MicroRNA-moleculen spelen ook een belangrijke rol in het sturen van het afweersysteem (afb: discoverymedicine.com)

Onderzoekers van, onder meer, de Xiamen-universiteit in China hebben ontdekt dat een bepaald microRNA-molecuul, miR-155, in staat is het afweersysteem aan te zetten tot het verdelgen van ziekteverwekkers. Op alle mogelijke manieren wordt bekeken hoe het ons afweersysteem is te ‘verbeteren’ in de strijd tegen allerlei ziektes zoals kanker en autoimmuunziektes als reuma. Daarbij wordt de laatste jaren vaak gekeken naar de mogelijkheden van immuuntherapie, waar afweercellen genetisch veranderd worden. Als miR-155 ook bij mensen goede resultaten oplevert, dan zou dit een mogelijkheid zijn om zonder genetische manipulatie onze afweer ‘op te peppen’.

“Het is opmerkelijk te zien hoe dit molecuul in het lichaam werkt”, zegt onderzoeker Changchun Xiao, die het onderzoek leidde samen met Wen-Hsien Liu van de Chinese Xiamen-universiteit. MicroRNA-moleculen fungeren als regelaars voor genexpressie. Ze hebben daarbij ook een functie in het afweersysteem.
Over hoe dat in zijn werk gaat was nog niet veel over bekend, zo stelt het persbericht. De wetenschappers richtten zich in hun studie op de functie van de ‘onbekende’ micro-RNA-moleculen, vooral op het moment dat ongewenste indringers worden ontdekt, zoals bacteriën of virussen. Op dat moment komen bepaalde afweercellen, folliculaire T-helpercellen, in actie. Ze vermenigvuldigen zich en bewegen zich naar diverse delen van het lymfevatenstelsel om andere afweercellen, de B-cellen, bij de bestrijding van de indringers te betrekken. Die B-cellen rijpen daardoor en produceren antilichamen die de strijd met de indringers aangaan en bouwen daarmee meteen ook een ‘geheugen’ op van effectieve antilichamen. Xiao: “De volgende keer dat je dat virus krijgt kan het lichaam heel snel reageren.”

Door de micro-RNA-moleculen uit te lezen die tijdens die activiteiten een rol spelen, kwamen de onderzoekers er achter dat miR-155 wel eens belangrijk kon zijn in dat afweerproces. Uit muisproeven bleek dat dat microRNA de activiteit van een bepaald eiwit (Peli1) onderdrukt. Dat eiwit helpt bij de afbraak van de transcriptiefactor c-Rel (ja, de wegen van de natuur zijn lastig te volgen). Door die activiteit af te remmen vermeerderen de T-cellen zich of anders gezegd, het afweersysteem krijgt een oppepper.
Xiao: “Als je de productie van T-cellen kan vergroten met een molecuul dat lijkt op miR-155, dan zou je, bijvoorbeeld, de efficiëntie van vaccins kunnen vergroten.” Hij denkt dat het microRNA-molecuul ook de houdbaarheid van vaccins zou kunnen verlengen. Mogelijk heeft de ontdekking ook gevolgen voor de behandeling van autoimmuunziektes, waarbij antilichamen eigen cellen aanvallen. In dat geval zou het microRNA moeten worden afgeremd. Een volgende fase in het onderzoek is er op gericht dat uit te zoeken.

Bron: Alpha Galileo