Paars geeft het celskelet aan en groen die delen waar zyxine celwoekering heeft geïnduceerd (afb: Pedro Gaspar IGC)

Portugese en Engelse onderzoekers hebben ontdekt dat eiwitten die een rol spelen in de stevigheid van de cel (het celskelet), ook betrokken zijn bij de vermeerdering van de cellen. Tijdens dit proces zouden genen die betrokken zijn bij kanker, de zogeheten oncogenen, geactiveerd worden, waardoor in levende organismen kanker zou ontstaan. Dat zou zijn aangetoond bij cellen van fruitvliegen.

Het celskelet bestaat uit een bouwwerk van eiwitvezels, dat stevigheid verleend aan de cel. Dat celskelet geeft de cel vorm, maar dient ook als transportweg voor eiwitten om in de cel hun werk te doen. Het celskelet heeft ook een belangrijke rol bij de celdeling. Sedert kort is duidelijk geworden dat mechanische krachten invloed hebben op hoe het celskelet zijn werk doet en dat dat kan resulteren in een vermeerdering van de cellen. Florence Janody van het Gulbelkian-instituut in Portugal en haar medeonderzoekers hebben nu aangetoond dat de eiwitten van het celskelet, die de mechanische krachten sturen, aanleiding kunnen geven tot de vorming van tumoren.

De onderzoekers bestudeerden de dynamica van het celskelet. Verandering in de krachten die op het skelet worden uitgeoefend, kan leiden tot een verandering in de structuur die aanleiding zou kunnen zijn tot celvermeerdering en, dus, woekering. Als het celskelet minder elastisch wordt, delen de cellen sneller. De onderzoekers kwamen erachter dat met name het eiwit zyxine daar een rol in speelt. Dit eiwit stuurt de vorming van het skelet, opdat dat zijn taken kan uitvoeren. Als zyxine niet goed werkt dan kan dat leiden tot een kettingreactie waarbij andere eiwitten betrokken zijn en uiteindelijk tot celwoekering. Janody: “Het celskelet is meer dan 150 jaar geleden ontdekt. Dat maakt het mogelijk dat spieren krachten kunnen ontwikkelen. Pas sedert kort beseffen we dat krachten die het celskelet uitoefent, het gedrag van alle cellen in het lichaam bepalen. De volgende stap in het onderzoek is te bepalen wat in het skelet bijdraagt aan de mechanische eigenschappen van de cel.” De ontdekking zou kunnen leiden tot een geheel nieuwe aanpak voor de behandeling van kanker. De eiwitten die bij fruitvliegen een rol spelen bij het celskelet, zijn ook in andere organismen aanwezig, ook bij de mens.

Bron: Science Daily