Een stukje DNA, maar zit het wel zo in elkaar? (afb: LUM)
Normaal bestaat DNA uit een gepaarde, dubbele streng: de befaamde dubbele helix. Onderzoekers hebben nu echter ook vierstrengig DNA aangetroffen in cellen van geheel gezonde mensen. Moeten we ons beeld van DNA aanpassen?
Vierstrengig DNA is al eerder waargenomen, maar daarbij ging het om kankercellen of in labproeven. Nu is dat vierstrengige DNA waargenomen in cellen van gezonde mensen als een stabiele structuur, gevormd door normale celprocessen. “We zullen de biologie van DNA weer moeten herzien”, zegt Marco di Antonio van het Imperial College in Londen
DNA bestaat uit vier verschillende nucleotiden, vernoemd naar hun aminozure uiteinde: adenine, cytosine, guanine en thimine. Die kunnen zich op een aantal manieren configureren. Normaal bindt G aan T en A aan C, maar guanine is de enige base die ook aan zichzelf kan binden en dan een vierkant vormt. Volgens Di Antonio, die de ontdekking deed toen hij nog in Oxford werkte, zou die kunnen bijdragen aan een beter begrip van hoe het genetische materiaal zijn informatie weergeeft. “We weten precies wat DNA doet, maar hoe weet een cel of die een gen moet activeren of deactiveren en hoeveel eiwit er dan gemaakt moet worden.”
Volgens sommige onderzoekers zou de vierstrengige vorm een manier zijn om het DNA beter afleesbaar te maken. Het zou ook kunnen beïnvloeden hoeveel eiwit er moet worden aangemaakt.
Epigenetische vlaggen
Normaal wordt die functie vervuld door epigenetische ‘vlaggen’, verbindingen op DNA die de genactiviteit kunnen regelen. Het lijkt er op dat de vierstrengige vorm eenzelfde functie heeft. Di Antonio: “Er is een soort verband tussen de vorming van de quadruplexvorm en de epigenetische ‘vlaggen’. Die quadruplexvorm is een ‘vlag’ op zich.”
Volgens Zoë Waller van de universiteit van East Anglia, die niet aan het onderzoek heeft deelgenomen, zou die vierstrengsvorm een normaal onderdeel van de regulering en functie van het DNA zijn. Ze denkt dat onze ideeën over DNA achterhaald zijn. “Er komt steeds meer bewijs dat DNA geen vaste vorm of structuur heeft.”
Bron: New Scientist