kan per land behoorlijk verschillen), dus werden er pogingen in het werk gesteld om A-cellen te ‘ontantigenen’.
Dat had maar een beperkt succes aangezien de enzymen die daartoe in staat zijn niet erg efficiënt waren. Na vier jaar sleutelen aan die enzymen besloot biochemicus Stephen Whithers van de universiteit van Brits Columbia (Can) eens bij darmbacteriën op zoek te gaan naar beter voor dit doel geschikte enzymen. Sommige daarvan ‘eten’ suiker/eiwit-combi’s, mucines genaamd, die de membranen van darmcellen bevolken. Die slijmachtige mucines lijken op de antigenen op de rode bloedlichaampjes. Vandaar hun belangstelling.
Uit menselijke poepmonsters werd DNA verzameld en geïsoleerd. Vervolgens werden stukjes daarvan ingevoegd in het DNA van E. coli-bacteriën om erachter te komen welke stukjes codeerden voor de mucine’etende’ enzymen met mogelijkheden voor de verwijdering van de A-celantigenen.

Niets

Eerst vonden de onderzoekers rond Whithers weinig bemoedigends, maar toen ze twee enzymen tegelijk probeerden bleken de antigenen te verdwijnen. Die enzymen deden dat ook in menselijk bloed. Ze kwamen oorspronkelijk, zo bleek, van de Flavonifractor plautii-bacterie. Voor de verwijdering van die antigenen heb je maar weinig van die enzymen nodig, ontdekten de onderzoekers.
Er zal nog wel moeten worden bewezen dat de A-antigenen ook echt weg zijn en heen last meer kunnen veroorzaken, zoals bij eerdere pogingen het geval bleek. Vooralsnog beperken de onderzoekers zich tot A-bloedcellen omdat die meer voorkomen dan B-bloedcellen

Bron: Science

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.