Jiankui He op genoomcongres in Hongkong

Jiankui He, de Chinese onderzoeker die het genoom van twee zuigelingen zou hebben veranderd, schijnt nu dan toch ontslagen te zijn. Die beslissing werd bekend gemaakt door de universiteit van Shenzhen, waar He werkte, op grond van onderzoek van de gezondheidsautoriteiten in de provincie Guandong. Het laatste nieuws is dat He is gearresteerd. Het schijnt zelfs mogelijk te zijn dat hij de doodstraf krijgt.
He zou de regels in China hebben overtreden die genoombewerking van embryo’s verbieden, waarvan het de bedoeling is dat ze voldragen (en dus geboren) zullen worden. Ook zouden er in China regels zijn die verbieden dat hiv-patiënten gebruik maken van geboortetechnieken. Het genoom van de twee meisjes was zo veranderd dat ze niet meer vatbaar zouden zijn voor het hi-virus (de vader had ooit een hiv-besmetting opgelopen). Om die regel te omzeilen zou He gebruik hebben gemaakt van bloed van hiv-negatieve vrijwilligers.
He zette de wetenschappelijke en overige wereld eind vorig jaar op stelten met zijn aankondiging het genoom van de twee meisjes te hebben veranderd met behulp van de CRISPR/Ca9-methode. Volgens het onderzoek zou He de volle blaam voor die handeling treffen. Hij negeerde de regels en ontweek het toezicht op zoek naar “roem en fortuin”. Het artikel van persbureau Xinhua waar het wetenschapsblad Nature zich op baseert is een vraaggesprek met een van de leden van het onderzoeksteam.
He zou geen strafbare feiten hebben gepleegd, maar de politie zou een onderzoek instellen. Eerder na zijn bekendmaking op een congres in Honkong leek de onderzoeker van de aardbodem verdwenen. China heeft een naam op te houden als een land waar mensen spoorloos kunnen verdwijnen. Daar zit dan, anders dan bijvoorbeeld in Mexico, vaak de overheid achter.

Hiv-positief

He zou volgens het Xinhua-artikel voor zijn onderzoek acht paren hebben uitgezocht van een hiv-positieve vader en een hiv-negatieve moeder. Hij en zijn medeonderzoekers bewerkten het DNA van de embryo’s van tenminste twee echtparen. Naast de vrouw die de, genetisch veranderde, meisjestweeling baarde, zou tenminste nog een vrouw zwanger zijn van genetisch veranderde vruchten. Voor vijf andere paren was het nog niet zover. Een paar had zich teruggetrokken.
Het Chinese ministerie van onderwijs kondigde aan om samen met andere ministeries duidelijker en strengere regels op te stellen rond de toezicht op wetenschappelijk onderzoek en ook om de ethische beoordeling van onderzoeksprojecten te verbeteren.

Bronnen: Nature, de Standaard