Vormen microRNA’s de de weg naar de ontraadseling van het verouderingsproces

Het lijkt er op dat hersenstamcellen in de hypoythalamus je jong houden, tenminste dat schijnt zo te zijn bij muizen. Daarbij spelen microRNA-moleculen een, nog onbekende rol. Ligt er een medicijn tegen veroudering in het verschiet?

Veroudering is een ingewikkeld proces van toenemende DNA-schade, chronische ontstekingen en afgeleefde cellen. Welke proces daarbij maatgevend is, is niet bekend. Dongsheng Cai van het Einstein-instituut in New York en medeonderzoekers bekeken welke rol de hersens spelen in het verouderingsproces.
De onderzoekers hadden eerder ontdekt dat een deel van de hersens – de hypolthalamus, die hormonen afscheidt die andere organen beïnvloeden – daarbij een rol zou kunnen spelen. Door een signaalroute in de hypothalamus te veranderen bleken de muisjes zo’n eenvijfde ouder te worden.

Stamcellen

Cai vroeg zich af of stamcellen daarbij een rol spelen. Hoewel de stamcellen in de hypothalamus gedurende het hele leven nieuwe neuronen blijven produceren, zagen de onderzoekers dat ze bij muizen gaandeweg verdwenen. Als de muizen twee jaar zijn (70 in een mensenleven) waren vrijwel alle hersenstamcellen verdwenen.
Als de hersenstamcellen met opzet worden vernietigd, dan werden de muisjes een paar maanden minder oud dan normaal. Cai: “Het geheugen en het leervermogen ging achteruit, evenals de coördinatie, spiermassa, uithoudingsvermogen en huiddikte.”

Als die muizen extra stamcellen kregen toegediend (afkomstig van pasgeboren muisjes) dan vertraagde de voortijdige veroudering. De muisjes werden twee tot vier maanden ouder dan zonder hersenstamcellen. Die toegediende stamcellen moesten wel veranderd worden zodat ze een antiontstekingsreactie in gang zetten, anders stierven de toegediende stamcellen en bleef effect uit. Dat zou doen vermoeden dat ontstekingen de oorzaak zijn van het afsterven van hersenstamcellen naarmate we ouder worden.
De onderzoekers constateerden dat de toegediende stamcellen vrij veel microRNA-moleculen produceerden. Deze kleine RNA-moleculen kunnen effect hebben op de genactiviteit. Het microRNA in ons bloed verandert met de leeftijd. Cai weet nog niet wat die precies doen, maar het lijkt er op dat ze zorgen voor rust en ontstekingen tegengaan, denkt hij.

Behandeling

Cai denkt dat er waarschijnlijk een behandeling tegen veroudering kan komen. Als de microRNA’s eenmaal zijn geïdentificeerd, dan zou het mogelijk moeten zijn geneesmiddelen te ontwikkelen die op soortgelijke wijze fungeren.
Volgens Richard Faragher van de universiteit van Brighton (Eng), die niet aan het onderzoek deelnam, zou zijn medicijn er over 30 jaar kunnen zijn. Er zijn al onderzoeksgroepen die werken met microRNA-behandelingen. Een andere behandelingsstrategie zou zijn de ontsteking direct aan te pakken.

Bron: New Scientist