Kankercellen doden om afweersysteem ‘les te lezen’

MLKL en celdood

MLKL is een van de necroptoseregulatoren

Wetenschappers aan het VIB-UGent Centrum voor Medische Biotechnologie stellen de immuuntherapie tegen kanker weer een eindje vooruit geholpen te hebben. Ze ontwikkelden een behandeling waarbij kankercellen worden aangezet om het eiwit MLKL aan te maken, dat cellen aanzet tot celdood. Daardoor wordt het eigen afweersysteem actief tegen de overige kankercellen, ook in uitzaaiingen. Bij muisjes met kanker bleek de aanpak te werken.

Chemo- en radiotherapie zijn redelijk effectief om tumoren te verkleinen, maar die treffen daarbij ook gezonde cellen. Het menselijk afweersysteem is eigenlijk een veel nauwkeuriger wapen om specifieke kwaadaardige cellen te herkennen en te elimineren. Kankercellen hebben echter allerlei strategieën om dat systeem zand in de ogen te strooien.
Al jaren wordt er gezocht naar manieren om het immuunsysteem te stimuleren om specifieke kankercellen beter te herkennen. Die zogeheten immuuntherapieën houden een belofte in, maar het ei van Columbus in deze in nog niet gevonden.

Een groep onderzoekers rond Xavier Saelens van het VIB-UGent Centrum voor Medische Biotechnologie heeft een manier ontwikkeld om celdood (necroptose) uit te lokken in kankercellen. Eerder VIB-onderzoek toonde al aan dat wanneer cellen op necroptotische wijze sterven, het afweersysteem wordt geactiveerd. “Dit fenomeen wordt ook wel immunogene celdood genoemd: de dode cellen worden een voorbeeld voor het immuunsysteem, dat nu weet welke cellen het moet zoeken en aanvallen”, legt medeonderzoekster Lien Van Hoecke uit.

Tweeledig effect

Voortbouwend op dat idee gingen de onderzoekers op zoek naar een manier om necroptose in kankercellen uit te lokken en zo het afweersysteem te ‘leren’ hoe het kanker kan aanvallen, de ‘les te lezen’, zou je kunnen zeggen. Doelwit was MLKL, een eiwit dat een cruciale rol speelt in celdood. Van Hoecke: “We ontwikkelden een immuuntherapie die ervoor zorgt dat kankercellen MLKL aanmaken. Daardoor sterft een deel van de kankercellen af. Die dode cellen activeren vervolgens het immuunsysteem. Dat valt de overblijvende tumorcellen aan, die de initiële behandeling overleefden.”

De aanpak bleek bij muisjes (met kanker) te werken. Saelens: “Onze behandeling remt bij muizen niet enkel de primaire tumorgroei af, maar biedt ook bescherming tegen niet-behandelde tumoren en uitzaaiingen. Het immuunsysteem herkent immers ook kankercellen op andere plekken in het lichaam, als gevolg van de confrontatie met de gedode cellen in de behandelde tumor. De resultaten in onze studie openen heel wat perspectieven voor toepassing van de therapie bij de mens.”
De onderzoekers wijzen er met nadruk op dat een, wat zij noemen, ‘doorbraak’ in het onderzoek niet hetzelfde is als een doorbraak in de geneeskunde. Er zullen nog jaren onderzoek nodig zijn om deze techniek in de medische praktijk toe te kunnen passen. Dat kan niet vaak genoeg gezegd worden…

Bron: VIB

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.