Celveroudering zou zowel genetisch (zie boven) als ‘mechanisch’  (zie Geleerd Uitschot) zijn tegen te gaan. Het harde bewijs is nog niet geleverd (afb: Salkinstituut/Cell)

Het bedrijf Rejuvenate Bio uit San Diego meldt op bioRxiv, in nog niet beoordeelde voorpublicatie, dat oudere muisjes na een genetische behandeling met drie zogeheten Yamanka-factoren (SKO),  van de vier groeifactoren gebruikt voor het ‘herprogrammeren’ van cellen, nog achttien weken leefden, terwijl de controlegroep gemiddeld niet verder kwam dan negen weken. In Cell publiceerden onderzoekers onder aanvoering van Jae-Hyun Yang van de Harvarduniversiteit een artikel over het testen van een theorie van zijn mentor David Sinclair over veroudering, waarbij ook de OSK-factoren een hoofdrol speelden.
Sinclair stelt dat veroudering een gevolg is van veranderingen van de genexpressie (het patroon van (in)actieve genen). Die zouden weer het gevolg zijn van haperingen van het celmechanisme om DNA te repareren.

In de proefopzet kregen muizen een ‘medicijn’ dat een bepaald enzym aanmaakte dat het DNA op zo’n twintig plaatsen doorknipt. Die worden dan netjes hersteld of althans, er worden pogingen gedaan. Op verschillende plaatsen werd, onder meer, de activering van genen veranderd, zegt die theorie.
De muisjes bleken een celactiveringspatroon te hebben gekregen dat leek op die van oudere muisjes en hun gezondheid ging achteruit: ze verloren in een paar weken tijd haar en pigment en na enkele maanden werden ze breekbaar en vertoonden ze duidelijke tekenen van veroudering.
Om te kijken of die veranderingen omkeerbaar zijn, spoten Yang en collega’s ‘kreupel’ gemaakte virussen in, die geladen waren met het gereedschap om drie van de vier Yamanaka-factoren aan te maken: de O, de S en de K (Oct3/4, Sox2, Klf4; c-Myc, is de, niet gebruikte, vierde factor). Die hadden volgens recent werk van het Sinclairlab de achteruitgang in het zicht van muisjes omgedraaid.
Het bleek dat in het spierweefsel, de nieren en het netvlies van de aldus behandelde diertjes de OSK-cocktail een aantal epigenetische veranderingen had teruggedraaid. Dat zou betekenen dat de veroudering kan worden bevorderd en ook teruggeschroefd, is Sinclairs conclusie. Dat resultaat zou het idee schragen dat op de epigenetica gerichte behandelingen middelen zouden kunnen zijn om ook bij mensen de veroudering tegen te gaan.

Geen hard bewijs

Volgens collega’s van Yang en Sinclair levert de proef nog geen hard bewijs op voor Sinclairs stelling. De vraag is of de truc met de slecht gerepareerde DNA-breuken wel lijkt op natuurlijke veroudering. Veroudering is een ingewikkeld proces waarin verschillende factoren een rol spelen, stellen de critici. Bovendien is het effect van de OSK-behandeling niet echt denderend, stellen ze. “Het idee dat veroudering een proces is dat kan worden omgekeerd is met dit onderzoek niet echt aangetoond”, zegt de Nederlandse geneticus Jan Vijg van het Albert Einstein-college.

Dat weerhoudt beide groepen er niet van voorwaarts te stomen. Rejuvenate Bio onderzoekt nu de werking wat nauwkeuriger en varieert toediening en samenstelling van de doses. OSK hoeft niet het definitieve antwoord te zijn, vinden de onderzoekers. De Sinclairgroep is al bezig met het testen van OSK op de ogen van apen. Als die proef slaagt dan zou de techniek volgens Sinclair vrij snel kunnen worden goedgekeurd en op mensen worden toegepast, stelt hij.

Bron: Science