Al in 2006 verscheen er in Nature een artikel van de Nederlandse onderzoekster Karin de Visser over de vreemde rol van ons afweersysteem bij de ontwikkeling van kanker. Nu komt de bij het Nederlands Kankerinstituut werkende De Visser met de uitkomst van een studie, waaruit blijkt dat afweercellen meehelpen bij de uitzaaiing.
Een op de acht vrouwen in westerse landen krijgt borstkanker. De overlevingskans is vrij groot, maar van de vrouwen die overlijden is bij 90% de kanker uitgezaaid. Hoe die uitzaaiing precies werkt is nog verre van duidelijk, maar de laatste jaren wordt stukje bij beetje de sluier boven dit proces opgelicht. Een paar jaar geleden werd duidelijk dat borstkankerpatiënten met een groot aantal neutrofielen (afweercellen behorend tot de witte bloedlichaampjes) in het bloed, een grote kans hebben dat de kanker is uitgezaaid. Vanwaar dat vreemde ‘gedrag van die afweercellen? De Visser en medeonderzoekers van het Kankerinstituut ontdekten dat bepaalde typen borstkanker effect hebben op de aanmaak van die witte bloedlichaampjes. Dat is normaal bij een ontsteking, maar de afweercellen die worden geactiveerd door de kankercellen gedragen zich anders dan normaal. Ze blokkeren T-cellen, de ‘moordenaars’ van het afweersysteem.
De Visser en haar medeonderzoekers ontdekten nu dat het signaaleiwit interleukine 17 (IL17) daarbij een belangrijke rol speelt. “Niet alleen dat, maar ook dat IL17 het gedrag van de neutrofielen verandert, zodat ze de T-cellen remmen.” Als de IL17-neutrofielsignaalroute werd geblokkeerd, ontstonden er, bij dierproeven, veel minder uitzaaiingen dan bij een controlegroep. De Visser: “Die blokkering had geen effect op de primaire tumor. Dat zou dus een goede manier zijn om uitzaaiingen te voorkomen.” Omdat de neutrofielen belangrijk zijn in de bestrijding van ontstekingen, zou het afremmen van de werking daarvan patiënten bevattelijk maken voor infecties. Dat gebeurt zeer waarschijnlijk niet bij de blokkering van het interleukine.
Er bestaan al medicijnen die dat voor elkaar krijgen. Die anti-IL17-middelen worden in klinische proeven getest bij de bestrijding van infectieziektes zoals psoriase en reuma. “Het zou interessant zijn om uit te zoeken of deze geneesmiddelen ook borstkankerpatiënten helpen. Mogelijk dat die verraders van het afweersysteem dan weer ten goede keren.”
Bron: Eurekalert