Doorsnede echte huid

Het schijnt voor het eerst onderzoekers gelukt te zijn om uit menselijke stamcellen huidweefsel te kweken compleet met haar. De kweekhuid is bij muisjes al getransplanteerd. Wordt dat de ‘oplossing’ van de kale kop? Die kweekhuid zou ook uitkomst kunnen bieden bij brandwonden, bijvoorbeeld.
In 2016 is het al gelukt een muizenvelletje te kweken compleet met haar, maar het was nog steeds de vraag of dat ook zou lukken met een mensenhuid. Daar zijn Jiyoon Lee van de Amerikaanse Harvarduniversiteit en haar collega’s nu (dus) in geslaagd. Vrijwel alles zit er aan of op:haarzakjes, talgkliertjes, zenuw- en natuurlijke de diverse huidcellen. De transplantatie bij muisjes sloeg aan.
“Dit is voor het eerst dat bewezen is dat ook menselijke haren in een petrischaaltje gekweekt kunnen worden, al tientallen jaren een doel van huidbiologen”, zegt Lee’s baas Karl Koehler. De onderzoekers waren uitgegaan van pluripotente stamcellen van mensen. Die werden in een badje gezet met speciale voeding, waaraan achtereenvolgens diverse groeifactoren werden toegevoegd (zie ook plaatje). Signaalstoffen moesten de differentiëring (de rijping in diverse typen huidcellen) de goede kant op sturen om de opperhuid te vormen. Vervolgens volgden andere groeifactoren om de ontwikkeling van de lederhuid te bevorderen.
Na ongeveer 70 dagen hadden zich klompjes weefsel gevormd met een opperhuid, een lederhuid en een onderhuid (het vetweefsel). In de loop van de volgende weken vormden zich spontaan de haarzakjes (-follikels) waar uiteindelijk ook haren uit groeiden. Koehler: “Als de haarzakjes groeien steken de haarwortels eerst uit het kweekweefsel. Dat ziet er vreemd uit, een beetje als een diepzeewezen met tentakels.” Later kregen die haarzakjes ook pigment en en gingen die op een vrij regelmatige afstand van elkaar zitten.
Een aantal van de oorspronkelijke stamcellen hadden zich tot zenuwcellen ontwikkeld. Op dag 125 kwamen die tot aan de opperhuid en wonden zich om de haarzakjes, zo’n beetje als de onrijpe zenuweinden van een menselijke vrucht van achttien weken. Uit genetisch onderzoek kwam naar voren dat de genactiviteit in de kweekhuid leek op die van een foetushuid.

Levensvatbaar

Om te kijken of de (menselijke) huid ook daadwerkelijke levensvatbaar was, transplanteerden de onderzoekers millimetergrote stukjes kweekhuid op muisjes, waarbij het afweersysteem was onderdrukt om afstoting te voorkomen. Die transplantaatjes bleken aan te slaan. Bij 55% bleven ook de haarzakjes intact en groeiden de haren die daaruit voortkwamen.

Bron: bdw