De aangepaste T-helpercellen (groen) in de buurt van eilandjes-van-Langerhanscellen (blauw) (afb: Wendell Lim et al./UCSF)
Veranderde T-cellen die de heftigheid van een afweerreactie moeten verminderen zouden wel eens een oplossing kunnen zijn voor afweerproblemen bij orgaantransplantaties en voor autoimmuunziektes zoals suikerziekte type 1, denken onderzoekers rond Wendell Lim van de universiteit van Californië in San Francisco. Alleen, hoe ‘houdbaar’ is die behandeling?
Ons afweersysteem is een geweldig systeem, maar soms zit dat ons in de weg of keert dat zich tegen de eigen weefsels. Bij een orgaantransplantatie moet de ontvanger in principe zijnhaar hele leven afweeronderdrukkende middelen slikken.
Nu zijn er afweercellen die bedoeld zijn om te heftigheid van een afweerreactie binnen de perken te houden (want soms kan het middel erger dan de kwaal zijn), de Treg-cellen. Die voorkomen echter niet dat het afweersysteem reageert tegen vreemd weefsel (transplantatie) of als dat zich tegen het eigen lichaam teweerstelt.
De onderzoekers paste andere T-cellen (T-helper-cellen ook CD4-cellen genoemd) zo aan dat ze de ontstekingsremmende werking van Treg-cellen kregen. Die cellen werden ook voorzien van een eiwit dat ze naar het bewuste weefsel leidt dot problemen veroorzaakt of ondervindt.
De onderzoekers hebben, bij wijze van proef, de aldus aangepaste afweercellen op speciale cellen van de alvleesklier ‘afgestuurd’ (in het bijzonder de eilandjes van Langerhans waar insuline wordt geproduceerd), waar die TGF-Beta en CD25 gingen produceren om de T-doder-cellen in toom te houden.
Dat deden ze, voor de goede orde, bij muisjes die menselijke eilandjescellen geïmplanteerd hadden gekregen, als ‘diermodel’ voor een behandeling van een suikerzieke-type 1-patiënt. Dat leek afdoende om de ‘afweermoordenaars’ hun aanvallen te laten staken en de geïmplanteerde cellen overleefden.
“Wereld van verschil”
“Het zou wereld van verschil zijn voor mensen met suikerziekte type 1 als ze nieuwe eilandcellen konden krijgen zonder dat ze afweeronderdrukkers hoeven te nemen en niet meer elke dag insuline hoeven te spuiten,” zegt medeonderzoekster Audrey Parent van het UCSF Diabetescentrum.
Lim voorziet een toekomst waarin patiënten die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, of mensen met autoimmuunziekten, therapieën krijgen die alleen die specifieke delen van het lichaam behandelen waar het afweersysteem in de fout gaat. De nieuwe aanpak zou ook kunnen worden gebruikt om CAR T-celtherapieën voor kanker nauwkeurig af te stemmen, zodat deze CAR T-cellen alleen tumorcellen aanvallen en geen gezond weefsel.
“Deze aanpak geeft zoveel meer mogelijkheden om enkele van de grootste uitdagingen in de geneeskunde aan te pakken,” zegt Lim. “We hopen dat dit patiënten in de niet zo verre toekomst ten goede kan komen.”
De (=mijn=as) grote vraag is natuurlijk hoe blijvend het effect is. Afweercellen gaan na een tijdje dood en moet de patiënt dan weer nieuwe ingespoten krijgen? Enzovoort?
Bron: Science Daily